BOUW. BLIJFT BESIX BELGISCH ?

Ja, baron Paul De Meester houdt Besix Belgisch. Na de terugtrekking van Trustmetal uit het vast aandeelhouderschap op 19 juli heeft de voorzitter van de groep (zie Trends van 28 oktober 1993) een nieuwe nationale meerderheid verzameld, zodat de tweede grootste bouwfirma van het land stevig verankerd blijft. Ondertussen hangt de 60-jarige professor in de kernenergie zijn toga aan de haak om zich na het failliet van het Duitse Besix-filiaal Halle West Bau (HWB) begin juni meer op het bedrijfsleven te kunnen toeleggen.

– Zijn de buitenlandse aanvallen nu definitief afgeslagen ?

– Met nieuwkomers Fidelitas, Imperial Invest, Bonneville en enkele privé-personen beschikken de traditionele families Stulemeijer en Tytgadt (uitgezonderd de tak rond François Tytgadt van Trustmetal) samen goed voor 41 % opnieuw over een komfortabele meerderheid van 50,29 %. Deze kombinatie zal nog versterkt worden.

Sommige ondernemers leiden groepen met een minderheid van 20 à 30 %. Zij beschermen hun macht door middel van de zogenaamde poison-pills. Maar deze konstrukties noch overheidsmaatregelen kunnen een 100 %-waarborg bieden. Denk maar aan de raid van De Benedetti op de Generale Maatschappij. Daarom kiezen wij voor de matematische zekerheid van een absolute meerderheid. Buitenlandse overnemers liggen immers altijd op de loer. Zo heeft Bouygues zopas nog Van Gorp uit Ravels opgekocht. Met uitzondering van Van Roey-Franki en Besix zijn alle bouwbedrijven uit de Belgische top-tien in Franse of Nederlandse handen. Persoonlijk zal ik altijd over de Belgische verankering van onze groep waken. Jammer genoeg wordt deze inspanning niet door het beleid gewaardeerd. In tegenstelling tot het buitenland waar nationale maatschappijen regelmatig opdrachten van de overheid toegespeeld krijgen moeten wij voor elk dossier met gelijke wapens opboksen tegen internationale konkurrentie.

– Wijzigt Besix zijn strategie na het failliet van HWB in juni jongstleden ?

– Ondanks maandenlange voorbereiding van de overname van HWB in 1993 moesten we nadien vaststellen dat enerzijds de fragiele infrastruktuur veel meer lijken in de kast verborg dan verwacht, en anderzijds dat de konkurrentie na het behalen van onze eerste suksessen ter plaatse spectaculair onder de prijzen dook. Van vrije markt was geen sprake meer. Met scha en schande hebben we ondervonden dat je als buitenlandse ondernemer in Duitsland niet binnenraakt, tenzij als onderaannemer. De Duitsers zijn nog grotere chauvinisten dan de Fransen. Hoe lang hebben zij ook buitenlandse brouwers niet kunnen tegenhouden met hun zogenaamd Reinheitsgebot, dat uiteindelijk op niets bleek te steunen ?

Besix behoudt echter zijn belangstelling voor Oost-Europa. Onze werven in Tsjechië en Slovakije draaien goed. Daarnaast volgen wij de markt in de omliggende landen. Vóór het einde van dit jaar hopen we een aantal grote opdrachten in de wacht te slepen. Onze Russische aktiviteiten daarentegen branden op een laag pitje omwille van politieke, financiële en veiligheidsredenen.

– De jaarbalans ’94 viel tegen. Haalt u de beoogde 40 miljard in 2008 nog wel ?

– Dat weet ik niet. Maar op een dikke tien jaar tijd iets minder dan verdubbelen, lijkt mij niet onmogelijk. Kijk maar naar Interbrew, dat op drie maand tijd zijn omzet vertweevoudigt (lacht).

Met een omzet van 23 miljard frank en een nettowinst van 220 miljoen frank was er vorig jaar inderdaad een stagnatie. Dit was te wijten aan de krimpende markt van de overheidsopdrachten enerzijds en de provisies voor Duitsland en Luxemburg (samen goed voor 190 miljoen frank) anderzijds. De vooruitzichten voor dit jaar zijn moeilijk te voorspellen. Het eerste trimester zijn er voor 6,5 miljard frank nieuwe bestellingen bijgekomen. Dit wettigt de hoop dat het werkvolume in ’95 op gelijk niveau zal blijven. Nochtans dalen de winstmarges in het buitenland dit jaar toch goed voor minstens 50 % van onze produktie (tegen 36,5 % in ’94) terwijl de binnenlandse opdrachten van de overheid, uitgezonderd de hoge-snelheidstrein, nog verder verminderen. Positief is wel dat we in de milieusektor, waar we slechts twee jaar geleden in gestapt zijn, nu al een omzet van meer dan één miljard frank halen.

– Waarom hangt u de toga van professor in de kernwetenschappen aan de kapstok, net nu kernenergie een nieuw elan krijgt kijk onder meer naar de atoomproeven van Frankrijk in Mururoa ?

– Mijn huidige voltijdse taak op de universiteit valt nog moeilijk te kombineren met mijn opdrachten voor het bedrijfsleven. Enerzijds wenst Besix meer een beroep op mij te doen en staat Interbrew waar ik sinds twee jaar in de raad van bestuur zetel na de recente fusie met Labatt voor een belangrijke uitdaging. Anderzijds vereist mijn docentschap heel wat speciale inspanningen met nogal wat nachtwerk tot gevolg. In tegenstelling tot de Verenigde Staten, waar men soepel van ondernemerschap naar de akademische wereld overstapt en vice versa, legt het Belgisch systeem de hoogleraren strenge beperkingen op. Met spijt in het hart ik betreur deze kombinatie te moeten opgeven kies ik nu voor een meer zuivere toestand.

Gelukkig ga ik als buitengewoon hoogleraar nog een paar opdrachten uitvoeren, zodat ik voeling blijf houden met de universiteit en fundamenteel onderzoek kan blijven verrichten. Immers, de kernenergie zal begin volgende eeuw ongetwijfeld een nieuwe revival beleven. Op het laatste investeringsplan van Electrabel staat dat men het volgend decennium niet gaat investeren in kernenergie nogal wiedes, want dergelijke programma’s vereisen tien jaar voorbereiding maar de fameuze N8-kernreaktor komt er. We moeten immers de verschillende energiebronnen in evenwicht te houden, anders bestaat het gevaar opnieuw in een oliekrisis terecht te komen. Bovendien speelt hier ook een milieufaktor mee. Fossiele brandstoffen veroorzaken immers veel meer ekologische schade denk aan het broeikaseffekt dan kernenergie.

– Bieden zonne- of windenergie geen alternatief ?

– Natuurlijk moet je in hernieuwbare bronnen investeren. Zolang deze technieken echter duurder blijven, is geen massale doorbraak mogelijk. Toch bestaan nu al ekonomisch verantwoorde toepassingen. Zo zijn windmolens uitstekend geschikt om water op te pompen, indien niet tijdgebonden. Ook zonne-energie is op kleinschalig vlak goedkoper voor afgelegen doeleinden, zoals praatpalen langs autostrades. Maar het zou mij verwonderen mocht alternatieve energie binnen 25 jaar 10 % van de totale produktie bereiken.

ERIC POMPEN

BESIX-VOORZITTER PAUL DE MEESTER Wij kiezen voor de matematische zekerheid van de absolute meerderheid om Besix Belgisch te verankeren.