BOEKEN REDDEN

Meer dan marketing

Bournes Green,

De Cinema Bookshop is de grootste tweehandsboekenwinkel ter wereld. Hij logeert niet in Londen of New York, maar in Hay-on-Wye, het échte middle of nowhere. De marktstad op de grens van Wales en Engeland verarmde, liep leeg, gaf de geest maar werd gered door boeken. De excentrieke boekhandelaar Richard Booth opende een eerste antiquarische boekhandel in 1961. Vandaag zijn er 42 met een internationaal cliënteel en het literaire festival met Pinksteren lokt 40.000 bezoekers. De huizen- en de grondprijzen van Hay-on-Wye stijgen.

Charles Landry citeert Hay-on-Wye als voorbeeld van een culturele industrie die een gemeenschap uit de dood opwekt. Hij woont in Bournes Green bij de Forest of Dean en stichtte Comedia, een adviesbedrijf voor creative cities. Comedia hielp bij de heropwekking van steden in dertig landen. Landry: ” Being a detached observer was onvoldoende. Je moet een gevoel van de stad krijgen en de nachtclubs, de fabrieken, de e-designers en de alternatieve scène bezoeken.”

Het stadsleven heeft een zelfvoedende kwaliteit en mengelingen, verscheidenheid en cultuur scheppen potentieel, beweert Landry: “De culturele industrieën zijn de snelste groeiers van de moderne stadseconomieën. Daarbij val je bestendig terug op de kracht van het culturele erfgoed van een stad. Het afbreken van oude gebouwen leidt tot stedelijk geheugenverlies. Je aanpak moet beginnen met een urban asset audit.”

Een stad heeft gevoelens en een persoonlijkheid. Ze is een levend organisme, geen machine, meent Landry: “Elke stad kan een een niche zoeken en van niets iéts maken; lelijke steden, koude steden en hete steden. Zo zag de toeristische dienst van Glasgow dat de stad droger was dan IJsland en begon die te promoten als een Riviera voor de IJslanders.”

Drie tot vijf procent van de arbeidskrachten in steden als Londen en New York, Milaan en Berlijn werkt in de culturele industrie. “Een sterke culturele sector zuigt directe investeringen van internationale ondernemingen aan.”

Weinig wordt verwezen in de stadsontwikkeling naar genius loci (het genie van de plaats). Een uitzondering is Palermo, dat subtiel koketteert met zijn Arabische erfgoed. Ook Napels heeft een assessoro all’identita, een raadgever voor stedelijke identiteit. Landry: “Lever een stad die je wil doen herleven niet enkel uit aan marketeers, maar ook aan historici, anthropologen, culturele geografen die dieper en origineler denken.”

Frans Crols