BNP Paribas verkiest afslankingskuur boven kapitaalsverhoging
De Franse banken liggen zwaar onder vuur. De markten denken dat ze hun kapitaal moeten verhogen om de Europese schuldencrisis te verteren. BNP Paribas, de bank waarvan de Belgische staat 127 miljoen aandelen bezit, wil het anders aanpakken.
Vier mannen voor een gigantisch scherm waarop onafgebroken cijfers geprojecteerd worden. In de zaal meer dan 80 journalisten uit 20 landen waar BNP Paribas actief is. En dan is het tijd voor de vragensessie. Waarop CEO Baudoin Prot de microfoon neemt met de mededeling: “Opgelet, dit is geen persconferentie.”
De zenuwen staan duidelijk strak gespannen bij de top van de Franse bank. Op meer dan de helft van de vragen uit de zaal antwoordt Prot dat hij geen verdere toelichting kan geven, dat de groep niet ingaat op geruchten en dat het voor meer actuele cijfers wachten is op de kwartaalrapportering begin november. Naast hem zit operationeel directeur Jean-Laurent Bonnafé onafgebroken zijn iPhone te consulteren.
Welkom op de internationale persmeeting van BNP Paribas in de rue d’Antin in Parijs. De datum lag al weken op voorhand vast, maar de timing is slecht: op de markten stormt het, de bankaandelen worden afgeslacht. Vooral de Franse banken lopen in het vizier. Ze zitten in de knoei met hun dollarfinanciering en hun kapitaal zou niet volstaan om de Europese schuldencrisis te verwerken.
Volgens een krant zoekt BNP Paribas in Qatar en Abu Dhabi geld om zijn kapitaal te verhogen. Prot ontkent dat heftig. De topman van het grootste Amerikaanse obligatiefonds Pimco waarschuwt dat grote bedrijven hun geld weghalen bij de Franse banken. Prot ontkent alweer heftig. Maar de markten luisteren niet. Aan het einde van de dag staat BNP Paribas nog eens 6 procent lager.
Dat is slecht nieuws voor de Belgische staat. Bij de verkoop van Fortis Bank werd ons land met een belang van 10,5 procent de grootste aandeelhouder van BNP Paribas. Tegen een koers van 23 euro zijn de 127 miljoen aandelen nu nog 2,9 miljard euro waard. Op papier betekent dat een verlies van 4,3 miljard euro.
Maar het kan nog erger. Stel dat BNP Paribas inderdaad verplicht is zijn kapitaal te verhogen. Dan moet België vers geld inbrengen. Maar wellicht is noch dat geld er noch de politieke wil om verder in BNP Paribas te investeren. Maar als ons land de kapitaalverhoging niet volgt, dreigt zijn participatie te verwateren en het dividendrendement gevoelig te verminderen.
Grieks faillissement is beheersbaar
De woorden van de top van BNP Paribas zullen onze politici dan ook als muziek in de oren klinken: de Franse bank is niet van plan haar kapitaal te verhogen. Ze wil het op een andere manier aanpakken. Op basis van de winstreservering en de afbouw van risicohoudende activa mikt BNP Paribas tegen 1 januari 2013 op een kernkapitaalratio van 9 procent, volledig conform de Basel III-normen.
Dat BNP Paribas een sterke winstmotor heeft, valt niet te ontkennen. De bank boekte in 2010 een winst van 7,8 miljard euro. In de eerste jaarhelft van 2011 was er al 4,7 miljard euro nettowinst, 8 procent meer dan in de eerste zes maanden van 2010.
Met zulke winstcijfers is zelfs een faillissement van Griekenland perfect beheersbaar voor zijn bank, benadrukt Prot. BNP Paribas had eind juni nog voor 4 miljard euro Griekse obligaties in portefeuille, waarvan een half miljard al was afgeschreven. Tegen de huidige marktprijzen voor Griekse staatsobligaties bedraagt de maximale impact van een Griekse wanbetaling 1,7 miljard euro voor belastingen, becijferde de Franse bank. Dat bedrag staat tegenover een winst voor belastingen van 7,4 miljard euro over het eerste halfjaar. De impact op de kernkapitaalratio zou beperkt blijven tot 15 basispunten.
Minder beheersbaar zou een wanbetaling of schuldherschikking van Italië zijn. Maar daar willen Prot en Bonnafé niets over horen. Ze wijzen erop dat Italië de derde economie van de eurozone is, dat de schuldenlast van de gezinnen er laag is en dat het goedgekeurde saneringsplan van 55 miljard euro het land al in 2013 naar een begrotingsevenwicht brengt. Met andere woorden: al is BNP Paribas voor 20,8 miljard euro blootgesteld aan de Italiaanse staatschuld en al bezit het een Italiaanse bank (BNL), van problemen op het schiereiland kan geen sprake zijn.
Dollarfinanciering
Om zijn kapitaalbuffers te versterken, heeft BNP Paribas ook een belangrijk schuldafbouwprogramma goedgekeurd. Zo wil de bank in de eerste plaats haar afhankelijkheid van dollarfinanciering fors verminderen. De financieringsbehoefte op korte termijn is in het eerste halfjaar al met 20 miljard dollar verlaagd, en daar moet tegen eind 2012 nog eens 60 miljard dollar af.
Jean-Laurent Bonnafé geeft toe dat de financieringskosten de voorbije weken gestegen zijn. De Amerikaanse geldmarktfondsen, de voornaamste kortetermijnfinanciers van de Franse banken, verminderden de beschikbare middelen, legden kortere looptijden op en eisten een hogere vergoeding. BNP Paribas staat nog voor 36 miljard euro bij hen in het krijt, dat is 10 miljard minder dan eind juli. “De Amerikanen hebben geen vertrouwen meer in de aanpak van de Europese schuldencrisis”, zegt een bankier. “Ze nemen geen risico’s en verminderen hun blootstelling aan alle Europese banken.”
Tot nu kunnen die banken nog op de swapmarkt terecht om hun euro’s in dollars om te zetten, maar ook dat is de voorbije weken een pak duurder geworden. Volgens Bonnafé zit er niets anders op dan de gestegen fundingkosten door te rekenen aan de klanten. Hogere prijzen waardoor er minder leningen toegekend worden, maakt ook deel uit van de strategie die BNP Paribas wil hanteren om zijn kredietportefeuille af te slanken.
De bank wil tegen eind 2012 zo’n 70 miljard euro (10 %) risicoactiva minder op haar balans hebben. In de retailbank zal BNP Paribas zijn woningkredieten afbouwen in landen waar er geen depositobasis is (Nederland, Hongarije, Spanje, Zwitserland). Het trekt zich ook terug uit een aantal leasingactiviteiten (onder meer vastgoed).
De grootste inspanning gebeurt echter in de zakenbank (corporate & investment banking). Door de hogere prijszetting moet het leenboek verminderen en de activiteiten op de kapitaalmarkt worden teruggeschroefd. Ten slotte verkoopt BNP Paribas ook activa. De desinvesteringen zullen niet leiden tot uitzonderlijke verliezen, maar de afbouw van de activiteiten kan wel een invloed hebben op de gewone resultaten. Officieel wil de groep daarover geen uitsluitsel geven. In de wandelgangen is te horen dat ze in de eerste plaats de activiteiten met een lage marge stopzet en afbouwt.
Voor het bedrijfsleven is dat allemaal geen goed nieuws. Door de crashdiëten die de banken zichzelf opleggen, lijken ze wel een kredietschaarste te organiseren. Het wordt de komende jaren voor iedereen moeilijker om aan centen te geraken. De tijd van het goedkope geld lijkt lang voorbij.
PATRICK CLAERHOUT IN PARIJS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier