BLOEM ZONDER WAARDE

Doet de belasting op de toegevoegde waarde (btw) de Belgische siertelers echt de das om ? Of wil de bloemenfanaat simpelweg geen azalea’s meer ?

De serristen uit Lochristi, Vlaanderens bloemendorp bij uitstek, wachten bangelijk op wat komen gaat. In de jaren tachtig gooiden ze zich massaal op de azaleateelt. Wat de tulpen zijn voor Nederland, werden de azalea’s voor België. Zes op tien azalea’s uit de serres van Lochristi en omgeving vinden een buitenlandse koper ; België is absolute marktleider in alle landen die azalea’s importeren. Maar sinds kort zit de klad erin.

De consument lijkt geen Belgische potplanten, zoals azalea’s en begonia’s, en sierbomen meer te lusten. Gevolg : steeds meer Belgische, overwegend Vlaamse, telers voelen het water aan de mond. Volgens Cera, de bank die zowat driekwart van de siertelers tot haar klanten kan rekenen, kampt één op tien bedrijven met betalingsmoeilijkheden.

De beschuldigende vinger wordt opgestoken in de richting van de Belgische btw. Belgische siertelers betalen 21 % btw ; hun collega’s uit Nederland, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Griekenland, Luxemburg, Oostenrijk en Portugal danig minder. Doet dat lagere btw-tarief de Belgische telers de das om ? Neen. Wel de fiscale fraude die door Belgische telers-handelaars kan worden georganiseerd dankzij de lagere btw-voeten bij de buren. Zij kopen in Nederland planten met 6 % btw om ze in België in het zwart op de markt te gooien. Minister van Financiën Philippe Maystadt ( PSC) raamt die sluikverkoop op zowat 14 % van de totale Belgische plantenconsumptie ; de kwekers schatten dat zwart circuit nog hoger in.

Niet enkel de Belgische azaleakwekers zien de toekomst somber tegemoet. Nederland exporteert jaarlijks voor twee miljard frank bloemen naar België ; Israël, Italië, Marokko en zelfs Kenya en Ecuador sturen sinds kort ook hun rozen, anjers en lelies het land uit. Het transport mag wat kosten : zij kunnen ook in de winter telen in open lucht én hun arbeiders kosten minder. Bij de bloemenveiling Flora in Aalst zijn, op jaarbasis, tussen 10 en 20 % van de verhandelde bloemen al afkomstig uit niet- EU-landen.

Veel beterschap zit er voor de serristen van Lochristi niet echt in. In de jaren tachtig, toen de vraag naar sierbomen en potplanten groter was dan het aanbod, bestelden buitenlandse klanten lang op voorhand. Nu niet meer. Kwekers blijven daardoor tot op het laatste moment in de onzekerheid of ze hun producten wel kwijt geraken en zijn bereid hun prijs te laten zakken. Zo hou je een bedrijf wel draaiende, maar bouw je geen spaarpot op. Dat geeft vandaag problemen.

BLOEMENTELERS Genekt door fiscale fraude en goedkope import.