Bijna 1 op de 8 Belgen, goed voor 683.000 personen, benutten hun talent niet volledig op de arbeidsmarkt. België presteert daarmee iets slechter dan het Europese gemiddelde, zo berekende hr-bedrijf Acerta op basis van Europese statistiekgegevens voor de eerste jaarhelft.
Het gaat om verschillende groepen: mensen die werkloos zijn, mensen die deeltijds werken maar meer uren willen, mensen die beschikbaar zijn voor werk zonder actief te solliciteren of zij die wel zoeken maar niet onmiddellijk beschikbaar zijn. Vooral vrouwen en jongeren blijven ondervertegenwoordigd.
De grootste groep binnen de “verborgen arbeidsreserve” zijn de werklozen (6 procent), aldus Acerta. Deze groep is groeiende: de grote krapte op de arbeidsmarkt lijkt duidelijk voorbij, klinkt het. Op de tweede plaats staan deeltijdse werknemers die graag meer uren willen werken (3,6 procent). “Ook dit wijst erop dat werk vinden niet langer vanzelfsprekend is”, zegt Acerta. Verder is 1,8 procent beschikbaar om te werken maar niet actief op zoek.
Lees ook: Aantal langdurig zieken stijgt: vooral ons gezondheidssysteem is langdurig ziek
België scoort met een verborgen arbeidsreserve van 12,1 procent voor het eerst in tien jaar slechter dan het Europese gemiddelde (11,7 procent). Ons land doet het nog altijd beter dan Frankrijk (14,7 procent) en Luxemburg (14,3 procent), maar minder goed dan Nederland (11,5 procent) en vooral dan Duitsland (slechts 7,6 procent). Vooral vrouwen en jongeren benutten hun arbeidspotentieel minder: bij vrouwen bedraagt de verborgen arbeidsreserve 12,8 procent, bij jongeren tot 24 jaar zelfs 35,9 procent. Een belangrijke verklaring ligt bij het feit dat vrouwen vaker deeltijds werken, aldus Acerta.
Drempels wegnemen
Vaak combineren ze hun job met zorgtaken of andere niet-professionele verantwoordelijkheden. Er is een groep die graag meer uren zou willen werken, maar bij wie dat om verschillende redenen niet kan. Bij jongeren spelen volgens Acerta andere factoren mee. Zij staan vaak aan het begin van hun carrière, volgen nog een opleiding of hebben weinig werkervaring. Daardoor vinden ze moeilijker een vaste job en komen ze vaker terecht in deeltijdse of tijdelijke contracten. Sommige jongeren zoeken nog niet actief naar werk omdat ze pas later willen starten, terwijl anderen nog bezig zijn met een stage of het afronden van hun studie.
Om het stijgende cijfer van de verborgen arbeidsreserve tegen te gaan, is meer nodig dan individuele inspanningen. Er is nood aan een structureel beleid dat inzet op activering, maar ook op competentieontwikkeling én het wegnemen van drempels naar duurzaam werk”, pleit Acerta.
“Dit vraagt om een doordacht workforce- en jobdesignplan, waarbij we bewust nadenken over welke afgebakende taken geschikt zijn voor deeltijdse werknemers, en hoe deze taken zowel logisch kunnen worden geïntegreerd in het bredere geheel van teamactiviteiten en organisatiedoelstellingen, als afgestemd kunnen worden op de andere levensdomeinen van werknemers, zoals studie of zorg”, meent de hr-dienstengroep.