Biedt privatisering van gevangenissen uitkomst?

Gevangenissen in privé-beheer staan model voor goed management en zijn goedkoper. Wanneer sneuvelt het laatste vakbondsbastion in België?

De cipiers van Vorst legden de voorbije week nogmaals het werk neer. De ontknoping van het al jaren smeulende conflict wordt ook door de private bewakingsbedrijven halsreikend gevolgd. De Beroepsvereniging van Bewakingsondernemingen ( BVBO) liet nogmaals weten dat een privatisering best kan. “Wij zijn er klaar voor,” zegt Stéphane Bocqué van Group 4Falck. “We hebben de ervaring. En de ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie zien ook wel wat er in het buitenland gebeurt.”

De woordvoerder van de Belgische marktleider op de bewakingsmarkt verwijst naar de activiteiten van zijn groep in Australië, het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika. Het filiaal GlobalSolutions van Group 4 Falck, goed voor 9,2 % van de 4,34 miljard euro omzet in 2002, runt daar acht gevangenissen. Niet alleen het toezicht maar ook de bouw, de juridische en fiscale implicaties behoren tot het takenpakket van de private bewaker. Volgens rapporten van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken zijn de privé-gevangenissen de best bestuurde van het Verenigd Koninkrijk. Bovendien daalden de kosten met 10 %.

“Group 4 Falck heeft ervaring en knowhow in huis. Wij begeven ons niet op die markt,” antwoordt Paul Schoolmeesters, secretaris-generaal van Securis, de Belgische nummer twee. “Wij doen dat niet om pragmatische redenen. De gevangenissen zijn een van de laatste bastions waar de vakbonden zeer sterk staan. Bovendien ligt dat thema erg gevoelig bij de publieke opinie.”

Securis is enkel kandidaat voor het transport van gerechtelijke dossiers van het gerechtsgebouw naar de gevangenis. Vandaag gebeurt dat door cipiers. “In waardevolle transporten zijn wij beter dan de cipiers,” aldus Schoolmeesters. “Laat de cipiers hun kernactiviteit doen, namelijk het bewaken van gevangenen. Op die manier blijven de gevangenen trouwens ook in de nor opgesloten,” knipoogt de secretaris-generaal naar de opzienbarende ontsnapping van Marc Dutroux in april 1998.

In februari 2000 ijverde minister van Justitie Marc Verwilghen ( VLD) voor een privatisering van het transport van de gevangenen. Dat punt werd toen snel afgevoerd binnen de regering. Toch werd inmiddels een eerste privatisering doorgedrukt: de elektronische bewaking van 300 gevangenen. Die dienstverlening gebeurt door Alert Services, een joint venture van Belgacom en Securis. De gevangenen dragen een band rond de enkel die elektronisch gelinkt is met een commandocentrale van Alert Services. De eerste resultaten zijn niet meteen uitstekend te noemen. Haperende budgetten en coördinatieproblemen tussen overheid en privé worden als redenen aangehaald.

W.R.