Bespaar energie… en betaal minder belastingen

Energiebesparende investeringen in woningen geven voortaan in de personenbelasting recht op een belastingvermindering. Bovendien kunnen die werken vaak tegen slechts 6% BTW gebeuren.

Bij de hervorming van de personenbelasting heeft de wetgever in een belastingvermindering voorzien voor belastingplichtigen die in hun woning energiebesparende investeringen doen. De belastingvermindering treedt in werking met ingang van het aanslagjaar 2004. Dat wil zeggen dat de uitgaven die in het lopende kalenderjaar 2003 gebeuren voor de eerste keer het recht op de belastingvermindering doen ontstaan.

Voorwaarden. De werken die voor belastingvermindering in aanmerking komen, zijn (1) de vervanging van oude stookketels; (2) de installatie van een systeem van waterverwarming door middel van zonne-energie; (3) de plaatsing van zonnecelpanelen voor het omzetten van zonne-energie in elektrische energie; (4) de plaatsing van dubbele beglazing; (5) de isolatie van daken; (6) de plaatsing van een warmteregeling van een installatie van centrale verwarming door middel van thermische kranen of door een kamerthermostaat met tijdinschakeling; en (7) het laten maken van een energie-audit van de woning.

De belastingvermindering geldt in beginsel alleen in hoofde van belastingplichtige natuurlijke personen. Een vennootschap die energiebesparende investeringen in woningen doet, kan het voordeel dus niet genieten.

Vereist is bovendien dat de belastingplichtige natuurlijke persoon eigenaar, bezitter, erfpachter, opstalhouder of vruchtgebruiker van de woning is. Hij moet met andere woorden een zakelijk recht op de woning hebben. Een huurder komt dus niet in aanmerking.

Aannemer. Vervolgens is vereist dat je de werken laat doen. Wie zelf zijn dak isoleert of naar de doe-het-zelfzaak rijdt om dubbel glas te kopen om het vervolgens zelf te installeren, kan geen aanspraak maken op de belastingvermindering.

Je moet een beroep doen op een derde. Dat moet – behoudens voor het maken van een energie-audit – een geregistreerd aannemer zijn. Hij moet dus over een officieel registratienummer als aannemer beschikken (wat hij alleen maar kan krijgen als hij in principe in orde is bevonden met zijn fiscale en sociale verplichtingen). De registratie moet een feit zijn op het ogenblik van het afsluiten van de overeenkomst. Dat de aannemer nadien, tijdens het uitvoeren van de werken, zijn registratie verliest, lijkt de belastingvermindering dus niet in de weg te staan.

Voorts is vereist dat de werken aan een aantal technische vereisten voldoen. Zo is bij dakisolatie vereist dat het gebruikte isolatiemateriaal een minimale thermische weerstand heeft. En dat zonnecelpanelen niet alleen de juiste technische kenmerken vertonen, maar ook onder de juiste hellingshoek worden geplaatst. Enzovoort.

Al die technische voorschriften staan inmiddels in het Koninklijk Besluit van 20 december 2002, dat op 28 december in het Belgisch Staatsblad werd gepubliceerd. Maar daaruit volgt niet dat alle belastingplichtigen zich nu in deze voorschriften moeten verdiepen en zich moeten ontpoppen als experts in de techniek van de energiebesparing. Het is immers aan de geregistreerde aannemer zelf om op de factuur te bevestigen dat de uitgevoerde werken aan de gestelde technische eisen voldoen. Bijgevolg is het aan hem om de voorschriften te bestuderen en om te garanderen dat het werk dat hij uitvoert aan de voorwaarden beantwoordt.

Grens. De belastingvermindering bedraagt 15% van de werkelijk gedane uitgaven als het gaat om de vervanging van oude stookketels, de installatie van waterverwarming op zonne-energie of de plaatsing van zonnecelpanelen voor de omzetting van zonne-energie in elektrische energie. Voor de andere uitgaven is de belastingvermindering gelijk aan 40% van de werkelijk gedane uitgaven. Met dien verstande dat de belastingvermindering jaarlijks niet hoger kan zijn dan 500 euro per woning. Na indexaanpassing bedraagt die grens momenteel 600 euro per woning.

BTW. Belangrijk om weten is dat de meeste uitgaven die recht geven op de belastingvermindering ook in aanmerking komen voor de toepassing van het verlaagd tarief van slechts 6% BTW. Daarvoor is weliswaar vereist dat de werken aan welomschreven voorwaarden voldoen (eigenlijk werk in onroerende staat, of daarmee gelijkgestelde werkzaamheden, zoals bijvoorbeeld de installatie van centrale verwarming enzovoort). Maar de meeste werkzaamheden die voor de belastingvermindering in aanmerking komen, lijken daaraan te beantwoorden (met uitzondering bijvoorbeeld van het maken van een energie-audit).

Een van de bijkomende toepassingsvoorwaarden voor het 6%-tarief luidt dat de woning waaraan de werken worden uitgevoerd minstens vijftien jaar oud moet zijn. Maar die drempel is enkele jaren geleden verlaagd naar slechts vijf jaar. Het verlagen van de drempel was weliswaar slechts tijdelijk: tot en met 31 december 2002. Maar die maatregel is inmiddels met één jaar verlengd. Dat wil zeggen dat het zeker tot eind dit jaar volstaat dat de woning vijf jaar oud is.

Van woningen waarvoor energiebesparende uitgaven worden gedaan, kan worden aangenomen dat zij meestal al een aantal jaren geleden zijn gebouwd. Bijgevolg mag je ervan uitgaan dat zij meestal wel de drempel van vijf jaar zullen overschrijden. En dus dat voor de meeste werken, naast de belastingvermindering, dit jaar ook het voordeel van het verlaagd BTW-tarief kan worden genoten.

Jan Van Dyck [{ssquf}]

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

Voor het 6%-tarief volstaat het dat de woning vijf jaar oud is.