Azië zit zonder grond

Nauwelijks een maand geleden overheerste de ‘baggeroorlog’ tussen het Nederlandse Boskalis, Hollandsche Beton Groep en het Belgische Deme alle nieuwsberichten. Toch is het echte strijdtoneel in de baggerwereld niet België of Nederland, wél Zuidoost-Azië. Singapore en Hongkong kampen met een chronisch plaatsgebrek, en dus moet er land worden veroverd.

Op dat oorlogstoneel voedt de handel en wandel van de aandeelhouders aan het westelijk front de gesprekken. De enige zekerheid is dat er hoedanook geen ontslagen zullen vallen. Alle baggerbedrijven zeggen nog goede krachten te kunnen gebruiken. Ondanks de mega-investeringen in steeds geavanceerdere schepen, blijft baggeren bij uitstek een people’s business, zeggen algemeen directeur Philip Hermans van Dredging International Asia Pacific (Diap) en zijn collega Danny De Hert van Jan De Nul.

De twee Belgische bedrijven strijden samen met vier Nederlandse ( Boskalis, Ham, Ballast Nedam en Van Oord-ACZ) om het leeuwendeel van de baggerbusiness die openstaat voor internationale concurrentie. Samen trokken ze hun marktaandeel op van zowat 15% begin jaren negentig naar 40% nu. Toch verschilt de aanpak van beide bedrijven.

Partnerschappen in gevaar.

Diap is een dochtermaatschappij van Deme (90%) en de Singaporese Chuan Hup Holding. Philip Hermans, die er sinds 2 juli 1996 de touwtjes in handen heeft, hecht veel belang aan partnerschappen. Nog voor het ontstaan van Diap op 4 mei 1996 werkte Dredging in Hongkong en Taiwan samen met de Hongkongse Wai Kee Holdings. Ook met het Japanse Penta Ocean wordt geregeld overleg gevoerd.

“Partnerships opbouwen is een strategische keuze die overtuiging en een pak persoonlijke inzet vraagt. Ik ben bang dat indien er een nieuwe concentratie komt, het kind met het badwater wordt weggegooid,” stelt Hermans. Het succes en de groei van Diap zijn volgens hem te danken aan de partnerschappen, die het mogelijk maken betere lokale informatie te krijgen. Een overname kan het moeilijker maken die filosofie te handhaven.

Dat Diap succesvol is, betwist niemand. De omzet steeg van 7,85 miljard frank in 1997 naar 10,7 miljard frank in 1998. Voor 1999 wordt ongeveer hetzelfde cijfer vooropgesteld als in 1997. De jongste vijf jaar steeg het aandeel van Azië in de totale Deme-omzet van 8% naar 40%.

Maar de onderneming die de voorbije jaren procentueel het sterkst is gegroeid in de baggerwereld, is Jan De Nul, weet Danny De Hert. Jan De Nul is een familiebedrijf, dat centraal wordt geleid vanuit het hoofdkwartier in Aalst. “Het is niet altijd voordelig een vaste partner te hebben. Soms is bedrijf X of Y minder interessant om een opdracht mee binnen te halen.”

Twijfel over concentratie.

De Belgische baggeraars twijfelen aan de noodzaak van een verdere concentratie. Om de risico’s bij grotere opdrachten te verminderen, werken de meeste baggeraars al in consortia. Ook het consortium van Diap, Ham, Boskalis en Penta Ocean – dat de uitbreiding van het kunstmatige schiereiland Jurong bij Singapore voor zijn rekening mag nemen, een werk tussen 30 en 125 miljard frank -, zal de Vasco Da Gama van Jan De Nul niet kunnen missen. Dat schip is met een vervoerscapaciteit van 33.000 kubieke meter veruit de grootste sleephopperzuiger ter wereld. En wie denkt door een fusie het eigen personeelstekort op te lossen, zit fout. Er is te weinig personeel, gemengde bemanningen zijn de norm.

Nog een tegenargument is het cyclische van de sector. De komende vijf jaar zit het orderboekje vol. De vraag is niet of, maar wanneer er een baisse komt. De Aziatische markt wordt vooral gevoed door Singapore en Hongkong, die een chronisch plaatstekort hebben. Maar in Hongkong bijvoorbeeld is de steun voor landaanwinning ernstig bekoeld. Zo is het nog altijd wachten op de bouw van containerterminal 9 (CT9), een project waarvan de exploitatie al in 1992 werd vergund.

Jan De Nul mikt daarom op niches. Zo kan de Vasco Da Gama dieper naar zand baggeren dan enig ander schip, en wordt veel aandacht besteed aan milieuvriendelijk baggeren. In die markt staat ook Deme traditioneel sterk, en rekent Diap op zijn partners. Die kunnen het bedrijf aan privé-contracten helpen.

l.h.