Al Capone te slim af

Joseph Kennedy werd beroemd via zijn vermoorde zonen John (VS-president) en Robert (minister van Justitie). De ontluisterende biografie “De patriarch” onthult hoe hij macht en fortuin verwierf. Een explosieve cocktail van corruptie, intriges en maffiaconnecties.

Midden jaren twintig schatte Fortune het vermogen van de toen 35-jarige Joseph (Joe) Kennedy op 2 miljoen dollar (een huidige waarde van 15 miljoen). Toen zijn vrouw Rose het bericht las, vroeg ze Joe of het waar was en, zo ja, waarom hij haar niet verteld had dat ze rijk waren. Hoe Joe het fortuin in zo’n verdacht korte periode vergaard had, interesseerde haar niet meteen. “Mijn man veranderde zo vaak van baan, dat ik gewoon nooit wist wat hij precies deed,” verklaarde ze decennia later. “Meestal had het te maken met films en daarna was er natuurlijk de ambassade in Londen en een aantal functies bij de New Deal in Washington.”

De Amerikaanse onderzoeksjournalist Ronald Kessler ( Wall Street Journal en Washington Post) vlooide het grillige professionele pad van Joe Kennedy grondig uit. Het leven van “de vader van de vermoorde president” leverde altijd al voer voor speculatie en sterke verhalen. Kessler is ook niet vies van een sensationeel sausje, maar De patriarch lijdt niet aan het soap-gehalte van de meeste Kennedy-boeken. Bij Kessler vormen de amoureuze estrapades slechts een deel van de kleurrijke achtergrond. Hij concentreert zich niet op de roddels, maar op de al voldoende bonte en suspensrijke voorgrond, meer bepaald op de gewiekste zakenman en king maker. Liefhebbers van de gezinsverhalen nemen er best het onlangs verschenen Rose Kennedy en haar familie bij, een minder geslaagde biografie waarin Joes vrouw en de vele familiedrama’s centraal staan.

VREDESPLAN VOOR DE FÜHRER.

Toen de stamvader eind 1969 stierf, werd zijn fortuin geraamd op ten minste 100 miljoen dollar. De zoon van een Ierse caféhouder had niet slecht geboerd. Lang voor zijn beroemdste zoon John president van de VS werd, drong hij al door tot de intieme kring van het Witte Huis. Zo schopte hij het tot ambassadeur in Engeland. In dit geval is schoppen niet eens een overdreven woord. Joe had zich immers in zo’n machtige positie gemanoeuvreerd, dat president Roosevelt hem ver uit de buurt wilde hebben. Om Kennedy weg te lokken, moest de standplaats wel aanzien hebben.

De missie in Londen had de wereldgeschiedenis kunnen veranderen. De antisemitische Kennedy trachtte immers gewichtige Britten te vinden om het met Hitler op een akkoordje te gooien. Hij wilde de Führer zelfs het continent en een rist kolonies gunnen. Kennedy vond onder meer GM-topman James Mooney aan zijn zijde. In één van de schokkendste passages in het boek merken we hoe ze een vredesplan ineenboksen om de belangen van General Motors in Duitsland te vrijwaren. Toen Roosevelt weigerde erover te gaan praten, trokken ze naar de Britse koning George, die hevig verontwaardigd reageerde en prompt de Amerikaanse president alarmeerde. Naast de blinde commerciële overwegingen leek er nog een ander motief mee te spelen in Kennedy’s speurtocht naar een compromis met de nazi’s : op prominente dinner party’s kregen medegasten de indruk dat Kennedy nazi-sympathieën koesterde.

AL CAPONE.

Aan het ondernemerschap van Joe Kennedy kleeft ook meer dan één smet. Al tijdens zijn eerste baan, als assistent-bankinspecteur in overheidsdienst, ontpopt hij zich als een vlugge leerling in het misbruiken van voorkennis. Vervolgens kocht de vermetele jongeman, die slechts met de hakken over de sloot door de Harvard-opleiding gesukkeld was, samen met twee compagnons een beleggingsmaatschappij. Hij veranderde de ouderwetse onderneming in een zaak die geld verdiende aan de ellende van anderen. Alweer via voorkennis verwierf de mid-twintiger een bank. Daarvoor leende hij een smak geld bij familieleden, van wie de meesten nooit terugbetaald werden.

Tussendoor verstevigde hij zijn prille imperium via een huwelijk met de dochter van de burgemeester van Boston. Dat opende vele deuren en leverde bescherming op, die hij kon gebruiken bij zijn volgende, doorslaggevende succes : tijdens de drooglegging bestelde hij drank bij buitenlandse distilleerders en leverde die aan misdaadsyndicaten, die de illegale waar aan de kust oppikten. Dat verhaal werd onder meer bevestigd door de legendarische peetvaderFrank Costello. Joe zou zelfs Al Capone een handel in Chicago ontfutseld hebben.

Joe Kennedy werd niet alleen ambassadeur, maar ook voorzitter van de beurscommissie. Op basis van nauwgezet onderzoek en een pléiade aan interviews reconstrueert Kessler de opmars van een man, die er niet voor terugschrok een totaal zinloze lobotomie te laten uitvoeren bij een wat minder begaafde dochter. Een griezelig realistisch boek.

LUC DE DECKER

Ronald Kessler, De patriarch. Elmar, 478 blz., 990 fr. Barbara Gibson & Ted Schwartz, Rose Kennedy en haar familie. Fontein, 274 blz.