‘Stijgende kredietverlening voedt hoop op duurzame economische lente’

De groei in de eurozone leeft weer op, maar zal dat blijven duren? Econoom Bart Van Craeynest denkt van wel. De kredietverlening aan de privésector in de eurozone groeit weer, en dat is een goed voorteken. Als gezinnen en bedrijven lenen, is het om geld te laten rollen. Daar kan de groei alleen maar wel bij varen.

De kredietverstrekking aan de privésector gaat weer in stijgende lijn, zo liet de Europese Centrale Bank (ECB) vorige week weten. Dat is goed nieuws, volgens econoom Bart Van Craeynest, die op 1 juni zijn job bij vermogensbeheerder Petercam inruilt voor een stek bij sectorgenoot Econopolis. Als gezinnen en bedrijven opnieuw lenen, is dat een teken dat ze klaar zijn om geld uit te geven.

Dat is net wat er tot nog toe aan ontbrak. “De heroplevende groei in de eurozone van het voorbije jaar kwam vooral van de export,” zegt Van Craeynest. “De stijging van de kredietverlening aan de privésector suggereert dat nu ook de binnenlandse vraag op gang komt. De betere groeicijfers voor de eurozone beloven dus geen eendagsvliegen te worden.”

Groei door export is goed, groei door binnenlandse vraag is nog beter, aldus Van Craeynest. “In de eurozone is de binnenlandse vraag veel groter dan de export, en heeft dus meer impact op de groei. Teer je enkel op export, dan ben je afhankelijk van de economische gang van zaken in de rest van de wereld. Ook de wisselkoers kan roet in het eten gooien.”

Banken doen het weer

Niet dat er nu reden is voor euforie. De kredietverlening aan gezinnen en bedrijven stijgt wel opnieuw, maar de stijging blijft heel bescheiden: 0,1 procent in maart 2015 tegenover maart 2014. Toch is dat goed nieuws. “Het is het eerste positieve cijfer sinds 2012,” zegt Van Craeynest. “Een jaar geleden zat de kredietverstrekking nog stevig in het rood: in maart 2014 was er een daling van 2,2 procent tegenover een jaar eerder.”

Ook voor de ECB is het recente cijfer een opsteker. “De ECB probeert al een hele tijd om het kredietmechanisme op gang te krijgen,” zegt Van Craeynest. “Dat begint nu te werken. De lage rente heeft eindelijk de reële economie bereikt. De banken zitten niet langer op hun geld, ze verlenen weer kredieten.”

Nu nog de politici

Is de economische crisis nu eindelijk voorbij? “Het is te vroeg om te juichen,” zegt Van Craeynest. “Op korte termijn zitten we goed. Het eerste kwartaal van 2015 wordt zeker zo goed als het laatste kwartaal van 2014, toen de binnenlandse vraag in de eurozone steeg met 1,3 procent op jaarbasis. Of we nu ook vertrokken zijn voor de lange termijn, is een ander verhaal. Structurele problemen als de zware overheidsschulden, lage productiviteit en oplopende vergrijzingskosten hebben we nog niet opgelost.”

De politici schieten maar beter in gang. De omstandigheden zijn gunstig. De olieprijs staat laag, en de euro is zwak, mede door de soepele geldpolitiek van de ECB. “In een ideale wereld zouden politici zulke meevallers aangrijpen voor een omwenteling. In een minder ideale wereld zeggen politici: ‘er is weer groei, waarom zouden we moeten ingrijpen?’ Perifere eurolanden als Ierland, Spanje en Portugal hebben al heel wat hervormingen doorgevoerd. In kernlanden als Frankrijk is nog niet veel gebeurd, en Italië gaf even de indruk van een grote ommekeer. Het meeste werk moet daar nog gebeuren, ook in België. Vaak schieten overheden pas in actie als ze geen kant meer uit kunnen. Dat zal ook nu zo zijn.”