Immotheker: ‘De scherp dalende hypotheekaanvragen zijn de kanarie in de woningmarkt’ (video)

In één jaar nam het aantal aangevraagde hypotheken af met een derde. Volgens John Romain (Immotheker) is dit een signaal van meer turbulentie op de woningmarkt. Ook de nood aan een renovatie van oude woningen zal leiden tot lagere prijzen.

In 2022 registreerde de Nationale Bank 236.600 hypotheekaanvragen. Dat is ruim 19 procent minder dan in 2021. Van januari 2022 tot januari 2023 daalde het aantal aangevraagde hypotheken verder met 33,3 procent. “Dit wijst op fikse turbulentie”, stelt John Romain van Immotheker Finotheker vast. “De scherp dalende hypotheekaanvragen zijn de kanarie in de woningmarkt.”

Voor het bouwen van een eigen woning daalde het aantal hypotheken in januari 2023 met de helft, voor de aankoop en de renovatie met 43 procent. Dat heeft natuurlijk veel te maken met de rentestijging van 1,38 procent eind 2021 naar 3,38 procent eind vorig jaar. Omdat de ontlener meer moet afbetalen, daalt zijn leningscapaciteit, in dit geval met liefst 20 procent. Door een stijgend rendement van obligaties, pakweg 3,15 procent, zijn de investeerders bovendien minder sterk gemotiveerd in vastgoed weg te vluchten als opbrengsteigendom. Ook stijgt de waarde van de investering minder snel dan vroeger. KBC rekent dit jaar op een reële waardedaling van 2 procent.

Energiezuininge renovatie

Naast het fenomeen van de rentedaling worden kopers van oudere woningen met een energiepeil van E of F verplicht dat naar D te verlagen. “Dat kost minstens 50.000 euro, wat de ontleningscapaciteit voor een lening van 200.000 euro nog eens met 25 procent doet afnemen”, aldus Romain. “Bankiers houden rekening met de nog te maken kosten om een lening toe te staan. Nu kan de klant wel zeggen dat hij die energiezuinige renovatie later kan terugverdienen, maar het is hier en nu dat hij een basisbedrag moet neertellen.”

Vlaanderen geeft wel een Vlaamse verbouwlening met rentesubsidie voor huizen met een label E en F. “Die bevat vormfouten, onder meer omdat die verbouwlening maximaal geldt voor twintig jaar, terwijl de gezinnen net langer willen lenen nu de rente is gestegen”, meldt Romain. Bovendien geldt die subsidie enkel bij het aangaan van het hoofdkrediet.

Voor nieuwbouw is er uiteraard geen renovatie nodig, maar ook voor de aanbouw van dat product is er een scherpe daling van hypothecaire kredieten. “Waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat de promotoren de prijs van hun project laten stijgen met de bouwkosten en de koper wil met die onzekerheid niet leven”, aldus Romain.

Variabele rente

Wel raadt hij aan te ontlenen tegen een variabele rentevoet. “De markt verwacht niet dat die nog sterk zal stijgen en met een beetje geluk kan de ontlener volgend jaar rekenen op een daling, als de inflatie onder controle is”, redeneert Romain.

Lees ook: Johan Van Gompel (KBC): ‘Betaalbaarheid op woningmarkt is een probleem, maar nog geen drama’