‘De noodzakelijke vergroening van het woningbestand wordt fiscaal ontmoedigd’

Met een gerichte btw-verlaging kan het sterk verouderde woningarsenaal in een sneller tempo worden gemoderniseerd. Dat zegt Trends-redacteur Hans Brockmans.

De Vlaamse minister-president Jan Jambon (N-VA) bepleit dat de federale regering de btw op nieuwbouw verlaagt. Een studie van de Gentse hoogleraar Economie Johan Albrecht berekende dat een beperkte verlaging de bouwsector stimuleert en de overheid geld opbrengt. Een btw-verlaging zou de discriminatie verzachten tussen de registratierechten voor bestaande woningen (6 procent registratierechten) en nieuwbouw (21 procent btw). Die werd nog scherper na de afschaffing van de Vlaamse woonbonus.

Dat leidt ertoe dat heel wat jonge gezinnen volgens de jongste milieunormen opgetrokken nieuwbouw links laten liggen, omdat die te duur is. Ze prefereren een verouderd, niet duurzaam gebouw op te kalefateren met materiaal aangekocht met 6 procent btw. De noodzakelijke vergroening van het woningbestand wordt dus fiscaal ontmoedigd.

In de onderhandelingsnota van PS-onderhandelaar Paul Magnette stond een beter afgelijnd voorstel: alleen 6 procent btw voor nieuwbouw na de sloop van een oud gebouw. Vandaag geldt die regeling al in dertien kernsteden. Zo kan het sterk verouderde Belgische woningarsenaal in een sneller tempo worden gemoderniseerd.

Een tweede noodzakelijke verfijning van het voorstel-Jambon is een beperking van de verlaagde btw tot stads- en dorpskernen. Het heeft geen zin een afgelegen villa of lintbebouwing plat te gooien om er nieuwe woningen neer te poten. Dat versterkt alleen maar de ruimtelijke wanorde, die schadelijk is voor de mobiliteit.

Bovendien kunnen heel wat stadswijken aantrekkelijker worden met zo’n gerichte btw-verlaging. En de energiefactuur van de vaak minder vermogende huurders van opbrengsteigendommen in die buurten kan dalen.

Een selectieve verlaging van de btw op nieuwbouw komt het klimaat ten goede, verbetert de mobiliteit en is fiscaal correcter. Bovendien is zo’n maatregel sociaal, economisch en budgettair voordelig. In dit dossier moeten de N-VA en de PS elkaar dus kunnen vinden.