De onafhankelijke denktank ReThink: Taks pleit voor een hervorming van de spaarfiscaliteit om de Belgische economie te stimuleren.
Vier academici dokterden in opdracht van Belfius een systeem van fiscale stimuli uit, verspreid over vijf korven: sparen uit voorzichtigheid (spaarboekje), productieve investeringen (spaar- en beleggingsproducten op lange termijn), wonen, pensioen en ten slotte hospitalisatie en zorg. Het plan is “budgetneutraal” voor de Belgische overheid, maar zou eenvoudiger, transparanter en eerlijker zijn dan de huidige fiscale voordelen.
De suggestie die het meest in het oog springt, is de spreiding van de fiscale vrijstelling voor spaarboekjes over lange- en kortetermijnproducten. “We behouden het fiscaal gunstregime voor de spaarboekjes, met een maximum van 1000 euro intresten in plaats van 1900 euro”, legt ULG-professor Marc Bourgeois uit. “We willen geen grote schok teweegbrengen. Daarnaast komt er een vrijstelling van roerende voorheffing voor inkomsten uit beleggingsfondsen, termijnrekeningen met een looptijd van meer dan vijf jaar en gelijkaardige producten, met een maximum van 1000 euro.”
Op die manier hopen de academici een verschuiving van het sparen op korte termijn naar lange termijn te realiseren. Dat zou de economie ten goede komen. De denktank wil die uitbreiding van het fiscale voordeel voor spaarboekjes naar andere producten betalen met een bronheffing op spaarboekjes. Spaarders kunnen de roerende voorheffing dan achteraf recupereren via hun belastingbrief.
Toen aftredend minister van Financiën, Koen Geens (CD&V), vorig jaar met een gelijkaardig voorstel kwam, stootte hij op hevig verzet van zowat alle politieke partijen. En toch, denken de vier academici dat hun voorstel politiek bespreekbaar is, omdat het een totaaloplossing is. De denktank pleit bijvoorbeeld ook voor de afschaffing van het zogenaamde langetermijnsparen (ten gunste van pensioensparen) en een beperking van fiscale voordelen in de korf wonen tot de eerste en enige woning.
“Bovendien kwam het voorstel van minister Geens voor de verkiezingen”, monkelt Henk Vanhulle, adjunct-professor fiscaliteit aan Vlerick Business School. “De regering heeft gewoon geen andere keuze dan de fiscale fraude met verschillende spaarboekjes aan te pakken. Je kan dat niet meer verantwoorden in een wereld waarin het bankgeheim niet meer bestaat.” In principe moeten spaarders, die meer dan 1900 euro aan intresten genieten – op meer dan één spaarboekje – dit aangeven op hun belastingbrief. In de praktijk ‘vergeten’ de meeste mensen die aangifte.
Ook vanuit een ander perspectief is het een goed moment om te sleutelen aan de spaarfiscaliteit. “Door de huidige lage rente op spaarboekjes zullen zeer weinig mensen een verlaging van het maximum voelen”, reageert Marc Raisière, CEO van Belfius. “Je moet al bijna 400.000 euro op spaarboekjes hebben vooraleer je het huidige plafond voor de fiscale vrijstelling bereikt.”
Ilse De Witte
