Een Amsterdamse rechter heeft geoordeeld dat Fortis zijn aandeelhouders tussen 29 september en 1 oktober 2008 heeft misleid. Dat zal leiden tot een schadeclaim bij de rechtsopvolger Ageas. Stichting FortisEffect, die het proces aanspande, vraagt alvast 200 miljoen euro voor haar 5000 leden. Maar heeft de zaak ook gevolgen voor Belgische gedupeerde beleggers? We vragen het aan Hans Brockmans, juridisch redacteur van Trends.
Kunnen Belgische ontevreden Fortis-aandeelhouders zich op deze uitspraak beroepen?
Hans Brockmans: “Ja. Wie tussen 27 september 2008 en 3 oktober 2008 aandeelhouder was van Fortis kan zich via www.fortiseffect.nl aanmelden om een schadevergoeding te vragen. De administratiekost is 39 euro. Het Hof van Amsterdam zal zich nog uitspreken over het exacte bedrag van de te vergoeden schade. De Stichting Fortiseffect zal van die som 22 procent opstrijken. De rest is voor de aandeelhouders.”
“Ageas zal, nadat de zaak door het Nederlandse cassatierecht wordt behandeld, een settlement proberen te sluiten. Dat kan ook gevolgen hebben voor de Belgische gedupeerde beleggers, die er een beroep op doen. De kans is groot dat Ageas via zo’n akkoord vraagt dat betrokken gedupeerden afstand doen van andere claims.”
“De Nederlandse piste is de snelste. Bij ons moet eerst de correctionele rechter zich buigen over de eventuele misdrijven, die Fortis en zijn bestuurders zouden hebben gepleegd. Pas dan zal de burgerlijke rechter een uitspraak kunnen doen over de schadevergoeding. Volgens insiders zal dat ten vroegste in 2020 gebeuren. Gedupeerden kiezen dus best eieren voor hun geld.”
Schept deze uitspraak een precedent voor Belgische rechters?
Hans Brockmans: “Neen. De Belgische rechter moet zich van deze uitspraak niets aantrekken. Integendeel, hij kan zelfs besluiten dat de gedupeerde aandeelhouders hun schade al hadden kunnen verhalen op Ageas, zodat de eventuele rechten op een vergoeding voor de Belgische rechtbank vervallen.”
“Dat neemt niet weg dat de Belgische rechter de uitspraak van zijn Nederlandse collega wel zal lezen en ernaar kan verwijzen om zelf een oordeel te vellen.”
Zijn er nog andere partijen buiten Ageas, die de Fortis-aandeelhouders kunnen aanspreken om de schade te vergoeden?
Hans Brockmans: “De Nederlandse overheid bleef buiten schot bij de uitspraak van de rechtbank in Amsterdam. Het is wellicht geen toeval dat de Nederlandse betrokkenen buiten schot blijven in Nederland. De rechter veroordeelt een partij, Ageas, die amper economische banden heeft met het land. De veroordeling van het vroegere Fortis zou wellicht heel wat gevoeliger hebben gelegen.”
“De Belgische overheid kan nog steeds worden aangesproken door gedupeerde aandeelhouders. Aandeelhouders die al een schadevergoeding kregen via de Nederlandse uitspraak, maken wellicht minder kans om nog eens langs de kassa te passeren in België.”
“De bestuurders van Fortis kunnen pas aangesproken worden na de definitieve uitspraak van de strafrechter. De kans is echter groot dat Ageas in het Nederlandse akkoord zal eisen dat afstand wordt gedaan van de claims tegen de bestuurders, en waarschijnlijk ook van de claims tegen vroegere bestuurders. Vertrekkende bestuurders onderhandelen meestal een vrijwaringsclausule, die hun vroegere werkgever verplicht om hun belangen te verdedigen in aansprakelijkheidsvorderingen.”
“Als de bestuurders toch worden veroordeeld, kunnen ze eventueel hun verzekeraars aanspreken om de schade te vergoeden. Bij een eventueel opzettelijk misdrijf ligt dat minder voor de hand, omdat de wet dat uitdrukkelijk verbiedt. Er is sprake van een maximum verzekerd bedrag van 350 miljoen euro. De advocaten van de gedupeerden hopen dat dit bedrag per bestuurder geldt, maar die kans is erg klein. Waarschijnlijk is dat het maximumbedrag dat kan worden geëist.”
