De beste financieringsoptie: een lening op afbetaling of een geldreserve?

Voor de financiering van een project kunt u terugvallen op meerdere kredietoplossingen. Nagenoeg alle banken bieden u de keuze tussen een lening op afbetaling en een geldreserve. Wat is de beste keuze?

Een consumentenkrediet helpt u om bijvoorbeeld bepaalde kosten te spreiden en zo een zware aankoop of een onverwachte financiële tegenvaller op te vangen. Er bestaan verschillende vormen, en de juiste keuze hangt af van uw uiteindelijke doel. Ze vallen allemaal onder de Wet op het consumentenkrediet, en die legt specifieke voorwaarden en beperkingen op.

De lening op afbetaling

Een lening op afbetaling is de meest populaire vorm. Ze wordt afgesloten voor een bepaalde duur en moet via vaste periodieke stortingen terugbetaald worden. Ze kan bijvoorbeeld gebruikt worden om renovatiewerken aan uw woning of de aankoop van een wagen te financieren. Ook de persoonlijke leningen voor minder specifieke uitgaven vallen daaronder.

U kent op voorhand het tarief (het jaarlijkse kostenpercentage of JKP) van het krediet, de looptijd en het maandelijks terug te betalen bedrag. Verrassingen zijn dus uitgesloten. De duur van zo’n lening is wettelijk beperkt. De maximale periode waarover ze terugbetaald mag worden, is volgens de Wet op het consumentenkrediet afhankelijk van het leenbedrag, en schommelt tussen 24 en 240 maanden.

“Bij een lening op afbetaling weet u in principe altijd vooraf waar u aan toe bent”, bevestigt Quentin Denis van het financiële vergelijkingsplatform TopCompare. “U spreekt met de bank het leenbedrag, de looptijd en het tarief af. Nog vóór u het contract ondertekent, weet u dus precies hoeveel het krediet u elke maand zal kosten. In principe wijzigt de maandelijkse aflossing niet, waardoor u nooit voor onaangename verrassingen komt te staan.”

De geldreserve

Een geldreserve of kredietopening is een financiële reserve die u naar behoefte gebruikt. Dat kan door ‘onder nul’ te gaan op uw zichtrekening, maar het kan ook door middel van een daaraan gekoppelde kredietkaart. “De bank geeft u toegang tot een kredietlijn die u vrij kunt gebruiken”, legt Quentin Denis uit. “U spreekt ook samen een maximumbedrag af. Daarbij wordt gekeken naar onder meer uw financiële situatie.”

“Het grote voordeel van een geldreserve is de vrijheid die u krijgt om zelf uw terugbetalingen te regelen. Die speelruimte is groter dan bij een lening op afbetaling. Veel banken vragen wel dat u bij een geldreserve maandelijks een minimumbedrag terugbetaalt, maar u bent vrij om te bepalen of u daarboven gaat.”

Bij BNP Paribas Fortis moet u bijvoorbeeld elke maand minimaal 5,6 procent van het geleende bedrag terugbetalen. Bij Cofidis varieert het percentage naargelang het geleende bedrag: 6 procent (plus eventuele kaartkosten) voor een kredietopening van 1250 euro, en 3 procent vanaf 10.000 euro.

U moet evenwel rekening houden met de zogeheten nulstellingstermijn. U bent wettelijk verplicht om na een bepaalde periode uw rekening aan te zuiveren, zodat die geen negatief saldo meer vertoont. U vindt de uiterste datum doorgaans terug op de maandafrekening van uw bank. Wettelijk is bepaald dat voor kredietopeningen met kapitaalterugbetalingen:

· het saldo na maximaal 60 maanden weer op nul euro moet staan indien de kredietlijn maximaal 5000 euro bedraagt.

· de termijn verlengd mag worden tot hoogstens 96 maanden bij een kredietlijn van meer dan 5000 euro.

De kredietgever is vrij om kortere nulstellingstermijnen te bepalen. BNP Paribas Fortis hanteert bijvoorbeeld een maximumtermijn van drie maanden. Bij Cofidis bedraagt de nulstellingstermijn voor een lening van 500 euro 20 maanden, en 71 maanden voor een lening van 5500 euro.

Hoeveel betaalt u?

Geld lenen kost geld: dat wist u al wel. Het tarief van een consumentenkrediet, zoals een lening op afbetaling of een geldreserve, wordt uitgedrukt in een jaarlijks kostenpercentage, dat rekening houdt met zowel de intresten als de kosten. Zo’n all-intarief moet onaangename verrassingen vermijden, en maakt het ook makkelijker om kredieten correct met elkaar te vergelijken.

Het is aangewezen de voorstellen van meerdere kredietgevers te vergelijken. Het staat banken vrij om de debetrente en de kosten zelf te bepalen. Die vrijheid wordt echter ingeperkt door het bestaan van maximumtarieven die de wetgever oplegt. Ze verschillen naargelang de kredietformule en het geleende bedrag.

Die maxima kunnen twee keer per jaar herzien worden, volgens de evolutie van bepaalde referentie-indexen. Na een lange periode van status quo werden de limieten op 1 juni 2021 gewijzigd met 1 procent, weliswaar voor slechts één categorie: de geldreserve. De nieuwe maxima gelden voor de nieuwe contracten, maar ook voor de al lopende overeenkomsten op basis van een variabele intrestvoet.

Opvallend: voor een leenbedrag tot 5000 euro zijn de wettelijke maxima van een lening op afbetaling hoger dan die van een geldreserve. Maar vanaf 5000 is dat niet meer altijd zo: een kredietopening zonder gekoppelde bankkaart kan in dat geval minder duur zijn. Hoe dan ook: dat zijn maxima. Het staat de banken vrij om de concurrentie te laten meespelen en lagere tarieven te hanteren.

“Een geldreserve is in de praktijk doorgaans duurder dan een persoonlijke lening”, weet Quentin Denis van TopCompare. “Bij veel banken in ons land kunt u een persoonlijke lening afsluiten tegen een JKP van minder dan 10 procent. Bij een geldreserve schommelt het tarief in de praktijk tussen 8,5 en 13,5 procent.”

Wat is beste keuze?

“Een lening op afbetaling is interessant voor wie grote projecten wil financieren”, adviseert Denis. “Bij een geldreserve is het zo goed als onmogelijk om meer dan 10.000 euro te lenen. Het is dus geen goed idee om daarmee bijvoorbeeld een nieuwe wagen te financieren. Dat zou u overigens veel meer kosten dan wanneer u een autolening afsluit. De commerciële tarieven voor zo’n specifieke lening op afbetaling liggen sowieso erg laag.”

Een geldreserve is vooral geschikt voor kleinere, onverwachte aankopen of kosten, en voor eerder onvoorspelbare periodes waarin u wat tekort komt. “Bijvoorbeeld om de huur te betalen wanneer u uw loon nog niet hebt ontvangen”, schetst Denis. “Kleinere bedragen zijn gemakkelijker om terug te betalen, en zo vermijdt u bovendien dat het prijskaartje gevoelig oploopt. Want hoe langer u wacht om uw rekening aan te zuiveren, hoe duurder de eindafrekening.”

De rentelasten bij een geldreserve worden berekend op het openstaande bedrag. Bij een JKP van 10 procent moet u niet écht 10 procent rente betalen wanneer u het verschuldigde bedrag bijvoorbeeld al na twee maanden terugbetaalt. “Stel dat u 1000 euro hebt geleend”, illustreert Denis. “En dat bedrag betaalt u terug in twee schijven van 500 euro. In dat geval bent u de bank slechts 12,52 euro aan intresten verschuldigd.”

“Maar hoe langer de looptijd, hoe meer intresten er betaald moeten worden. Als u het krediet pas binnen twaalf maanden terugbetaalt (87,92 euro per maand), dan bent u de bank al 54,99 euro aan intresten verschuldigd. Bij grote bedragen kan dat fors oplopen, zeker wanneer u telkens het minimale bedrag terugbetaalt. De kans is overigens groot dat u dan na het aflopen van de nulstellingstermijn een enorm bedrag plus forse intresten dient op te hoesten.”