Antonia

De oscar voor de beste buitenlandse film ging dit jaar naar de feministisch getinte familiekroniek “Antonia” van de Nederlandse cineaste Marleen Gorris.

Op de affiches staat fier vermeld dat Antonia “de eerste Belgische langspeelfilm is die een oscar in ontvangst heeft mogen nemen”. Rekening houdend met de 40 % Vlaams geld in deze Nederlands-Belgisch-Britse coproductie en het feit dat de hele film in Vlaanderen werd opgenomen en onze beste acteurs er minstens hun gezicht in komen tonen, mag inderdaad worden besloten dat België evenveel recht heeft op het begeerde beeldje dan onze noorderburen.

Maar waarom nu precies Antonia de oscar wist te veroveren, is een andere vraag. In ieder geval was de concurrentie met de andere kandidaten niet van hetzelfde niveau als die van Daens enkele jaren geleden. Antonia heeft ook het voordeel in de distributiehanden te zitten van Miramax, de meest gereputeerde en grootste onafhankelijke verdeler van niet-Engelstalige films in de Verenigde Staten.

Hopelijk zorgt het oscarbeeldje voor eenzelfde succes als in de VS. Want wat er ook moge worden beweerd : Antonia heeft wel degelijk kwaliteiten. De film begint met Antonia ( Willeke Van Ammelrooy) als oude vrouw. De hele film is één lange flashback, waarin Antonia haar leven overloopt vanaf het ogenblik dat ze met haar dochter Daniëlle ( Els Dottermans) aankomt in haar geboortedorp, tot aan haar sterfbed. Onder het bevallige oog van Willy Stassens camera, overloopt deze coproductie het idyllische boerenleven van vijf generaties vrouwen die werken, kinderen krijgen en een eigen familiesituatie uitbouwen. Het dorp uit Antonia vat de typische kleinburgerlijke Vlaamse boerengemeenschap samen. Niet zonder clichés schetst scenariste en cineaste Marleen Gorris de patriarchaal ingestelde boer met zijn onderdanige vrouw, de dorpsgek, de priester die niet vrij te spreken is van corruptie en de goede landbouwer Bas ( Jan Decleir) die uiteindelijk door Antonia wordt aanvaard als minnaar.

In Antonia voeren de vrouwen het hoge woord, terwijl de mannen behoorlijk karikaturaal worden afgebeeld. Maar de manier waarop de vrouw in een eeuw cinema door de man werd voorgesteld, is natuurlijk ook geen fraai gezicht. Marleen Gorris zet niet zonder humor haar eigenzinnige vrouwenkroniek neer, waarin de onafhankelijk ingestelde Antonia en Daniëlle een volledig eigen leefgemeenschap van vrouwen met hun mannen uitbouwen.

Antonia is nooit pamflettair of militant feministisch. De film is een sympathieke en warme ode aan de vrouwelijke onafhankelijkheid en kracht. Een magisch-realistisch sprookje waarin het nauwsluitende model van de sociale en machistische conventies wordt doorbroken.

PIET GOETHALS

Willeke Van Ammelrooy en Els Dottermans in Antonia Sympathieke en warme ode aan de vrouwelijke onafhankelijkheid.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content