De waarheid zit in het glas

De wijngaarden van Rémy Martin in Saint-Preuil en Baptise Loiseau, de keldermeester van het merk. © Rémy Martin

André Renaud, André Giraud, Georges Clot, Pierrette Trichet: het zijn namen die klinken als een klok in de cognacstreek. Deze illustere voorgangers van Baptiste Loiseau, met zijn 35 jaar de jongste keldermeester van het cognacmerk Rémy Martin, legden de basis voor Loiseaus eerste special edition: Carte Blanche.

Het is een zonnige morgen, begin juli. Rémy Martin nodigt Trends Style uit naar Cognac, waar het geen moeite onbetuigd laat om ons vertrouwd te maken met de magie van het merk. We staan op de top van een heuvel in Saint-Preuil, te midden van de 208 hectare aan wijngaarden die Rémy Martin zelf verbouwt, met de ugni-blancdruif, de colombard en de folle blanche. Die 208 hectare vertegenwoordigt slechts 3% van de totale hoeveelheid die het cognachuis nodig heeft om elk jaar zijn gamma op de markt te brengen: de VSOP (Very Special Old Pale), een blend waarvan de jongste eau de vie minstens vier jaar op eiken-houten vaten heeft doorgebracht, de XO (Extra Old) waarvan de jongste eau de vie tien jaar heeft gerijpt, en de roemrijke Louis XIII, met een rijptijd van minimaal 40 tot meer dan 100 jaar, die uitkomt in handgeslepen kristallen decanteerflessen. Voor de rest van de benodigde eaux de vie sluit Rémy Martin contracten met onafhankelijke wijnboeren.

De zon glinstert door het bladerdak van de bosrand. Voor ons strekken de frisgroene wijngaarden zich uit, zover het oog reikt. Een tractor met scheermessen op de aanhangwagen baant zich een weg langs de wijnranken – die knipt de uitwassende planten keurig bij. Niet alleen moet een wijnboer zijn ranken dagelijks inspecteren en bijsturen om er de vruchten van te kunnen plukken, het kost ook moeite om de wijngaard in te tomen – anders verandert die zo in een woekerende jungle.

Baptiste Loiseau, zoon van de streek en sinds 2007 bij Rémy Martin (in 2014 kreeg hij de sleutels van het huis), leidt ons door de wijngaard, van de heuvelrug af. Hij neemt de tijd om terug te blikken op de voorbije twee jaar. “Wat ik het meeste mis, is het contact met de wijnbouwers. Als keldermeester breng je meer tijd door met je klanten. Ik probeer mijn voeten zoveel mogelijk in deze kalkgrond te houden, terwijl ik met mijn hoofd in de wolken loop, en de toekomst van dit huis uitstippel.”

VIVONS HEUREUX, VIVONS CACHÉS

2015 was een boerenjaar voor Rémy Martin.
2015 was een boerenjaar voor Rémy Martin.© Rémy Martin

Die toekomst ziet er rooskleurig uit. 2015 was een boerenjaar voor Rémy Martin, met recordcijfers in de VS en China, en goede vooruitzichten in onverwachte markten als Nigeria en Zuid-Afrika. Dit jaar gaf Baptiste zijn broodheer een extra duwtje in de rug met de release van een bijzondere editie: Carte Blanche. Het is de eerste Rémy Martin waar Loiseau zelf zijn naam onder mocht zetten, en wanneer we aankomen in het gastenverblijf van het merk, gloeit hij nog na van trots. “Natuurlijk is het voor mij een grote eer om mijn naam op een fles te zien staan, al speel ik natuurlijk maar een kleine rol in dit verhaal. Het is vooral de verdienste van mijn voorgangers dat ik deze cognac kan onthullen.” Carte Blanche komt uit op slechts 7000 exemplaren wereldwijd, waarvan een beperkt aantal vanaf november in de betere Belgische drankenhandels beschikbaar zal zijn, met een richtprijs van 350 euro per fles. Die fles heeft een bijzonder ontwerp. Ogenschijnlijk heel eenvoudig, greep Rémy Martin terug naar de slanke, uitgepuurde vorm van la bouteille charentaise, waarin hun VSOP op het einde van de 19e eeuw naar alle hoeken van de wereld werd verscheept.

We bevinden ons nog steeds in Saint-Preuil, aan de voet van die prachtige heuvel. Het gastenverblijf van Rémy Martin is ondergebracht in een oude schuur, waar het in 1724 gestichte merk in lang vervlogen tijden zijn druiven verzamelde en er distillaten van maakte. Op de binnenkoer van het aan één zijde open gebouw leidt Baptiste een tasting van de Extra Old. “Je zult zien dat alle wijnbouwbedrijven in de cognacstreek dezelfde indeling hebben”, vertelt hij. “Allemaal beschikken ze over een lange oprit en een groot portaal, maar tegelijkertijd zit alles goed verborgen. Cognacproducenten houden het aantal druivenmanden en rijpingstonnen liever voor zichzelf. Vivons heureux, vivons cachés.”

Vervolgens gaat Baptiste ons voor in een tasting van Rémy Martins XO. “Fruitig in de neus”, snuift hij bedachtzaam, “met hints van pruimen, vijgen; delicaat, niet te zwaar. Ik ruik kaneel, noten, mandarijn, vanille, de kruidigheid van het hout. We zijn erg streng voor onze wijnbouwers: we willen fruitigheid en floraliteit. Dat is de huisstijl van Rémy Martin. In de mond geeft XO hints van sinaasappel en nootmuskaat. Hij heeft een goed gebalanceerde fruitigheid. Heel zacht en fris. Een beetje tabak op het einde van de tong.”

Na de tasting volgt een overheerlijke picknick in de tuin van het gastenverblijf, met onder meer oesters, foie gras en achtergrondmuziek van een jazzcombo.

EN DAN PLOTS: LEDER EN ZWARTE THEE

De volgende halte van deze cognacreis is Gensac-la-Pallue, het geboortedorp van André Renaud, de man die Rémy Martin leidde van 1925 tot 1965 en het merk in die periode uitbouwde tot een sterkhouder in de internationale drankenwereld. In een bestofte opslagplaats aan de rand van het dorp ontdekte Baptiste een vat met daarin een uitzonderlijke blend, die voor hem de essentie van Rémy Martin weerspiegelde. Het huis gaf hem een blanke lei om van dit vat een speciale editie te maken, dus een naam was snel gekozen: Carte Blanche. “Deze blend staat op zichzelf”, aldus Baptiste, “en komt dan ook in de fles met een onverdund alcoholgehalte: 41,1%. De jongste eau de vie in deze blend heeft twintig jaar gerijpt.”

Fruitig in de neus met hints van pruimen en vijgen. Ik ruik kaneel, noten, mandarijn, vanille, de kruidigheid van hout. Een beetje tabak op het einde van de tong.

We staan samen in de donkere opslagplaats. Er heerst een sacrale sfeer – naar verluidt zijn wij de eerste privépersonen die Rémy Martin hier toegang geeft. We komen dichter bij een tafel en zien een paar proefglazen staan. “Neem maar een glas”, zegt Baptiste. “We gaan wat Carte Blanche degusteren. Neem uw tijd om het glas te neuzen. Het duurt even voor alle aroma’s zich durven te tonen. Je ruikt de fruitigheid, la richesse, de elegantie. Toen ik deze blend voor het eerst degusteerde, wist ik meteen dat ik op een bijzonder spoor zat. Ik kreeg alle aroma’s die typisch zijn voor de Fine Champagne (een mix van druiven uit de Grande- en uit de Petite Cham-pagnegebieden in de cognacstreek, n.v.d.r.), maar er was ook een rokerige toets. Ik ruik pruimen, vijgen, gekonfijt fruit, geconcentreerd in de tijd. Als je je neus dieper steekt, stoot je op hazelnoten en sinaasappel. De frisheid blijft. En dan plots: leder. En zwarte thee. Ongelofelijk. In de mond smaakt deze blend intens, met een rokerigheid die me meteen betoverde. Eerst overweldigt de smaak, in de nadronk volgt een complexiteit, die lang nazindert.”

DE AMERIKANEN BRACHTEN WHISKY MEE

Onze tong tintelt nog wat na wanneer we diezelfde avond aankomen aan het chique hoofdkwartier van Rémy Martin in Cognac. Op een binnenkoer, waar de klimop van de muren felgroen oplicht in de zachte avondzon, krijgen we verfrissende VSOP-tonic in de handen gestopt, en raken we aan de praat met Augustin Depardon, Rémy Martins Executive Director. Sinds twee jaar, ongeveer gelijklopend met Loiseaus benoeming als keldermeester, staat Depardon aan het hoofd van het merk, na een roemrijke periode bij Louis XIII. “Carte Blanche is vooral iets voor kenners”, zegt hij. “Mensen die hun gasten graag iets bijzonders willen aanbieden, en die weten wat ze in huis halen. Een Rémy Martin-drinker is in de eerste plaats een kosmopoliet met een appreciatie voor de goeie dingen des levens. Hij – al toont research aan dat ook vrouwen cognac kunnen smaken – geniet van het leven, heeft veel verschillende interesses en talenten. Hij gaat graag uit, is vriendelijk en vrijgevig.”

De drinker van Rémy Martin is een kosmopoliet met een appreciatie voor de goede dingen des levens.

De VSOP-tonic stijgt ons langzaam naar het hoofd, dus stellen we Augustin een netelige vraag. Of hij het als trotse Fransman niet erg vindt dat zijn thuisland slechts één armzalig procent van de totale cognacverkoop voor zijn rekening neemt? Fransen zijn verbazend genoeg niet tuk op hun nationale spirit. “Soms draait het in food and beverage allemaal rond cultuur”, antwoordt Augustin. “Het feit dat cognac verdwenen is uit de Franse eet- en drinkcultuur heeft in de eerste plaats een historische reden, iets waar we niets aan kunnen doen. Toen Duitsland ons bezette, heeft een groots land ons bevrijd: de Verenigde Staten. Zij kwamen met hun prestige, met hun sigaretten en whisky. Tot dan was cognac koning in Frankrijk, maar na de Tweede Wereldoorlog werd dit een whiskyland. Daar kun je niet tegenop. Ten tweede heeft de cognacindustrie er alles aan gedaan om haar producten naar de verste uithoeken van de wereld te exporteren. Ze hebben de wereld vertrouwd gemaakt met de cultuur rond cognac, en daarmee met het Franse savoir-vivre. Ik ben trots op wat mijn bedrijf gedaan heeft op het vlak van export. Nu, ik denk wel dat we zichtbaarder zouden kunnen zijn in Frankrijk. Een Chinese of Russische toerist die toekomt in Parijs, ziet ons nergens. Als ik één frustratie heb, is dat het wel.”

We besluiten de avond met een prachtig diner ter ere van Baptiste Loiseau en Carte Blanche. Rémy Martins chef de cuisine, de immens getalenteerde Philippe Saint-Romas, stelde een menu samen met lokale ingrediënten: een focaccia van rozemarijn met gerookte forel en kaviaar, gevolgd door een gerecht met zeebaars, schelpdieren en jonge groentjes, en tot slot een overheerlijk chocoladegerecht met earl grey- geïnfuseerd roomijs, dat perfect samenging met een laatste glas Carte Blanche. Net die grote mixability doet de populariteit van cognac groeien. Nieuwe cocktails als Rémy Martin VSOP tonic of ginger zwengelen de lokale belangstelling voor cognac aan.

“Bij Rémy Martin zit de waarheid in het glas”, besluit Baptiste. “Hierin smaak je de geschiedenis van het merk, de concentratie van de tijd, de elegantie van de prachtige druiven die we in onze streek verbouwen. à votre santé.

www.remymartin.com

TEKST DIETER MOEYAERT

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content