Adapto-WAT? Extracten met superkrachten

Vraag trendwatchers naar voorspellingen over wellness en gezondheid en het woord ‘adaptogenen’ zal sowieso vallen. Deze plantenextracten worden al eeuwenlang in de traditionele Indiase en Chinese geneeskunde gebruikt, maar zijn nu onze westerse hoop op een evenwichtig, gezond en stressvrij bestaan.

In adaptogenen herken je het woordje ‘adapt’. “Het zijn plantenextracten uit kruiden, bloemen, wortels en paddenstoelen met een regulerend vermogen, die het lichaam helpen zich aan te passen aan fysieke of mentale stress-situaties”, zegt dokter Rudy Proesmans, orthomoleculair arts met een eigen praktijk in Boechout. Zo hebben ze een positief effect op stressgerelateerde symptomen als slechte concentratie, verstoorde slaap, verlaagde immuniteit, weinig energie, angst, neerslachtigheid, ontstekingen, … “Daarnaast werken ze ook als antioxidant, en beschermen ze het lichaam tegen vrije radicalen. Het bijzondere is dat ze zich aanpassen aan wat het lichaam op dat moment nodig heeft.”

Oud maar hip

Océane Taquoi, eigenares van de Brusselse natuurcosmeticaboetiek Labelchic, spotte adaptogenen een paar jaar geleden al: “Ze behoren tot de holistische wellnesstrend uit Californië. Ik vind ze eigentijds omdat ze fysieke en emotionele stress helpen te verlichten, de ziekte van deze tijd waar iedereen last van heeft. Mensen gaan op zoek naar natuurlijke manieren om daar mee om te gaan en voelen steeds meer de behoefte om zich zowel van binnen als van buitenuit te verzorgen.”

Zoals Josefien Smet, die vier jaar geleden naar Los Angeles trok om zich te verdiepen in een natuurlijke(re) manier van eten en haar lichaam wilde leren te ondersteunen met natuurlijke ingrediënten zoals kruiden. “Voeding bekijk ik als een geneesmiddel voor mijn lichaam, ik eet in functie van wat het nodig heeft, liever dan een pilletje te slikken.” Ze was gestopt met de pil en zocht een natuurlijke manier om haar hormonale cyclus, haar huid en haar stemmingen weer in evenwicht te krijgen. “Ik begon adaptogenen te gebruiken en voelde het effect.” Terug in België vond Josefien niet dezelfde kwaliteitsproducten als in de Verenigde Staten. Dus besloot ze om ze zelf te laten maken en lanceerde ze haar eigen merk Golden Hour.

Belang van herkomst

Je vindt adaptogenen in capsules, tincturen (alcoholoïsche oplossingen) of poeders en vloeistoffen. Josefien koos bewust voor extracten in poedervorm. “Het stimuleert mindfull eten. Een capsule slik je gewoon door, maar een poeder kun je toevoegen aan je eten of drank. Als kok vind ik dat interessant om mee te werken. Ik raad aan om de poeders toe te voegen aan iets dat je dagelijks eet, bijvoorbeeld op toast met pindakaas, in een smoothie, een warme gemberthee of in dressings.”

Belangrijk voor wie gaat shoppen: let op de herkomst van de ingrediënten. “Maca uit het onherbergzame klimaat van de Andes zal veel krachtiger zijn dan wat je in je tuin kweekt”, legt dokter Proesmans uit. “De actieve bestanddelen van phytonutriënten worden gevormd door de extreme omstandigheden waarin die planten overleven. Als je een tomatenplant bespuit met pesticiden maakt die niet veel afweerstoffen aan tegen schimmels en bacteriën omdat hij die niet nodig heeft. Biologische varianten doen dat wel en bevatten daardoor meer waardevolle voedingsstoffen.” Probeer bovendien te kiezen voor producten die ‘cleane’ extractiemethoden toepassen. “Bij producten uit China stel ik me vragen over hoe zuiver hun extracten kunnen zijn”, stelt Josefien Smet. Daarom koopt ze haar ingrediënten van betrouwbare telers, van plekken waar ze origineel groeien (doorgaans niet in China) en laat ze de extracties in België uitvoeren.

Even pauzeren

Zolang je niet overgevoelig bent voor de stimulerende werking van adaptogenen, kan iedereen het gebruiken, weet dokter Proesmans. “Het duurt een paar weken voor je een effect merkt, maar je kunt ze gedurende langere tijd gebruiken, er is geen gevaar op een overdosis. Om gewenning te vermijden adviseer ik wel om af en toe een pauze in te lassen.”