ZONNE-ENERGIE

In opdracht van Greenpeace Nederland heeft KPMG de mogelijkheden onderzocht om zonnepanelen economisch concurrentieel te maken met conventionele energiebronnen. In zijn besluit stelt het internationaal adviesbureau een dirigistische maatregel – met name het verplichten van zonnepanelen bij nieuwbouw en renovatie – als meest efficiënte oplossing voor.

Zelfs in regenachtige landen – zoals België en Nederland – bestaat een enorm marktpotentieel voor zonnepanelen, aldus KPMG. Deze energiebron zou driekwart van de totale elektriciteitsbehoefte kunnen dekken. Tot nu toe wordt slechts een fractie van de mogelijkheden benut ( nvdr – 41.000 m² fotovoltaïsche cellen, met een gezamenlijke capaciteit van 3,3 MW in Nederland). Technisch is er geen enkel probleem. Maar de prijs voor zonne-energie ligt nog altijd vier tot vijf maal hoger dan de huidige elektriciteitstarieven: gemiddeld 0,61 euro versus 0,13 euro per kWh (kilowattuur).

Met het oog op een prijsdaling van 60 tot 80% stelt KPMG de installatie van grootschalige productie-eenheden voor. Het adviesbureau schat de bouw van een 500 MW-zonnecentrale op zo’n 660 miljoen dollar. Deze investering bedraagt minder dan 1% van de totale som die de oliemaatschappijen besteden aan het exploreren van nieuwe olie- en gasvelden (89 miljard dollar). Bovendien subsidiëren de Europese lidstaten de sector met naar schatting 10 miljard dollar, aldus een studie van de Vrije Universiteit van Amsterdam. Toch heeft nog geen enkele groep de stap gewaagd. Nochtans beschikt een aantal multinationals – zoals Shell, BP en Siemens – over vrij grote zonne-afdelingen, omdat zij op termijn sterk geloven in de toekomst van duurzame energiebronnen als alternatief voor de fossiele brandstoffen.

Op dit ogenblik zit de sector echter in een patstelling. De (potentiële) afnemers kijken de kat uit de boom en hopen op een prijsdaling van de zonnepanelen, terwijl de producenten wachten op een substantiële groei van de vraag. Het is duidelijk dat iemand door de zure appel heen moet bijten. Volgens KPMG ligt de oplossing echter bij de overheid, die door middel van wettelijke voorschriften gemakkelijk de installatie van zonnepanelen op grote schaal kan afdwingen. Hoewel hij regelrecht lijkt in te gaan tegen de huidige trend van deregulering en marktwerking, is de maatregel betrekkelijk gemakkelijk te realiseren. Een koninklijk besluit, dat bij elke nieuwbouw of renovatie de aanleg van zonnepanelen voorziet, zou volstaan. Berekeningen van KPMG wijzen uit dat hierdoor – alleen al in Nederland – een structurele vraag van ruim 500 MW per jaar zal worden gerealiseerd. Daarmee krijgt de afzet van zonnepanelen de nodige impulsen om deze duurzame energiebron van eeuwige belofte tot concurrerend alternatief te maken.

KPMG Bureau voor Economische Argumentatie. Zonne-energie: van eeuwige belofte tot concurrerend alternatief. Hoofddorp, juli 1999 (bea.email@kpmg.nl).