Zonder water geen kracht

De waterreservoirs drogen op, en dat maakt de transitie naar groene energie niet makkelijker.

In het westen van de Verenigde Staten draagt het landschap littekens van de droogte die de regio al meer dan twee decennia uitwringt. In Arizona kunnen toeristen wandelingen maken door ravijnen waar vroeger rivieren door stroomden. Akkers in Californië, die ooit bezaaid waren met dorstige gewassen, zijn herschapen in braakland. Spooksteden die lang geleden onder water werden gezet om stuwmeren te creëren, komen weer boven.

Volgens Nature Climate Change is dit de ergste 22 jaar droogte die het zuidwesten de afgelopen 1.200 jaar heeft meegemaakt. Toen de federale overheid op 16 augustus nieuwe waterbesparingen afkondigde voor Nevada en Arizona, was 86 procent van het westen op zijn minst ‘abnormaal droog’. De helft van de regio had te kampen met ernstige tot uitzonderlijke droogte.

Dat de regio zo ingrijpend uitdroogt, heeft verwoestende gevolgen, en niet alleen voor de landbouw en de ecosystemen. Ook de energie-infrastructuur van het westen staat onder druk. Bij veel grote stuwmeren wekken de dammen waterkracht op, en die leveren al tientallen jaren betrouwbare groene energie. In 2021 was zowat 32 procent van de hernieuwbare energie in Amerika afkomstig van waterkracht. 44 procent daarvan werd opgewekt in Californië, Oregon en Washington.

Naarmate het waterpeil in de spaarbekkens daalt, gaat het met de waterkracht dezelfde richting uit. Een recente analyse van de ngo WWF wees uit dat de waterkrachtinstallaties in het westen van de Verenigde Staten tot de meest kwetsbare ter wereld behoren als het op toenemende waterschaarste aankomt.

Op sommige plaatsen zijn de effecten al voelbaar. In 2021 legde Californië een waterkrachtcentrale bij Lake Oroville stil. Het waterpeil was gedaald tot onder het niveau dat nodig is om elektriciteit op te wekken. De centrale kan normaal stroom produceren voor 80.000 gezinnen. Lake Powell, op de grens tussen Utah en Arizona, is hetzelfde lot beschoren. De kolossale betonnen stuwdam kan elektriciteit opwekken voor 5 miljoen gezinnen in zeven staten. In een studie van het Oak Ridge National Laboratory waarschuwen onderzoekers ervoor dat de stuwmeren die de overheid beheert in Idaho, Oregon en Washington tijdens de zomer mogelijk minder waterkracht zullen produceren. Ze suggereren bovendien dat hogere temperaturen in de regio in de toekomst “ernstig” waterverlies door verdamping zullen veroorzaken.

Vuile oplossing

Het verlies aan waterkracht is geen kleinigheid. Het elektriciteitsnet is al overbelast, en de vraag naar energie zal toenemen naarmate meer apparaten, van kachels tot auto’s, naar elektriciteit overstappen. De overheid hoopt dat ze in staat zal zijn het verlies aan waterkracht te compenseren met andere hernieuwbare energiebronnen en energieopslag. Maar de kortetermijnoplossing is vuiler. Sinds 2019 is de elektriciteitsproductie van de waterkrachtcentrales in Californië met 62 procent gedaald. De staat verbruikt onder andere meer aardgas om dat goed te maken.

In de zomer van 2023 zullen stuwmeren het peil naderen waarop ze niet langer water stroomafwaarts kunnen sturen, laat staan elektriciteit opwekken. De toekomst oogt droger dan ooit.