Wirtschaftswunder of PS-socialisme?

Een nieuw Wirtschaftswunder. Het Amerikaanse zakenblad Forbes kroonde Angela Merkel tot machtigste vrouw van de wereld. Twee Nobelprijzen in de “harde” wetenschappelijke sectoren. Duitsland opnieuw als exportkampioen.Voor een oppervlakkige waarnemer lijkt Duitsland weer helemaal terug. Het land is opnieuw de Europese kampioen. De eenmaking is eindelijk verteerd.

Is dat zo? Enthousiastelingen kunnen dit weekend maar beter luisteren naar het partijcongres van de sociaaldemocraten (SPD). Diverse waarnemers verwachten een gevoelige bocht naar links. Met extra gepamper van de “sociaal zwakken”. Met het gekende gezanik over de roofbouwkapitalisten. Een geweeklaag dat trouwens op gejuich en applaus kan rekenen bij een grote meerderheid van het Duitse thuispubliek. Want in Duitsland blijft het socialisme populair.

De economische grootmacht is de weerspiegeling van al wat Europa groot, maar tevens benepen klein maakt. Duitsland levert na de Verenigde Staten en Japan het grootste aantal patenten ter wereld. Het is de wereldwijde voortrekker in milieuzorg. Maar het is tevens het land waar de burgers verwachten dat de overheid hen via een stelsel van riante sociale voordelen van de wieg tot het graf pampert en knuffelt. De hangmatcultuur is een verworven recht.

De Grote Coalitie onder Angela Merkel draagt vele symptomen van die lethargie. Wat heeft ze, vandaag bijna twee jaar in het zadel, verwezenlijkt? De coalitie van sociaal- en christendemocraten teert vooral op de goede conjunctuur. En op de hervor- mingen die door de vorige regering onder Gerhard Schröder werden uitgetekend.

Schröder was uiteraard ook een socialist. Maar dan wel één met een modern gelaat. Voor de gewezen bondskanselier primeerde de Derde Weg, zoals ook Tony Blair die in Groot-Brittannië propageerde. Zelfredzaamheid staat daarbij centraal. Ze heeft een grotere emancipatorische kracht dan het oude socialisme van bijvoorbeeld de Parti Socialiste, die de meerderheid van de bevolking bij voorbaat als “sociale zwakkelingen” afschrijft.

Socialisten die een emancipatorisch beleid voeren, worden daarvoor electoraal niet beloond. Daarom wil de SPD de vernieuwende Schröderwind op haar partijcongres luwen. Want de sociaaldemocraten waait de hete adem van Die Linke in de nek. De partij van onder meer ex-DDR-communisten haalt bij opiniepeilingen vlotjes tien procent van de landelijke stemmen. De sociale hervormingen onder Schröder kenden nochtans een duidelijk effect. Het aantal werklozen zakte in vier jaar met 700.000. Onder Schröder verdween de Thatcherslagzin ‘Labour doesn’t work’ in de prullenmand.

Maar keren de rode kameraden de prullenmand weer ondersteboven? Kiest Duitsland opnieuw voor het PS-socialisme?

Door Wolfgang Riepl