‘Wij zijn niet bezig met onze balans’

De Sportpaleisgroep neemt de exploitatie van de Gentse Capitole over. Het zusterbedrijf PSE, dat Night of the Proms organiseert, zet intussen zijn internationale expansie voort.

De verbouwing van het Antwerpse Sportpaleis is volgende maand eindelijk klaar. Dat project slorpte de jongste jaren 23 miljoen euro op, waarvan 10 miljoen van de provincie Antwerpen. Die investeringen lieten zich voelen in de balans van de nv Sportpaleis.

Ook de crisis was een rem op het aantal grote internationale tournees. “Niet alleen bij ons”, benadrukt gedelegeerd bestuurder Jan Van Esbroeck. “Maar 2011-2012 was wel het minst goede jaar dat we tot nu toe kenden.”

Een minder goed jaar is niet meteen een drama voor het Sportpaleis. In juni 2012 sloot de vennootschap haar minst goede boekjaar af met een bedrijfsresultaat van ruim 1 miljoen euro. Dat is niet echt reden tot klagen, al deed de zaaluitbater het twee jaar eerder wel beter met een operationeel resultaat van bijna 3 miljoen. Van Esbroeck verzekert dat het resultaat in 2013 weer steeg.

Toevallig ondernemersduo

Jan Vereecke en Jan Van Esbroeck vormen een succesvol duo. In de showbizz kent iedereen hen als de Jannen. Ze rolden bijna 30 jaar geleden showbizzland binnen met hun allereerste Night of the Proms. Wat begon als een feest van een studentensociëteit, groeide uit tot een uit de kluiten gewassen verzameling van vennootschappen. Samen hebben ze 75 werknemers in vaste dienst. Tel daar de tijdelijke parkeerwachters en het uitzendpersoneel bij dat tijdens grote spektakels de dienst uitmaakt, en je zit al snel aan 150 voltijdse banen.

1997 was een cruciaal jaar in de ontwikkeling van het zakenimperium van het ondernemersduo. Het sportpaleis zat in slechte papieren en de curator vroeg aan de Jannen of ze geen interesse hadden om de exploitatie over te nemen. Met Night of the Proms waren ze toch al de grootste klant.

Door dat toeval schakelde het tweetal een versnelling hoger en sindsdien gaat het veel beter met het Sportpaleis. Volgens de recentst beschikbare jaarrekening boekte de exploitatievennootschap ongeveer 16 miljoen euro omzet. “Dat zou best kunnen”, bevestigt Van Esbroeck. “Om eerlijk te zijn, interesseert onze balans mij niet echt, zolang we geen rode cijfers schrijven.”

Honderdduizenden concertgangers vinden elk jaar de weg naar een van de acht Vlaamse zalen, van de Gentse Capitole — 1500 zitjes — tot het Sportpaleis met een maximale capaciteit van 23.000 toeschouwers. Van Esbroeck neemt de exploitatie van de zalen via de nv Sportpaleis en de ticketverkoop via Tele Ticket Service voor zijn rekening, terwijl Jan Vereecke met de vennootschap PSE-Belgium de eigen evenementen — onder andere Night of the Proms — bestiert. Andere eigen producties zijn onder andere de Clouseau-concerten of het concert met de filmcomponist Ennio Morricone.

De activiteiten worden niet in één vennootschap of holding geconsolideerd. De twee ondernemers hopen door hun activiteiten strikt gescheiden te houden, te vermijden dat andere concertorganisatoren zich benadeeld voelen. Een kwart van de aandelen van de exploitatievennootschap van het Sportpaleis is in handen van enkele collega-organisatoren.

“Night of the Proms is allicht de grootste klant van het Sportpaleis, maar wij worden niet bevoordeeld. We betalen altijd het volle pond als we het Sportpaleis huren”, legt Vereecke uit. Toch weten beide ondernemers — het zijn tenslotte economen — heel goed er geen waterdichte muur tussen hun activiteiten staat. Zo huurt PSE kantoren van het Sportpaleis en doen vier werknemers van PSE de boekhouding van nv Sportpaleis. Al betaalt die laatste daarvoor een omzetgerelateerde vergoeding.

De nv Sportpaleis is de jongste jaren via lokale expansie uitgegroeid tot een groep met acht zalen. De bouw van de Lotto Arena op de terreinen van het Sportpaleis was daarvan in 2007 de eerste stap. Die zaal met een capaciteit van 8000 toeschouwers werd mee gefinancierd door de stad Antwerpen. Van de totale kostprijs van 14 miljoen legde de stad er 6 op tafel. “Een investering die ze zich nog niet heeft beklaagd”, zegt Vereecke.

Maar de nv Sportpaleis hoeft geen spijt te hebben. Deden in 2012 minder grote internationale tournees Antwerpen aan, de Lotto Arena trok dankzij haar kleinere capaciteit juist meer artiesten aan. “Dat maakt niet alles goed, maar het helpt”, weet Van Esbroeck. Een verscheiden infrastructuuraanbod maakt de zalenexploitant minder gevoelig voor schommelingen in de vraag.

In die strategie past ook de exploitatie van de Grenslandhallen in Hasselt. Al viel die in 2011 de Sportpaleisgroep bijna toevallig in handen. “Wij zijn echte opportunisten. Ik kreeg uit Hasselt een telefoontje met de vraag of we geïnteresseerd waren. Zo’n voorstel komt niet elke week. Je bekijkt dat en bepaalt de voorwaarden waaronder je dat ziet zitten.”

In oktober 2013 nam de Sportpaleisgroep de uitbating van Vorst Nationaal over van Music Hall. En sinds begin dit jaar is daar de uitbating van zaal Capitole in Gent bij gekomen. “We gaan graag nieuwe activiteiten aan als ze ons versterken. Dat is niet noodzakelijk een kwestie van omzet. Een betere marktpositie is even belangrijk: dankzij de Capitole kunnen we nu zowel in Gent, Antwerpen als Hasselt een theaterzaal aanbieden. Onze boot is misschien wat groter, maar hij kan wel beter grote golven aan. Dat vinden we belangrijker dan ons op de korte termijn blind te staren op de omzet.”

En de toekomst? “Wij hebben eigenlijk helemaal geen vijfjarenplan of strategisch investeringsdoel. Verwacht niet dat we imperialistisch op de markt staan te zwaaien en onze volgende halte het buitenland wordt. We hebben met Night of the Proms geleerd dat zelfs Antwerpen en Rotterdam twee heel verschillende markten zijn. Die vragen een heel andere benadering. Wij staan dus niet te springen om ook zalen te gaan uitbaten in het buitenland.”

Internationale expansie

In tegenstelling tot de exploitatievennootschap van het Sportpaleis kiest PSE voor Night of the Proms wel een internationaal traject. Het spektakel heeft het afgelopen decennium ook in Nederland en Duitsland succes, terwijl uitstapjes naar Frankrijk en Zweden minder rendeerden. “We merken dat we in België en Nederland stilaan over ons hoogtepunt zijn. Dat compenseren we in Duitsland”, zegt Vereecke.

“We spelen daar nu elk jaar in twaalf steden en bekijken hoe we nog kunnen doorgroeien. Onze Duitse tournee valt steeds in de drukke eindejaarsperiode. Daarom boeken we de zalen twee jaar op voorhand. Het maakt dat we niet zomaar een extra concert kunnen inlassen als de verkoop ergens goed loopt. We overwegen nu om de tournee van 2015 met een week te verlengen om een aantal extra concerten te kunnen spelen.”

En er staan dit jaar nieuwe landen op het menu. Nog voor de zomer trekt PSE met Night of the Proms naar Polen en voor het eerst ook naar de Verenigde Staten. Bij die internationale expansie werkt PSE met een lokale vennoot, kwestie van het risico te spreiden.

En zelfs dan verloopt de expansie soms moeizaam. De concertreeks in Scandinavië van anderhalf jaar geleden kreeg nog geen vervolg. “We gaan eind dit jaar terug”, zegt Vereecke. “Het is belangrijk de moed niet te snel op te geven. In Duitsland zijn we in 1994 begonnen met ons eerste concert, maar pas in 2001 waren alle verliesputjes voor Duitsland gevuld.”

ROELAND BYL, FOTOGRAFIE DEBBY TERMONIA

“We zijn misschien niet slim genoeg om mensen te genezen, maar wel om ze gelukkig te maken”