‘Wij willen geen familiaal bedrijf zijn’

Dierickx Leys Effectenbank is een van de twee laatste effectenbanken van dit land. Met Jean-Paul Vermeire, de man van Monique Leys, neemt de vierde generatie de voorzittersstok over. Hoe kan een kleine, regionale speler overleven in de sterk geconsolideerde financiële sector?

Er zal altijd plaats zijn voor een firma als de onze. Er zijn heel wat vermogende Belgen en de meesten zijn op zoek naar kwalitatief advies. Wij doen aan dienstverlening in een sector die nooit zal verdwijnen.”

Aan het woord is de 80-jarige Wilfried Dierickx, de kleinzoon van Jozef-Lodewijk Dierickx die in 1901 een wisselagentenkantoor startte in de Kasteelpleinstraat in Antwerpen. De wisselagent is intussen geëvolueerd tot effectenbank, en de moderne kantoren in de Kasteelpleinstraat laten niet uitschijnen dat hier een 110 jaar oude firma huist. Traders speuren op beeldschermen naar koopjes en voeren orders uit, terwijl buiten op straat het leven zijn gewone gang gaat.

Dierickx Leys Effectenbank ontstond in 1996 uit de fusie van Dierickx & Cie met Verbeeck, Leys & Cie. Vanaf 1990 verdwenen heel wat onafhankelijke Belgische beurshuizen. De grootbanken kregen op dat moment de toelating om eigen beursvennootschappen op te richten, waardoor de kleine spelers een groot deel van de orderstroom zagen afnemen. Later volgde een Europese richtlijn die beursvennootschappen strenge voorwaarden oplegde. Het gevolg was een grote consolidatie- en fusiebeweging. Huizen als Dewaay, Corluy en Puilaetco gingen op in grootbanken, Dierickx Leys behield zijn onafhankelijkheid.

Sinds 1999 bezit de vennootschap het statuut van effectenbank. “Die naam zegt perfect waarvoor wij staan”, vindt Wilfried Dierickx. “Onze focus ligt op beleggingen en handel in effecten. Naast Dierickx Leys is er maar één andere effectenbank in België: onze Antwerpse collega Van de Put & Cie.”

Het verschil tussen effectenbanken en gewone banken is verwaarloosbaar. Dierickx: “Om de overgang van beursvennootschappen naar het bankstatuut te vergemakkelijken, genoten effectenbanken tijdelijk lagere kapitaalvereisten. Maar vandaag is er geen verschil meer, noch voor reglementering, toegelaten activiteiten of controle door de Nationale Bank. Voor een bedrijf met 50 werknemers is dat een hele uitdaging.”

Internetbrokers

Dierickx Leys Effectenbank biedt niet alle bankdiensten aan. Er wordt nauwelijks aan kredietverlening gedaan, en met het gewone betalingsverkeer houdt de bank zich niet bezig. Ze concentreert zich op private banking en vermogensbeheer.

“De begeleiding van spontane beursorders vertegenwoordigt nog altijd meer dan de helft van de inkomsten”, zegt Dierickx. De firma geeft toe dat ze de concurrentie van de internetbrokers voelt. “Tegen hun scherpe tarieven kunnen wij niet op. Maar er is een verschil in aanpak. Wij zijn een klankbord en geven advies. Onze klanten zijn mensen die een deel van hun vermogen willen beleggen, bij de internetbrokers zitten veel klanten die op korte termijn handelen en speculeren op snelle winst.”

“Onze klanten zijn vooral bezig met het veiligstellen van hun vermogen door het halen van een bepaald rendement, en het doorgeven van hun vermogen aan de volgende generatie”, vertelt Jean-Paul Vermeire (63), de man die Wilfried Dierickx opvolgt als voorzitter van de raad van bestuur. De groeipoten van Dierickx Leys zijn dan ook het vermogensbeheer voor particulieren (met verschillende gradaties van discretionair en adviserend beheer) en het collectief vermogensbeheer via de eigen Transparant-beleggingsfondsen. “In beide gevallen wordt veel aandacht besteed aan veiligheid en transparantie”, beklemtoont Vermeire, “Bepaalde gestructureerde producten bieden wij gewoon niet aan.”

Dierickx Leys Effectenbank telt 8350 klanten-rekeninghouders, waarbij veel aandacht gaat naar individuele aandelen- en obligatielijnen. Discretionair beheer wordt aangeboden vanaf 150.000 euro. Het totale beheerde vermogen bedraagt 1,3 miljard euro.

Het gros van de klanten komt uit de regio Antwerpen. Naast het hoofdkantoor heeft de groep een bijkantoor in Mortsel. Vermeire: “We hebben al een paar keer overwogen om bijhuizen te openen in andere steden, zoals Leuven of Brugge. Maar we willen niet afstappen van onze filosofie dat een volwaardig kantoor goed uitgerust moet zijn, met toch een vijftal mensen dat de streek kent en niet op commissie werkt. Dat maakt het moeilijk. Maar we sluiten de opening van bijhuizen zeker niet uit. Ook als er zich een opportuniteit zou aandienen voor een kleine overname die past in onze filosofie, zullen we dat bekijken. Er is ruimte voor uitbreiding.”

Altijd winst

De voorbije tien jaar kende Dierickx Leys een gestage groei. Het balanstotaal verdubbelde tot 200 miljoen euro per eind 2010. Het geconsolideerd eigen vermogen groeide van 12 miljoen euro eind 2000 tot 35 miljoen euro eind vorig jaar. Elk jaar was er winst, ook na het uiteenspatten van de internetzeepbel en tijdens de finan-ciële crisis. In 2008 zakte de nettowinst wel naar 2,9 miljoen euro, tegenover 4,6 miljoen een jaar eerder. Vermeire: “Dat was vooral het gevolg van de daling van de beursactiviteit en -koersen. Maar we hebben geen drama’s gekend, ook niet bij het cliënteel. Wij zijn nooit in CDO’s en complexe producten gestapt, en dus hebben we er ook geen afboekingen op gehad.”

Hoe dat komt? “Aangeboren intelligentie”, glimlacht Dierickx met enig gevoel voor ironie. “Eigenlijk is het simpel: wat we niet begrijpen, kopen we niet. Veiligheid, eenvoud, transparantie en ernst zijn de kernbegrippen van onze strategische visie. Ik begrijp wel dat dit bij de grootbanken anders ligt. Zij hebben aandeelhouders die rendement eisen. Bijna automatisch zoeken zij de hogere risico’s op.”

De familiale verankering zorgt ervoor dat Dierickx Leys trouw kan blijven aan zijn principes. 55 procent van de aandelen zit voor twintig jaar vast bij de private stichting Dierickx-Van den Broeck, zeg maar Wilfried Dierickx en kinderen. En Dierickx is hoegenaamd niet van plan te verkopen. “Verkopen? Over mijn lijk”, zegt hij. “Op gevaar af arrogant te klinken, maar we denken dat we het zelf beter kunnen. ”

“Het klinkt wellicht een beetje melig, maar onze klanten en medewerkers zijn de belangrijkste stakeholders”, aldus Vermeire. “Rendement voor de aandeelhouders is niet het eerste doel van de vennootschap. De langetermijnvisie steunt op zelffinanciering.” Dat blijkt min of meer uit de cijfers: elk jaar wordt er een klein miljoen euro als dividend uitgekeerd, de rest van het geld wordt gereserveerd of gebruikt om investeringen te financieren.

Geen reservaat

Met Vermeire neemt de vierde generatie de voorzittersstok over. Vermeire is de echtgenoot van Monique Leys, die 20 procent van de aandelen controleert en een van de drie directiefuncties uitoefent. Vermeire werkte zelf in de banksector, als accountofficer bij Bank of America, en sloot zijn actieve carrière in 2006 af als vicepresident finance Chevron Phillips Chemicals. “Hij kent het klappen van de zweep in een Amerikaanse onderneming. Het zou zonde zijn om die ervaring en kennis niet te valoriseren”, vindt Dierickx. “En een voorzitter van tachtig jaar zoals ik? Het zou ridicuul zijn om me aan die stoel vast te klampen.”

Het valt op dat twee van de drie directiefuncties bij Dierickx Leys Effectenbank door familieleden uitgeoefend worden en dat van de zeven bestuurders er maar één onafhankelijke tussen zit. Is dit het zoveelste discrete en gesloten Vlaamse familiebedrijf? Dierickx en Vermeire geven toe dat die kritiek steekt: “We willen geen familiaal bedrijf zijn. Binnenkort komt er een tweede onafhankelijke bestuurder met hoogstaande bankervaring bij. En van de vijfde generatie is enkel Marleen Dierickx in het bedrijf actief. Er zijn duidelijke criteria opgesteld waaraan familieleden moeten voldoen om in de onderneming aan de slag te kunnen. Het directiecomité, dat bestaat uit directievoorzitter Herman Hendrickx, gedelegeerd bestuurder Monique Leys en bestuurder Marleen Dierickx, leidt de bank volgens de strikte Europese en Belgische bankvoorschriften. Als zou blijken dat de bank beter door niet-familieleden geleid zou worden, zullen we niet aarzelen deze beslissing te nemen. Dierickx Leys Effectenbank is geen reservaat van familieleden.”

PATRICK CLAERHOUT EN DAAN KILLEMAES, FOTOGRAFIE PAT VERBRUGGEN

” Wat we niet begrijpen, kopen we niet” Wilfried Dierickx

” Op gevaar af arrogant te klinken, maar we denken dat we het zelf beter kunnen” Wilfried Dierickx