Wie zijn de creatiefste Belgen?

Adolphe Sax en Ernest Solvay zijn uiteraard niet de enige vindingrijke Belgen. Het bewijs vinden we in de zakenwereld: tal van innovaties of spectaculaire ontwikkelingen zijn ‘made in Belgium’. Maak kennis met een selectie van creatieve talenten, voorgedragen door de bezoekers van onze website.

Een aantal weken lang konden de lezers van Trends en Trends-Tendances via onze website hun creatieve kandidaten voorstellen. Alles samen kregen we van u liefst duizend namen uit zeer uiteenlopende sectoren: mode, technologie, dienstverlening, marketing… Uiteraard waren daar bekende namen bij, waaronder Désiré Collen (ThromboGenics), Bart Becks (SonicAngel) en Dries Buytaert (Drupal). En ook chef-kok Kobe Desramault (In de Wulf) en pianist Jef Neve kwamen in de lijst voor, naast nobele onbekenden die al heel wat uitvindingen op hun kerfstok blijken te hebben. De redactie koos uit de lijst creatievelingen die u voordroeg zeven interessante profielen, die we op deze pagina’s aan u voorstellen.

Jacques Ladyjensky bedacht een elektrische mini-auto – De man met dertig octrooien

In het hoofd van Jacques Ladyjensky gonst het van de ideeën. Deze ingenieur van bijna zeventig heeft niet minder dan dertig octrooien op zijn naam staan, ook al heeft slechts de helft daarvan een afzetmarkt gevonden. Ladyjensky is gespecialiseerd in synthetische materialen en is de man achter tal van uitvindingen zoals een isolatiesysteem voor woningen en lichtgevende projectielen (een uitvinding die hij via via heeft verkocht aan het Amerikaanse leger). Hij ontwikkelde ook een matras waarop je – dankzij de weerkaatsing van zonnestralen – aan weerskanten kan bruinen. Op dit moment is hij opnieuw gebeten door auto’s, het domein waarin hij zijn loopbaan ooit startte. Hij wil de Urbi op de markt brengen, een elektrisch wagentje met twee zitplaatsen. Dat zou minder dan 5000 euro kosten en bestemd zijn voor het grote publiek. Omdat de bediening aan het stuur staat en het wagentje geen portieren heeft, zijn ook mindervaliden een doelgroep. Nu nog investeerders vinden…

Célestin de Wergifosse, jeugdig uitvinder – Bedrijfsleider op zijn vijftiende

Célestin de Wergifosse is nog niet eens meerderjarig, maar toch hebben de meeste televisiejournaals in Frankrijk en Franstallig België en tal van kranten al aandacht besteed aan deze jongeman. Hoewel hij nog maar zestien is, heeft hij een milieuvriendelijke stroomgenerator ontworpen waarmee hij in de prijzen viel op de Concours Lépine in Frankrijk, de internationale hoogmis voor uitvinders. Hij vroeg er dan ook een internationaal octrooi voor aan. De Wergifosse richtte een eigen onderneming op toen hij vijftien jaar jaar was, om zijn stroomgenerator aan de man te brengen. Eigenlijk begon het allemaal tijdens een reis naar Niger, toen Célestin nog maar tien jaar was. Hij zag dat lang niet iedereen elektriciteit had en kwam op het idee om een milieuvriendelijke stroomgenerator te ontwerpen. Het toestel haalt zijn energie uit vier verschillende bronnen: zonnepanelen, een windmolen, dynamo’s en, voor het geval die energiebronnen het allemaal laten afweten, een benzinemotor. Samen met strategische partner Altran en andere gereputeerde adviseurs en partners bestudeert De Wergifosse nu de haalbaarheid van zijn project.

Tim Van Aelst, bedenker van Benidorm Bastards – “Om de regels te breken moet je ze kennen”

Het Antwerpse productiehuis Shelter gooide de afgelopen jaren hoge ogen met Benidorm Bastards. Het format werd aan meer dan dertig landen verkocht, onder meer aan BBC en de Amerikaanse zender NBC, en won prestigieuze internationale televisieprijzen zoals een Emmy en twee Gouden Rozen.

Tim Van Aelst van productiehuis Shelter, dat nog een aantal andere tv-hits scoorde, herkent zich in de drie algemeen geldende voorwaarden voor creativiteit: kennis, motivatie en het gebruik van creatieve vaardigheden. Waarom is kennis zo belangrijk? “Om de regels te kunnen breken, moet je ze eerst goed kennen. Ik keek veel tv en ben toen ik nog jong was zelf filmpjes beginnen maken.” Het tweede kenmerk van creatieve geesten is intrinsieke motivatie. “Daar sta ik mee op en ga ik mee slapen. Ik probeer anderen ook enthousiast te maken en geloof dat je positieve energie kunt overdragen op anderen.” Creatieve vaardigheden, het derde kenmerk van creativiteit, bezit Van Aelst in hoge mate. Zo is het bedenken van het Benidorm Bastards-format een staaltje van associatief denken. “Ik heb een breed interesseveld en las in de krant dat 55-plussers niet meer meetellen als advertentiedoelgroep. Adverteerders richten zich altijd tot de jongeren. Ik vond dat vreemd. Mijn ouders consumeren bijvoorbeeld meer dan ik. Ik wilde daarom iets doen met die doelgroep.”

Een verrassend middel om creatieve vaardigheden aan te scherpen, is improvisatietheater. “Ik ga wel eens kijken naar improvisatietheater en heb medewerkers die aan improvisatietheater doen. Bovendien komen succesvolle tv-makers zoals Michiel Devlieger en Tom Lenaerts uit dat milieu.” Zelf kijkt Van Aelst in België op naar Jan Eelen ( Het Eiland, De Ronde) en internationaal naar Ricky Gervais ( The Office) en Monty Python.

Nathalie Vleeschouwer, ontwerpster – Mode voor zwangere vrouwen

Nathalie Vleeschouwer, zaakvoerster van Natale en in 2010 winnaar van de Womed-prijs voor beste vrouwelijke ondernemer, is een goed voorbeeld van iemand die creativiteit koppelt aan uitvoerbaarheid. In tegenstelling tot bijvoorbeeld ontwerpers die heel kunstzinnige maar nauwelijks draagbare kledij ontwerpen. De kleren van Vleeschouwer, die zich specialiseerde in het ontwerpen van zwangerschapskledij, vind je in binnen- en buitenland in een heel aantal boetieks. Haar firma Natale (796.000 euro brutomarge in 2010 en een tiental werknemers) heeft twee merken. Fragile, het merk voor zwangerschapskledij, heeft drie eigen winkels (Brasschaat, Lier en Antwerpen). Sinds anderhalf jaar is er ook een gewone dameslijn (en een winkel) onder de merknaam Nathalie Vleeschouwer, omdat heel wat zwangere klanten de kledij van Fragile zo leuk vonden dat ze de kleren wilden blijven dragen. “Ze koppelt haar creativiteit aan een goede financiële strategie en commerciële aanpak. Ze runt haar zaak op een heel realistische en bewuste manier”, zegt medewerkster An Engels. “Ze denkt op een heel open wijze. Voor elke nieuwe kledinglijn verlegt ze haar grenzen op zoek naar nieuwe modellen en vormen. Daarbij zijn, naast vrouwelijkheid en sensualiteit, draagbaarheid en comfort heel belangrijk.”

Pieter Daelman, oprichter van De Bedenkerij – “Op een veilige manier zot doen”

Pieter Daelman werkte veertien jaar als regisseur en eindredacteur voor verschillende productiehuizen voor hij begin dit jaar De Bedenkerij oprichtte om als creativiteitscoach aan de slag te gaan. Hij helpt klanten uit de media nieuwe programma-inhoud of namen te bedenken. “Wat sterk opvalt, is dat veel mensen denken dat creatief zijn iets is wat je bent of niet bent. Dat is een vastgeroest idee. In tegenstelling tot IQ kun je creativiteit wel trainen.”

Daelman begon met zijn zaak omdat het hem opviel hoe werknemers wel opleidingen kregen over zaken zoals evaluaties, maar zelden over creativiteit. “En dat is toch de kerntaak van mediabedrijven.” Met aanstekelijk enthousiasme laat hij de deelnemers de remmen losgooien. “Ik probeer een omgeving te creëren waarin mensen op een veilige manier zot mogen doen, zodat ze er ideeën aan over houden waar ze vroeger nooit aan hadden gedacht.”

Peter Janssen, CEO van roomijsfabrikant Glacio – Creativiteit stimuleren bij medewerkers

Sinds de managementbuy-out in 2004 ontpopte Glacio zich als een innovatiekampioen. CEO Peter Janssen overzag het gros van de technische en andere innovaties die de roomijs-fabrikant uit Beerse tot zijn handelsmerk maakte. Glacio, dat in 2010 ruim 21,6 miljoen euro omzet haalde, stimuleert de creativiteit bij de meer dan 150 medewerkers onder meer met brainstormcoaches. Dat moet ook, want elk jaar vernieuwt Glacio een kwart van zijn brede productengamma. De kmo onderscheidt zich immers van grotere concurrenten zoals IJsboerke door zich te richten op niches zoals ijspralines en -desserts en binnen die niches voor veel variatie te zorgen. Het bedrijf ontwikkelt zelf zijn machines zodat het producten op maat kan maken.

Julien Helsmoortel, maker van backgroundvideo’s – Bewegende achtergrond voor tv-presentaties

Julien Helsmoortel richtte twee maanden geleden zijn bedrijf Union Press Report op, een dienstverlener voor productiehuizen en voor journalisten uit de audiovisuele sector. UPR levert backgroundvideo’s voor productiemaatschappijen van audiovisueel nieuws. Zij krijgen toegang tot een databank met videobeelden die ze kunnen kleven op de beroemde groene achtergrond waar sommige verslaggevers vóór staan. De kersverse kmo biedt al 400 backgroundvideo’s aan, opgenomen in verschillende seizoenen en op verschillende plaatsen in België en in het buitenland: het Europees Parlement, de NAVO, de Europese Centrale Bank, de Wetstraat enzovoort. Helsmoortel biedt ook een mobiele studio aan en wil binnenkort diensten leveren aan buitenlandse televisieploegen die in Brussel aankomen, in de vorm van een formule à la carte die perfect op hun noden inspeelt.

CHRISTOPHE CHARLOT EN BENNY DEBRUYNE