WERKNEMERS HEBBEN RECHT OM TE STAKEN

Zeshonderd passagiers dagvaarden 48 werknemers van de luchthaven van Zaventem. De 600 eisen 100.000 euro (of ongeveer 2000 euro per staker) omdat ze door de actie van de 48 brandweermannen en veiligheidsagenten op 13 april hun vliegtuig misten.

Vakbonden hebben geen rechtspersoonlijkheid zodat zij niet gedagvaard kunnen worden. Daarom worden de stakers persoonlijk voor de rechtbank gedaagd. De advocaat van de 600 eisers, Peter Cafmeyer, schakelde een privédetective in om de identiteit van de stakers te achterhalen. Advocaat Cafmeyer was een van de gedupeerde passagiers. Nog tot eind augustus kunnen andere passagiers zich aansluiten bij zijn actie. 26.000 reizigers waren gestrand op 13 april.

Het is een ongewone ontwikkeling in de behandeling van sociale conflicten. De sociale partners proberen via het zogenaamde herenakkoord sociale conflicten onderling te regelen en uit de rechtbank te houden. Nu zijn het de gedupeerden die de juridische weg volgen.

De passagiers vragen geld omdat ze vertraging opliepen, een feest of reünie misten of in het slechtste geval hun droomcruise misten. Uiteraard is dat erg. Maar moet elke individueel geleden schade verhaald worden op mensen die bepaalde rechten – in dit geval het stakingsrecht – proberen uit te oefenen? Neen, toch.

Uiteraard is het niet zomaar te aanvaarden dat enkele tientallen stakers een hele luchthaven platleggen. Omdat het brandweermannen en veiligheidsagenten zijn, profiteren ze van hun cruciale rol in het netwerk van de luchthaven. Het is het verhaal van het paar sluiswachters in de Antwerpse haven, die het volledige havenverkeer kunnen lamleggen.

Staken die mensen voor hun plezier? Zeker niet. De eerste berichten spraken over een kwestie van maaltijdcheques. Latere berichtgeving, onder meer in zusterblad Knack, toonde dat er meer aan de hand was. Zoals bijna steeds heeft het management het mee aan zichzelf te danken wanneer er zulke spontane acties ontstaan. En ja, de ene vakbondsman is radicaler dan de andere. Maar misschien is ook het management van Zaventem aanspreekbaar voor de eisers.

Mensen moeten leren omgaan met tegenslag en verlies. Het is in onze maatschappij iets dat steeds minder aanvaard wordt. Elk verlies moet aangerekend kunnen worden, gerecupereerd worden. Vermaterialiseerd in euro’s. Het gebeurt in deze zaak, het is ook te horen bij psychologen en psychiaters die vaststellen dat mensen steeds slechter overweg kunnen met verlies en ongemak.

Je zou kunnen zeggen dat in deze zaak het “ik” tegenover de “wij” staat. Het verlies van de 600 “ikken” weegt niet zwaar genoeg. Het belet niet dat de rechten van de 48 “wijen” ook tegen het licht gehouden moeten worden. Er moet iets gebeuren aan de minimale dienstverlening, zoals dat heet. Wanneer cruciale werknemers een heel bedrijf met een grote publieke functie stilleggen – en een luchthaven is dat nog steeds – dan moeten er regels zijn die dat ten dele verhinderen. In een ziekenhuis kan je niet accepteren dat er een onderbreking is. De rechten van het “ik” zijn daar te groot. Op een luchthaven zijn die veel kleiner, maar ze zijn er wel. En dus moet er een minimale dienstverlening afgesproken worden.

Guido Muelenaer