Welcome to Sarajevo

De Britse cineast Michael Winterbottom gebruikt de oorlog in ex-Joegoslavië om de verantwoordelijkheid van de media en de verslaggevers in vraag te stellen.

” Welcome to Sarajevo” is gebaseerd op de echt gebeurde belevenissen van de ITN-reporter Michael Nicholson. Nicholson blikt in zijn boek ” Natasha’s Story” met bitterheid terug op de onverschillige reacties van de wereldpolitiek en het zinloze vermoorden van vrouwen en kinderen in het door sluipschutters belegerde Sarajevo.

In de film van Michael Winterbottom (maker van ” Butterfly Kiss” en ” Jude“) heet Nicholsons alter ego Michael Henderson (rol van Stephen Dillane). Via Hendersons geëngangeerde blik ventileert Winterbottom zijn visie op de Bosnische burgeroorlog. Om de toeschouwer rechtstreeks bij zijn onderwerp te betrekken, spaart Winterbottom de kijker geen details. De manier waarop hij zijn woede voelbaar maakt, is echter dezelfde als deze van de sensatiegeile media wier berichtgeving hij “nieuws als entertainment” verwijt.

Winterbottom mengt voortdurend newsreels en fictie door elkaar. De gruwelijke beelden van snikkende mensen met afgerukte ledematen en deze van de concentratiekampen – journaalbeelden die wereldwijd verspreid zijn geweest – zijn op groot scherm en in scoopformaat nog pakkender dan op het kleine televisiescherm. Als toeschouwer kun je niet anders dan er stil bij worden. De lakse houding van de wereldleiders wordt herhaaldelijk in een sarcastisch daglicht geplaatst. Via Bobby McFerrins ” Don’t Worry Be Happy” op de klankband en de parallelmontage van hun ambigue uitspraken, in de stijl van : ” Sarajevo is de veertiende ergste plaats ter wereld“, laakt Winterbottom hun terughoudendheid. Op dergelijke wijze de toeschouwer van een standpunt proberen te overtuigen, is natuurlijk razend efficiënt, maar ook nogal makkelijk.

Nadat de kijker bestookt werd met de dagelijkse bedrijvigheden van de oorlogscorrespondent, begint Winterbottom aan zijn eigenlijke verhaal over het persoonlijk engagement van zijn hoofdpersonage Henderson. Michael Henderson geraakt intens betrokken bij zijn reportage over een tehuis met weeskinderen. Hij verleent zijn medewerking aan hun verscheping naar Italië en zelf adopteert hij een van de kinderen. Dit persoonlijk verhaal van Henderson dient een extra emotionele injectie toe aan een film die met zijn gruwelbeelden van de genocide in ex-Joegoslavië al het effect van een pletwals heeft. Winterbottom kan evenwel geen sensatiezucht worden verweten. Zijn eerlijke benadering van het onderwerp is ontwapenend, zijn film een verpletterende ervaring.

PIET GOETHALS