De nieuwe houding tegenover technologie die we tijdens de pandemie opgepikt hebben, zal blijven bestaan. Dat is goed nieuws.
Welkom in de toekomst. De manier waarop we met technologie omgaan door de pandemie, hadden velen pas over enkele jaren verwacht. “Uit recente gegevens blijkt dat we digitaal een sprong voorwaarts van vijf jaar hebben gemaakt in een tijdspanne van ongeveer acht weken”, verklaarde het consultancybureau McKinsey in mei. De vooruitgang in de e-commerce in de Verenigde Staten is zelfs nog sneller gegaan: “in drie maanden tijd een groei die normaal gespreid wordt over tien jaar”. Financiële experts melden dan weer dat het aandeel van niet-contante betalingen wereldwijd een niveau heeft bereikt dat ze pas over twee tot vijf jaar hadden verwacht. In de geneeskunde zijn we in een week tijd overgestapt naar onlineraadplegingen, wat anders wellicht tien jaar had gevergd.
In ongeveer acht weken hebben we digitaal een sprong voorwaarts van vijf jaar gemaakt’ McKinsey
In al die gevallen ¬ en nog veel andere ¬ heeft de pandemie bestaande trends versneld. Shoppen begon zich steeds meer naar het internet te verplaatsen; betalingen gebeurden langzaamaan meer digitaal; onlineonderwijs werd geleidelijk aan meer de norm; er waren meer mensen die thuis werkten, of toch deeltijds.
Die onverwachte verschuiving was pijnlijk. Veel fysieke winkels die al in moeilijkheden verkeerden, werden naar een faillissement gedreven. Oudere mensen die het onlinebankieren niet gewoon zijn, werden het doelwit van oplichters. De overstap naar afstandsonderwijs zette de ongelijkheid in breedbandaansluitingen en computerbezit extra in de verf.
De grote vraag voor 2021 is: in hoeverre zullen we terugkeren naar hoe het voordien was? De wereld zal niet opnieuw worden zoals voor de pandemie. Veel warenhuizen zijn gesloten. Italiaanse omaatjes hebben het onlineshoppen ontdekt. Thuiswerkers staan niet te trappelen om weer vijf dagen per week te pendelen.
Maar studenten en leerkrachten willen graag terugkeren naar contactonderwijs. Werknemers missen de kameraadschappelijke sfeer op kantoor. Sommige gewoonten zullen dus blijven hangen, maar niet allemaal ¬ de uitkomst zal zich ergens halverwege situeren. Dat zal enorme gevolgen hebben: onder meer voor transportroutes, vastgoedprijzen en de indeling van steden.
De toekomst begint nu
Sommige bedrijven – die dienstverlening in de cloud aanbieden of apparatuur die thuiswerken ondersteunt – zullen er sterker uitkomen. Andere, zoals fysieke winkels, zullen eronder lijden. Veel bedrijven zullen over de kop gaan. Maar ook hier is er hoop, want daardoor ontstaan weer andere mogelijkheden tot vernieuwing. Grote en kleine bedrijven ontwikkelen nu al nieuwe instrumenten om de ervaring van thuiswerken, samenwerken en leren te verbeteren; om nieuwe vormen van contactloos winkelen op afspraak te ondersteunen; en nieuwe sociale evenementen online mogelijk te maken, van virtuele congressen tot virtueel toerisme. Covid-19 heeft de wereld in een heel andere toekomst gekatapulteerd.
De auteur is eindredacteur voor The World in 2021 van The Economist
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier