Warren Buffett heeft de oplossing niet

Warren Buffett wil het verzekeringsrisico van 800 miljard dollar aan gemeenteobligaties van de Amerikaanse kredietverzekeraars overnemen. Is het voorstel van de superbelegger een vergiftigd geschenk of een oplossing voor de beurscrisis?

Vorige week haalde de Amerikaanse topbelegger Warren Buffett de beurzen uit het slop via een aanbod om 800 miljard dollar aan gemeenteobligaties van de kredietverzekaars MBIA, Ambac en FGIC te herverzekeren. Is de financiële crisis nu bedwongen?

Wat is de oorzaak van de malaise?

De vastgoedprijzen in de Verenigde Staten zakken als een pudding in elkaar. Hierdoor kregen de Amerikaanse kredietmaatschappijen zware klappen. In de gouden jaren hadden zij aan iedereen hypotheekleningen verstrekt, ook aan weinig solvabele particulieren en bedrijven. Daarvoor sloten ze massaal kredietverzekeringen af. Niet minder dan 15 à 20 % van de Amerikaanse hypotheekmarkt bestaat uit dergelijke rommelhypotheken – ook wel subprimes genoemd.

Wat zijn subprimes?

Dat zijn woonkredieten waarbij de ontlener maandelijks meer dan 40 % van zijn inkomen moet afbetalen. Bovendien ligt het geleende bedrag hoger dan 80 % van de waarde van het vastgoed. Om hun risico’s in te dekken, koppelen de kredietverzekeraars hun rommelhypotheken aan rendabele producten, zoals de obligaties van gemeenten.

Wat zijn de gevolgen?

Bepaalde groepen kunnen hun schulden niet afbetalen. De schuldeisers slikken verliezen en draaien de kredietkraan dicht. Hierdoor ontstaat paniek op de financiële markten. De fondsen zetten hun slechte effecten in de etalage, waardoor al snel een cascade van verkopen ontstaat. Voorlopig beperken de problemen zich vooral tot de collater-alized debt obligations. Dat zijn herverpakte obligaties die banken van hun balans halen, bundelen en herverpakken in verhandelbare effecten. Analisten vrezen dat de problemen uitzaaien naar andere producten.

Wie treft schuld?

Om het tekort op de lopende rekening van de VS te financieren, hield de centrale bank (Fed) de rente kunstmatig laag. Door het veel te goedkope geld staken te veel Amerikanen zich in de schulden – niet gehinderd door enige controle op de kredietverstrekking. Ook de ratingbureaus en de kredietverzekeraars hebben boter op hun hoofd. Bij de beoordeling van de hypothecaire leningen hielden zij weinig of geen rekening met een daling van de vastgoedprijzen. Daarnaast treffen de beleggers schuld. Zij staarden zich blind op de AAA-ratings, die geen inschatting maken van tussentijdse effectdalingen. Ten slotte deden de bonussen de financiële wereld de das om. Om hun winsten te maximaliseren, namen de kredietverzekeraars onverantwoorde risico’s.

Biedt Warren Buffett de oplossing?

“Neen”, zegt Peter Vanden Houte, chief economist van ING België. “Want Buffett wil enkel de kredietwaardige obligaties van de gemeenten, die samen met de rommelhypotheken verkocht werden, her- verzekeren. Die houden weinig risico in. Bovendien moeten de kredietverzekeraars een prijs betalen, die hoger ligt dan wat ze van de lokale overheden krijgen. Toen het hefboomfonds LTCM in 1998 in geldnood kwam, sprong Buffett ook in de bres. Maar zijn bod lag veel te laag. Hij was enkel uit op kortetermijnwinst.”

Waar ligt de oplossing?

Volgens de G7 bedraagt de totale schade 400 miljard dollar, waarvan al 140 miljard dollar is afgeschreven. De financiële instellingen zullen dus nog minwaarden moeten boeken. Vanden Houte: “Daarnaast zal de Fed nog maatregelen, zoals een bijkomende renteverlaging, moeten nemen om het tij te keren. Ondertussen tracht ze de financiële instellingen te betrekken in een gemeenschappelijk reddingsplan om de Amerikaanse kredietverzekeraars te herkapitaliseren. Dat is de beste waarborg voor een structurele oplossing.” (T)

Door Eric Pompen