‘Van boekhouders kun je heel snel data scientists maken’

Vanuit Singapore en Maleisië bouwt Jan Lambrechts CXS International uit tot een pionier in online levenslang leren. “Hoe klaar zijn de mensen op de arbeidsmarkt voor die veranderingen?”

In 2012 kocht Jan Lambrechts een enkeltje richting Singapore om er zich opnieuw uit te vinden. In België had zijn in 2006 opgerichte start-up Yuntaa heel wat aandacht en kapitaal verzameld, maar de naweeën van de financiële crisis – een overnemer trok zich op het laatste nippertje terug – noopten het bedrijf in 2012 de boeken neer te leggen. Yuntaa pionierde met technologie om data in de cloud te bewaren in plaats van ze op te slaan op harde schijven en andere USB-sticks.

Van de weeromstuit trok Lambrechts naar Singapore. De autoritaire stadstaat heeft een ondernemersvriendelijk klimaat en stimuleerde met allerlei initiatieven de ontwikkeling van technologiebedrijven. Daardoor is het nu een van ‘s werelds aantrekkelijkste start-uphubs. Als hart van Asean, de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties, is Singapore het financieel-economische centrum van een markt van 650 miljoen mensen in landen als Indonesië, Vietnam en Thailand. Lambrechts had ervaring bij tal van grote bedrijven en als CEO van zijn technologiebedrijf, maar kwam aanvankelijk moeilijk aan de bak in Singapore: “Ik begon een baan te zoeken, maar iedereen heeft daar een universitair diploma en ik niet. Ik ben een typisch voorbeeld van een mislukking van het onderwijssysteem.”

“Jan is een voorbeeld van hoe het onderwijs niet meer is aangepast aan de wereld van vandaag”, zegt Bert Van Wassenhove van het zaaikapitaalfonds The CoFoundry. Hij haalde Jan Lambrechts voor het eerst in zeven jaar naar België als keynotespreker op de uitreiking van de ondernemersprijs De Bertjes. “Wat in hem zat te borrelen heeft hij vertaald in een bedrijf.”

Voor fabrieksarbeiders

De kloof tussen de werking van het onderwijssysteem en de vraag op de arbeidsmarkt heeft Jan Lambrechts geleid naar CXS International. Hij richtte het bedrijf in 2016 in Singapore op samen met twee Singaporese en een Noorse medestichter. Drie jaar later zijn er vijftig mensen vast in dienst en zijn er nog eens evenveel freelancers, is het bedrijf actief in 32 landen en onderhandelt het met investeerders over de eerste grote kapitaalronde in 2020. Het bedrijf haalt volgens Lambrechts dit jaar een omzet van 10 miljoen Singaporese dollar (6 miljoen euro).

“Ons onderwijssysteem is de jongste vijftig à zestig jaar niet veranderd”, zegt Jan Lambrechts. “Het is gebouwd voor fabrieksarbeiders. Wij vroegen ons af hoe we de verbinding kunnen maken van de klas naar een carrière. Hoe bereiden we afgestudeerden voor op de voortdurend veranderende noden die aan de beroepsbevolking worden gesteld? Volgens de voorspellingen zal de helft van de banen die we nu kennen, over vijf jaar verdwenen zijn. Veel landen kijken vooral naar technologische uitdagingen, zoals de komst van 5G, maar die ontwikkelingen zijn niet de belangrijkste. Na 5G komt 6G enzovoort, technologie zal blijven evolueren. Maar hoe klaar zijn de mensen op de arbeidsmarkt voor die veranderingen? Die mensen dragen bij tot de economie.”

CXS International bouwde daarom een platform om levenslang te leren. Het doet drie dingen. Het helpt onderwijsinstellingen hun opleidingen beter af te stemmen op de snel veranderende noden van de arbeidsmarkt. Daarnaast is het een tool voor bedrijven, waarmee ze kunnen zien hoe dicht de vaardigheden van een werknemer liggen bij een nieuwe functie in het bedrijf of analyseren welke vaardigheden ontbreken in een team. Tot slot stelt het platform overheden in staat scheeftrekkingen op de arbeidsmarkt op het spoor te komen.

De inkomsten komen vooral van de overheden, meer dan van de onderwijsinstellingen en de bedrijven. Naast heel wat Aziatische landen, is CXS International vooral actief in het Midden-Oosten, Latijns-Amerika en Noord-Europa. België behoort niet tot de 32 markten van het bedrijf. “We moeten de steun van de overheid hebben en ze moet het probleem zien”, zegt Lambrechts daarover. “Wel zijn er gesprekken opgestart met het oog op een samenwerking met overheden en opleidingscentra.”

Mindset en motivatie

“Met onze tool kunnen we mensen profileren volgens hun waarden, interesses en voorkeuren”, zegt Jan Lambrechts. “We kijken naar hoe je leert, wie je bent en wat je kunt doen. Daarbij zijn de mindset en de motivatie van mensen belangrijk. Neem boekhouders, die hun baan aan het verliezen zijn door de automatisering. Wat niemand zich realiseert, is dat boekhouders al voor 85 procent de mindset hebben om een data scientist te worden. Je kan heel snel van boekhouders data scientists maken. Dat hebben we op nationale basis gedaan in tal van landen.”

“In 2018 heeft de Chinese e-commercegigant Alibaba 270.000 data scientists klaargestoomd in een paar weken en ze hebben allemaal een baan. Wij zullen met ons platform hetzelfde doen voor heel Zuidoost-Azië. Daarnaast bouwen we in Mexico een talentportaal om studenten beter voor te bereiden op de overgang van het onderwijs naar de arbeidsmarkt, in samenwerking met alle scholen, de overheid en de privésector.” De lessen en de tools om mensen bij te scholen maakt CXS niet zelf. Het werkt samen met partners gespecialiseerd in onderwijs en integreert hun materiaal in hun platform.

CXS International kan op basis van zijn data analyseren waar de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt in een land niet op elkaar zijn afgestemd. “Heel wat banken komen naar ons. Een bank in Scandinavië zei in 2018 dat ze geen bank meer is, maar een IT-dienstenbedrijf. Dat is een serieus probleem, want je hebt vijftig jaar mensen aangenomen met een financiële achtergrond.” Een recent project is een programma voor de Singaporese overheid. “Het is het eerste platform waarop alle ministeries van een land verbonden worden met het oog op de bijscholing van ambtenaren. Het platform is gericht op bijscholing voor banen in domeinen als cyberveiligheid, artificiële intelligentie, machineleren en andere innovaties”, besluit Lambrechts.