Vaarwel, kleine Vlaamse bloemist

De globalisering haalt het laatste restje romantiek uit de bloementeelt. Groter, harder, internationaler – de bloemensector is big business.

Snijbloemen worden veeleer geteeld en geselecteerd om hun kwaliteiten als vracht dan om hun finesse, gratie of parfum. Tot die ontnuchterende conclusie komt de Californische journaliste Amy Stewart in Flower Confidential – The Good, the Bad and the Beautiful in the Business of Flowers. Daarin verkent ze – indringend en boeiend, even toegankelijk voor de geïnteresseerde leek als belangwekkend voor de doorgewinterde vakman – de wereld van de grote bloemenkwekers, veredelaars, veilingen en distributeurs.

Meteen valt op dat de romantiek rond bloemen alleen nog voorkomt in marketingpraatjes (en bij die ene verliefde ziel die verdrinkt in de kelk van een vuurrode roos). Bloemisten zijn niet langer gepassioneerde kleine zelfstandigen, maar entrepreneurs die haast letterlijk de wereld rond naar opportuniteiten zoeken. De kleine rozenteler in de streek rond Aalst of de noeste azaleakweker in de buurt van Lochristi (twee klassieke Vlaamse bloemenclusters) wordt elk jaar wat eenzamer. Hij wordt verdrongen door een dubbel fenomeen. Primo: de buur die zwaar investeert en uitpakt met voldoende schaalgrootte, hoogtechnologisch vernuft en professioneel management. Secundo: de snel toenemende import uit landen met lagere lonen (zoals Polen) of een veel goedkopere productie (zoals Kenia). Die metamorfose van de Vlaamse sierteeltsector vindt ook elders in de wereld plaats.

Uiteraard focust Amy Stewart niet op Lochristi, Beervelde of pakweg Destelbergen, maar ze kan niet om de Lage Landen heen. Al eeuwenlang ligt de kern van de bloemen- en plantenhandel in Nederland. Aan de Nederlandse verovering van de wereldwijde bloemenmarkt besteedt ze een bedreven hoofdstuk. In een ander hoofdstuk toont ze de commandobrug van die heerschappij: de coöperatieve bloemenveilingen in Naaldwijk en Aalsmeer. De twee grootste veilingen willen nu samensmelten. Want de nieuwe concurrentie bedreigt zelfs hen. Die concurrentie komt vooral uit Latijns-Amerika en Oost-Afrika, waar (vaak Nederlandse) tuinders immense bedrijven gebouwd hebben, die voldoende groot zijn om zonder de tussenstap van de veiling naar de supermarktketens en andere distributeurs te trekken.

Over de bekendste Nederlandse bloemistentak, het kweken en verhandelen van tulpen- en andere bloembollen, wilde journaliste Anne-Gine Goemans een reportageboek schrijven. Uiteindelijk gebruikte ze haar research en ervaring (ze stamt van een familie die een drukkerij in bloembollenverpakkingen runde) om een aangrijpende familieroman te schrijven: Ziekzoekers. In de dramatische familiehistorie herkennen we ook de stille teloorgang van de Bollenstreek. Als u nu al een sterke roman zoekt om mee te nemen op vakantie, aarzel niet.

Amy Stewart, Flower Confidential – The Good, the Bad and the Beautiful in the Business of Flowers. Algonquin Books, 306 blz. Anne-Gine Goemans, Ziekzoekers. De Geus, 287 blz., 19,90 euro.

Luc De Decker

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content