De auteur is hoofddocent aan de Universiteit Gent en partner van de Vlerick Leuven Gent Management School.
Reacties: marc.buelens@trends.be
Ik denk dat ik afgelopen jaar erg braaf ben geweest. Columns op tijd ingeleverd en zo. Want de goede Sint heeft mij een schitterend cadeau bezorgd. Een Philips DVDR 725H/00. Een pareltje van technologie. Met alles wat het hart van een videoverslaafde kan dromen. Je zet het ding aan en er begint onmiddellijk een blauwe knop te gloeien: de 725H/00-recorder vult zijn buffer met een opname van het huidige programmakanaal, tientallen uren topkwaliteitopnamen. Een programma op dvd kopiëren? Razendsnel! Zonder kwaliteitsverlies. Reeds lang als TiVo bekend in het buitenland, nu ook bij ons verkrijgbaar, en meteen in mijn schoentje.
Philips Invents For You. Dank u, Philips. Ik weet het wel: kwatongen beweerden vroeger wel eens: invents for whom? Voor wie vinden die mannen iets uit? Let’s Make Things Better. Absoluut, ik kan nu een live- programma bekijken, even een biertje gaan halen en… Gewoon verder kijken waar ik gebleven was. Sense & Simplicity. Hun nieuwe slogan. Ik hoop dat die slogan beschrijft wat ze ooit zullen bereiken en niet wat ze al bereikt hebben. Want de 98 pagina’s lange handleiding van de DVDR 725/00 is niet bepaald eenvoudig. Wat wil je voor een apparaat dat upgradeable is, beschikt over Macrovision, Showview, Guide Plus, FlexTime, Instant Replay en zelfs… Pause Live TV. Dat vraagt wel enkele woordjes uitleg. Ik koop daarom graag Philips, omdat ik dan zeker weet dat de handleiding geen flauwe vertaling is uit het Japans, maar een originele frisse Nederlandse tekst. Respect voor de klant zie je vooral in de handleiding.
Zo kon ik enkele maanden geleden in de handleiding van mijn Philips DVDR890, pagina 3, lezen: “Het lezen van een gebruiksaanwijzing is meestal een dorre aangelegenheid, omdat hij meestal zeer technisch en vaak slecht vertaald is. Philips wil daar verandering in brengen.” Maar die wijze les is Philips blijkbaar vergeten voor zijn nieuw pareltje aan de kroon van Sense & Simplicity. Of zouden we die slogan letterlijk moeten nemen? Ze beloven het immers enkel in het Engels, niet in het Nederlands ( Zinvol simpel?).
Het begint ronduit schitterend:
Stap voor stap verklaringen voor de betreffende functies vindt u in het hoofdstuk van de handleiding.
De Engelse versie leek me iets duidelijker, net iets meer Sense & Simplicity:
You will find step-by-step descriptions of each function in the respective chapter of the user manual.
Nog geen man overboord. U weet wel dat u best het vervolg leest. De DVDR 725H/00 is speciaal omwille van de harde schijf waarop u permanent de uitzending opneemt, tot de buffer vol is. Of volgens de handleiding zelf ‘ de buffer is het kernstuk van de 725H/00′. Dan kan u kiezen een programma te bewaren of te wissen. De handleiding vergelijkt in min of meer verstaanbaar Nederlands de buffer met een transportband waarop pakjes programma’s worden neergezet. En dan komt de cruciale zin (waarbij de twee werkwoorden ‘bevinden’ en ‘kunnen’, om het allemaal wat duidelijker te maken, niet gescheiden worden door een komma):
Zolang de pakketten zich nog op de transportband bevinden kunnen zij rood gemarkeerd of de markering opgeheven worden. De markering kan alleen voor dat pakket geschieden, waar men voor staat… Alleen de rood-gemarkeerde pakketten worden opgeheven.
Als dat niet duidelijk is. Rood staat voor gevaar. Al wat rood is, ben je onherroepelijk kwijt. Dan wordt je opname opgeheven, verwijderd, gewist. En je kan alleen maar markeren als ‘je ervoor staat’. Toch maar even de Engelse tekst raadplegen:
You can mark them red… You can only mark the package that’s directly in front of you… Only the packages that are marked red will be stored.
‘Opheffen’ betekent’ dus… ‘opslaan’. En helemaal niet ‘verwijderen’. Net het omgekeerde dus. Wat een creatief Nederlands! Hoe kon ik zo dom zijn? Rood staat niet voor gevaar, rood staat voor ‘opnemen’, natuurlijk, dat weet toch iedereen die ooit een videorecorder heeft gehad. En elk logistiek bedrijf weet toch dat als je schrijft: “Geachte klant, het contract voor uw goederen in onze speciale gekoelde ruimte is opgeheven”, dat dat niet betekent dat de goederen nu aan het smelten zijn, maar dat ze ‘omhoog getild’ zijn, op een hoger niveau in veiligheid gebracht. Klare taal, die Nederlanders. Nu begrijpen we waarom we steeds van hen verloren in Tien voor Taal.
En wat denkt u van deze zin, die we vinden in het deeltje Time Shift Buffer voortzetting (pagina’s 2 en 3) In het Engels: Time Shift Buffer (continued):
… ziet u een bewogen symbool, dat laat zien, dat de buffer wordt gevuld.
Merk het nauwkeurige gebruik op van komma’s (een handelsmerk van Philips dat u overigens in de hele handleiding terugvindt). Maar vooral ‘bewogen’ is weer eens klare taal voor:
.. . You can see a moving symbol indicating that the buffer is being filled (zonder komma’s!).
Wat een bewogen vertaling! Hoe kan die Engelse vertaler zo’n vreemd Nederlands zo perfect naar het Engels vertalen! Vaak slecht vertaald! Niets van: subliem vertaald naar het Engels. Nu enkel nog wat eenvoudiger. Dat zou, vanuit het standpunt van de klant tenminste, vrij zinvol zijn. Je koopt (of krijgt van de goede Sint) zulke apparaten ten slotte wel om te gebruiken. En niet enkel om er columns over te schrijven.
Marc Buelens
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier