STYLE. BOEKEN

NIET VER

Paul Luyten, een boekhandelaar met drie kinderen, en Marc Vingerhoedt, een vertaler met twee kinderen, schreven een originele en vooral vlot bruikbare Visumgids : Is het nog ver ? Onder die titel selekteerden ze een bonte serie beproefde uitstappen met kinderen in Vlaanderen. De suggesties zijn persoonlijk uitgewerkt en bieden voldoende info, toegangsprijzen en kindvriendelijke horecazaken inkluis. Wie een steviger achtergrond wil, verwijzen we naar de nieuwe Dominicus-gids voor Vlaanderen & Brussel. De uitgave is sober maar degelijk en bevat verrassend veel kultuur-historische en aktuele info.

Visumgids, Is het nog ver ? Globe, 186 blz., 545 fr.

Dominicus-reeks, Vlaanderen & Brussel. Gottmer, 312 blz., 699 fr.

VERTRAGING

De Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek, kreeg een verrassende laureaat : Vertraging van Tim Krabbé. Meteen protesteerden een rist misdaadauteurs die het prijsboek (terecht) katalogeren als “zuiver literair”. Dat maakt de bedrieglijk eenvoudige roman niet minder verdienstelijk, alhoewel Krabbé lang niet het verrukkelijk beklemmende niveau van zijn best-seller Het gouden ei (1983) haalt. Een Nederlands quizmaster botst in Sydney op een oude geliefde, die in Australië een imperium opbouwde. Zij slaat net op de vlucht voor fraude. Hij klemt zich aan haar vast, op zoek naar de desperate Grote Liefde. Een fatale vertraging.

Tim Krabbé, Vertraging. Bert Bakker, 144 blz., 495 fr.

Spleen in L.A.

Bret Easton Ellis is nauwelijks dertig en al een levende legende. Van zijn nieuwste, De informanten, spat zijn provocante talent minder af. Maar ook dit boek laat de lezer niet los.

De informanten knoopt aan met Ellis’ overweldigende debuut Minder dan niks (1985), een koele amorele registratie van de apatie van jongeren in de Californische beau monde. Vooral in de tweede helft vertoont zijn nieuwe werk meer raakpunten met het controversiële American Psycho (1991). Met die roman slaagde Ellis in wat niemand nog mogelijk achtte in deze tv-wereld waarin de kijker geen greintje geweld bespaard blijft : shockeren. Een karikaturale opper-yuppie zwelgt er in het konsumptiekapitalisme van de platina jaren tachtig (die in de VS eerder van stapel liepen dan in Europa), flipt en ontpopt zich als een sadistische seriemoordenaar.

In zijn inmiddels notoire onderkoelde, sobere stijl beschrijft Ellis er zowel de etentjes in de duurste restaurants, de overdreven zorg voor kledij en uiterlijk én schier onuitstaanbaar gedetailleerde weerzinwekkende gruwelen. Door het aanhouden van het monotone vertelregister, krijgt alles een vanzelfsprekendheid die het schokeffekt nog verhoogt. De commotie omtrent de gruwel trok de aandacht wel weg van de boodschap. Ondanks de referenties aan libertijn de Sade, bleek Ellis gewoon de vermanende vinger op te steken tegen de ontmenselijking. Als metafoor gebruikte hij het milieu van de Wall Street whiz kids. Hij wilde de Reaganomics ontmaskeren als leeg materialisme.

De informanten is een dunne doordruk van beide beruchte uitgaven. In het begin overheerst de drukkende monotonie, het hedendaagse spleen van de jonge bon chic van New York en vooral van Los Angeles, de stad waar ook Ellis’ debuut gesitueerd was en die in zijn universum symbool staat voor alles wat er misloopt in dit fin de siècle. De bedekte verwijzingen naar de literatuur uit de vorige eeuwwende staan er uiteraard niet zomaar. In tegenstelling tot de vaak barokke en soms voluptueuze stijl uit die tijd, houdt bratpacker Ellis vast aan een schrale toonzetting. In het stadsidioom gedrenkte dialogen zorgen voor de nodige kleur.

Ook dit nieuwe Ellis-werk moet het hebben van die stijl, die de lezer in de ban houdt. Al kringelt het déjà-lu-gevoel deze keer wel hoog op. Van een plot is geen sprake. Eigenlijk bestaat het boek uit 13 losse verhalen, waarvan de tematiek en de sporadisch weerkerende personages het bindmiddel vormen. Opvallend genoeg blijft Ellis in dezelfde periode als zijn eerdere suksessen : het jaar 1984. Sommige verhalen blijken parels, andere komen niet verder dan slappe pogingen.

Bret Easton Ellis, De informanten. Luitingh-Sijthoff, 223 blz., 600 fr.

KASTELENGIDS

Wie nog zoekt naar een alternatieve zomertrip in de buurt, vindt wellicht zijn gading in Castella 95-96, de nieuwe kastelengids voor de Benelux. Achterin krijgt u zelfs een lange lijst van kastelen waar een stempel in de gids voor gratis toegang zorgt. Bij elk geselekteerd monument staan niet alleen de praktische aspekten vermeld (eventuele seminarie-infrastruktuur en receptiemogelijkheid worden niet veronachtzaamd), er ontrolt zich tevens een beknopte historische kroniek. De uitleg over architektuur en interieur hadden we wel graag wat uitvoeriger en preciezer gehad.

Castella 95-96. Roularta Books, 320 blz., 650 fr.

KORT GEBOEKT

De roofbruid door Margaret Atwood. Ooievaar, 440 blz., 500 fr. Arglistig gekomponeerde roman, gelardeerd met onnadrukkelijke symboliek. Nu als zomerpocket.

Het seksuele masker door Camilla Paglia. Ooievaar, 790 blz., 500 fr. Briljante studie omtrent kunst, kultuur en seksualiteit. Nu als gewaagde strandlektuur.

De geheimen van Pittsburgh door Michael Chabon. Diogenes, 221 blz., 350 fr. Nog een pocket. Eigenzinnige ontwikkelingsroman, prikkelend en geestig. Voor onder de palmboom.