STROOM IN EEN HERLAADBAAR PAKJE

Lithium-ion-batterijen nemen in de markt van onafhankelijke stroombronnen een almaar belangrijkere plaats in. Maar worden ze ook dominant?

Lithium

Lithium-ion-batterijen zijn vooral bekend als stroombron in consumentenelektronica: smartphones, tablets, notebooks en elektrische en hybride auto’s. De technologie stamt volgens Noshin Omar (VUB) al uit de jaren zeventig. “De lithium-ion-techniek steekt ver uit boven die van nikkel en loodzuur, naar performantie, vermogen en levensduur.”

Er is een verschil tussen lithium- en lithium-ion-batterijen. Lithiumbatterijen zijn de kleine platte knoopbatterijen die onder meer in keukenweegschalen en hoorapparaten zitten. Die zijn niet herlaadbaar. Lithium-ion-exemplaren zijn dat wel.

Formaten

Lithium-ion-batterijen bestaan in verschillende formaten: van enkele centimeters tot batterijen zo groot als een container. Er zijn al lithium-ion-batterijen die schepen aandrijven. Noshin Omar verwacht in de komende jaren de eerste toepassingen in kleine vliegtuigen. “Nu al gebruiken Boeing en Airbus ze voor onderdelen van vliegtuigen.”

Elektrische auto

Voor de groei van de markt wordt naar de elektrische auto gekeken. Die markt groeit trager dan verwacht. “De autonomie is niet zo groot. Na 150 kilometer moet je herladen. De kostprijs is hoog en er is een beperkte herlaadinfrastructuur”, zegt Jan Ronsmans, technology manager energy & performance materials bij JSR Micro in Leuven, dat chemicaliën voor lithium-ion-batterijen levert. De industrie onderzoekt ook of de klassieke loodzuurbatterij in de auto kan worden vervangen door een lithium-ion-batterij. “Het aantal elektronische functies in een auto neemt toe (radio, airco, bluetooth,…) en de loodzuurbatterij van 12 volt heeft daar moeite mee”, zegt Ronsmans.

Prijzen

De prijs hangt af van het type. De gemiddelde kostprijs ligt tussen 300 en 400 dollar per kilowattuur. Jan Ronsmans: “Algemeen wordt aangenomen dat een prijs van 100 à 150 dollar/kWh nodig is om een doorbraak in de markt van elektrische voertuigen te bekomen. Ter vergelijking: een Nissan Leaf heeft een batterijpack van 24 kWh.” De prijs loopt dus al snel op tot duizenden euro’s per pack. Ronsmans wijst erop dat de loodzuurtechnologie niet direct zal verdwijnen omdat die nog zo goedkoop is. Momenteel is 90 procent van de batterijmarkt nog op lood gebaseerd.

Niet in Europa

Lithium wordt gedolven in Zuid-Amerika (Bolivië, Chili) en Azië (China). In Europa is geen lithium en dat maakt het continent afhankelijk. Lithium kan de ‘nieuwe aardolie’ worden. Omar zegt dat Europa onderzoek doet naar alternatieve materialen en combinaties ervan, zoals silicium en zwavel.

Recyclage

“Recyclage is geen enkel probleem”, zegt Omar. “Daar is in Europa wetgeving over.” Umicore is een expert. Het bedrijf kreeg tijdens de Green Week 2012 in Brussel de European Business Awards for the Environment in de categorie technologie om herlaadbare batterijen te recycleren.

AD VAN POPPEL