Strijd om de chip

Er komen meer en meer betaalkaarten met een chip en daar kan veel meer mee dan alleen betalen.

De Belgische banken zijn momenteel actief met het verspreiden van de Proton-kaart, de zogenaamde elektronische geldbeugel. In de testgebieden Leuven en Waver/Ottignies/Louvain-la-Neuve vervangt iedere bank de oorspronkelijke blauwe Proton-kaarten door een kaart van eigen ontwerp ; alleen de plaats van de goudkleurige chip blijft overal gelijk.

Chipkaarten komen meer en meer voor. Niet alleen om te betalen, maar ook om een GSM te activeren of om te sparen na het tanken bij Texaco. Daar zijn nu wel drie verschillende kaarten voor nodig, maar de ontwikkeling gaat naar één multifunctionele kaart. De chip kan diverse functies in één keer aan.

“Op een chip zet je wat je wilt,” zegt Francis Van den Bosch, director of commercial affairs bij Europay International (een internationaal samenwerkingsverband van de banken om onder meer het terminalgeldverkeer te regelen). Europay zit aan de basis van die ontwikkelingen en is actief met het verkopen van chipkaartbetaalsystemen. Momenteel verkoopt men allerlei systemen aan banken die elkaars concurrenten zijn. De kwestie is dat iedereen over dezelfde basis moet beschikken, omdat anders de systemen niet kunnen werken. Dat zal ook gebeuren met de chipproducten.

OMSLACHTIG.

De toekomst van de chip overstijgt echter het bancaire. “Het probleem is niet wat je op die chip zet, maar wat relevant is voor de markt. De ziektegeschiedenis van de kaarthouder ? Vergeet het : de dokters willen dat niet. Maar wat is dan de marktvraag ?”

Van den Bosch antwoordt met een anekdote. “Onlangs vertelde een directeur van een grote Europese luchtvaartmaatschappij mij dat de kosten om een ticket te verkopen 20 % van de omzet uitmaken ; 10 % moet gaan naar iemand die een papiertje uit een computer haalt.” Het is inderdaad omslachtig : wie een ticket koopt, krijgt een stuk papier uit de computer. Daarmee gaat hij naar de incheckbalie, waar hij opnieuw een papiertje uit de computer krijgt dat hij bij het instappen moet afgeven. En elders zit iemand de punten voor het frequent-flyerprogramma in de computer te stoppen.

Dat kan anders : met een chipkaart die in de daarvoor bestemde lezers wordt gestoken en zo toegang geeft tot het vliegtuig. Op de chip worden meteen ook de frequent-flyerpunten bijgeschreven. Lufthansa test zo’n chipticket op de lijn Berlijn-Frankfurt.

MULTIMEDIAAL.

Alleen test men volgens Van den Bosch nog niet hóe de informatie op de chip terechtkomt. Dat is immers een ander aspect van de marktmogelijkheden met de chipkaart, en daar zijn niet alleen de banken bij betrokken : ook de telefoonmaatschappijen zitten op het vinkentouw, omdat het verkeer tussen de terminals en de hoofdcomputer via de telefoonlijnen loopt.

In de toekomst voorziet men ook een samengaan van de bestaande ontvangstmogelijkheden tot één multimediaal apparaat bij de consument thuis. De telefoonlijn of de kabel is dan de toegangsweg. Francis Van den Bosch : “Computer, telefoon, fax en televisie gaan op in één apparaat. Het verschil tussen die media valt weg ; alles zit dan in de kaart. Ook de GSM is verbonden met de chipkaart.”

De betalingen kunnen dan ook via de telefoonlijn gebeuren. Wie via het multimediale apparaat een pizza of een vliegtuigticket bestelt, kan met de kaart meteen afrekenen. En de chip kan thuis opgeladen worden met elektronisch geld, om elders met de kaart te betalen. Banksys is al bezig met de ontwikkeling van de “smartphone” in ons land.

MARKTMACHT.

De chipkaart is de sleutel. De ontwikkelingen op de markt zullen eerst een strijd om de standaard te zien geven, waarbij ieder een deel van de markt pakt. Wat dat betreft, zijn de ontwikkelingen in Nederland interessant. Het intussen zeer populaire spaarsysteem Air Miles (met partners Ahold, Shell, ABN-Amro) ging in zee met Interpay voor de ontwikkeling van een chipkaart. De Postbank en de Koninklijke PTT Nederland zetten een concurrerend systeem op. Iedereen creëert voor zichzelf een onderhandelingspositie ; “iedereen koopt marktmacht,” zoals Van den Bosch het uitdrukt. De bedrijven weten dat ze op de lange termijn moeten samengaan, maar niemand wil daarin het onderspit delven.

“De wereld kan niet accepteren dat slechts enkelen de controle hebben,” zegt Francis Van den Bosch. Hij maakt de parallel met de softwarewereld. “Wat Bill Gates gedaan heeft, kon alleen omdat niemand begreep wat hij aan het uitvoeren was. Misschien heeft hij het toen zelf ook niet begrepen.”

A.V.P.

FRANCIS VAN DEN BOSCH (EUROPAY) Het verschil tussen de media valt weg ; alles zit dan in de kaart.