Stijgende jeugdwerkloosheid gevaar voor Vlaanderen

De voorbije twee jaar is het aantal werklozen onder de 25 jaar in Vlaanderen gestegen van 33.117 tot 48.612. In Brussel en Wallonië lag de jeugdwerkloosheid in december 2009 amper hoger dan twee jaar geleden. De stijging is vooral een Vlaams verschijnsel: +29 procent in twee jaar, terwijl het aantal werklozen in Brussel en Wallonië met 1,6 en 8,3 procent steeg. De werkloosheidsgraad was daar al zeer hoog en steeg daarom minder sterk dan in Vlaanderen.

Deze evolutie hoeft volgens de Leuvense economen Joep Konings (Vives, BEPA) en Wouter Torfs (Vives) niet direct een drama te zijn, aangezien de Vlaamse economie minder rigide is dan die in de andere gewesten en dus ook sneller reageert op economische schokken. Bij een herstel van de economie neemt de werkloosheid in Wallonië en Brussel veel minder af dan in Vlaanderen. “De zogenaamde jobless growth is dan vooral iets van het Brussels Gewest.”

Toch bestaat het risico dat de werkloosheidsgraad in Vlaanderen straks minder snel afneemt dan na andere recessies. “Jongeren die meer dan zes maanden in de werkloosheid terechtkomen, hebben het extra moeilijk om een job te vinden”, zegt Konings. “Aangezien de crisis dieper is en langer duurt, neemt het risico op onthechting van de arbeidsmarkt toe, met langdurige werkloosheid tot gevolg.”

Conjuncturele werkloosheid dreigt dan structurele werkloosheid te worden. “Een beleid op maat van de regionale arbeidsmarkt met sterke accenten op activering en een stimulering van jobcreatie is noodzakelijk. Ik wijs ook op het verband tussen jeugdwerkloosheid en stijgende criminaliteit. Uit mijn berekeningen blijkt dat een toename van de jeugdwerkloosheid met 20 procent de criminaliteit met 40 procent dreigt te doen stijgen”, zegt Konings.

Vlaams minister van Werk Philippe Muyters (N-VA) wil structurele werkloosheid bij jongeren vermijden. “Het Jeugdwerkplan is een essentieel instrument. We nemen alle werkloze jongeren vanaf dag één op in een bemiddelingstraject. Daarnaast bevat het Werkgelegenheids- en Investeringsplan dat we eind december met de sociale partners hebben afgesloten een aanvullend aanbod voor deze jongeren. Tegelijk begeleiden we langdurig werkzoekenden vroeger en breiden we de mogelijkheden uit om werkervaring op te doen voor jongeren die langer dan één jaar werkloos zijn. Een korte werkervaring is een overbrugging voor de groeiende groep jongeren die zonder job zowel het perspectief op een job als competenties dreigen te verliezen.”

Muyters begrijpt niet dat sommige politici pleiten voor een aanpassing van de RVA-regels voor de controle van werklozen wegens de economische crisis. “Als wij vanuit Vlaanderen werkzoekenden een sluitend pakket aan begeleiding en opleiding aanbieden, hebben deze werkzoekenden de plicht om hier gevolg aan te geven. Dit zijn immers de rechten en plichten die aan de basis liggen van een solidaire sociale zekerheid en werkloosheidsverzekering.”

Het kabinet van federaal minister van Werk Joëlle Milquet (cdH) wijst op het aanwervingsplan dat sinds 1 januari in werking is. “Dat beantwoordt aan de nood om onder andere werklozen onder de 26 jaar aan een job te helpen. Wie een werkzoekende aanwerft, krijgt een premie die kan oplopen tot 1100 euro per maand.”

A.M.

“Als de jeugdwerkloosheid met 20 procent stijgt, dreigt de criminaliteit met 40 procent te stijgen” Joep Konings, Vives