Stelen en falen, de nieuwe creativiteit

Creativiteitsconferenties, ik hou ervan. Vooral als ze ver weg blijven van de politiek en de mens centraal stellen. Creativiteit die niet tot maatschappelijke meerwaarde leidt, is zelfbevrediging en daar wordt een mens en bij uitbreiding de wereld niet beter van.

Tijdens het Creativity World Forum, onlangs georganiseerd in Kortrijk, het zelfverklaarde centrum van de Vlaamse creativiteit, leerden we veel nieuwe woorden, en vooral heel veel Amerikaans technologiegeweld. De georganiseerde verheerlijking van Amerikaanse iconen is iets waar Flanders DC veel van kent. Maar geen probleem, om de twee jaar dat spel opvoeren kan geen kwaad. De nuchtere, schuchtere, introverte slaafs volgende Vlaming lust het als krentenbrood. Zeker als Apple-fanaten Microsoft onderuithalen, is de zaal te klein. Het lijkt wel kolonel Parker, de manager van Elvis. Hij verkocht prullaria van zijn product aan liefhebbers en haters, twee keer kassa en een minimaal verlies aan marktvolume.

Zolang het bij verbale schermutselingen blijft, verdraag ik het nog. Maar mijn tenen kromden toen het thema van het congres plots overschaduwd werd door een nieuw buzzwoord. Na de verheerlijking van het faalmodel — in de Verenigde Staten heb ik daar als bevoorrechte getuige nochtans geen voorbeelden van gezien — is stelen nu de nieuwe norm. Stelen met de ogen, stelen met de oren, stelen met de handen, stelen van gegevens, stelen van klantenbestanden, stelen van IP, stelen van iets wat je zelf ooit van iemand anders hebt gestolen. Wauw, de zaal in extase. Niemand die blijkbaar de link legt en er de definitie van heling bijneemt.

Dat dit thema het creativiteitscongres zo zwaar overschaduwt, is symptomatisch voor onze tijdsgeest. Stelen en bedriegen zijn blijkbaar het nieuwe hebben, alsof we elkaar ongestraft mogen bestelen en daar geld mee verdienen. Dat moet natuurlijk uit de Verenigde Staten komen, het land dat leeft van stelen en bedriegen. Vergeef me die kort-door-de-bochtanalyse en mijn oprechte excuses aan de niet-stelende inwoners. Maar dat dit zo lekker gesmaakt wordt in ons kleine Vlaanderen, vind ik verschrikkelijk.

En niet alleen omdat ik daar niet mee overweg kan, maar omdat elke kleine omzetting van onze innovatie leidt tot de basis van bestolen worden: goede bedrijfjes, knappe innovaties, front-end innovatoren en knappe koppen. Met de regelmaat van de klok worden ze weggekocht of bestolen, vaak net nadat ze een eerste product op de markt hebben gebracht dat honderdduizenden euro’s aan subsidiegeld heeft gekost. Geld dat door de gemeenschap ter beschikking gesteld werd en zo- goed als geen return opbrengt.

Ik voel me dubbel aangesproken. Primo als mens die is opgevoed in een tijdperk waar stelen iets was voor halfzieke geesten en heling zwaar werd bestraft. Secundo omdat ik een onderneming run die blijkbaar kennis heeft die anderen gratis willen ‘lenen’, een Nederlandse term voor stelen. En het mag worden gezegd: we leveren diensten aan Amerikaanse multinationale spelers met dochtervennootschappen in de Europese Unie, aan Duitsers, Nederlanders en Scandinaviërs, nergens hebben we problemen. De pest zit vooral in ons eigen land.

Blijkbaar is de zelfgenoegzaamheid zo groot dat intellectuele luiheid leidt tot stelen en bedriegen, een stempel die geen mens op zijn hoofd wil. Het wordt tijd dat we allen eens stilstaan bij ons gewijzigd gedrag. Het is niet omdat we te weinig guts hebben om zelf internationaal te ontwikkelen dat we moeten beginnen te stelen. Stelen betekent bestolen worden. Tijd om daar eens een conferentie aan te wijden, en niet met creativiteit als basis, maar antropologie, filosofie en ethiek. Etienne Vermeersch kan de keynotespeech doen, hij zal ons een spiegel voorhouden en rauw inhakken op wie we zijn. Combineer dat met een toekomstdenker en nuchtere businessanalist, en we krijgen een voorsmaakje van wat ons te wachten staat.

De auteur is CEO van Melotte en oprichter van Innocrowd.

MARIO FLEURINCK

Na de verheerlijking van het faalmodel is nu stelen de nieuwe norm.