Small caps zijn de toekomst

Eind vorig jaar organiseerde De Financieel-Economische Tijd een studiedag onder de titel ‘Hebben small caps nog een toekomst?’. Op die vraag weten we intussen allemaal het antwoord.

Alleen de small caps hebben het voorbije jaar een verloop vertoond waar niemand bij hoefde te blozen. Het is toch oprecht grappig dat de aandelen die het er op de Belgische beurs een beetje behoorlijk van hebben afgebracht, vooral de small caps waren. Zo blijkt nog maar eens dat aan de beurstoekomst van een bepaalde groep aandelen niet moet worden getwijfeld zolang de waardering niet overdreven is tegenover het winstpeil en de winstgroei. Laten we dus genieten van de opwaartse rit zolang het nog kan, en vooral de waardering in het oog houden.

Interpretatie boven alles. Onlangs noteerde ik een citaat uit The Wall Street Journal dat bij de macho quotes van de professionelen te klasseren valt: “De sleutel tot beter beleggen ligt niet alleen bij de toegang tot degelijke informatie, maar vooral bij de interpretatie van die informatie. Gepaste interpretatie vraagt professionele scholing, middelen en tijd, waarover weinig kleine beleggers beschikken.” Maar wat de small caps betreft, is de “gepaste interpretatie” van de professionele belegger vlug gemaakt.

Er zijn elke dag minder beleggers die voor een gepaste interpretatie bij de professionelen te rade willen gaan, nu Fortis vorige week te koop was voor 20 euro, Nokia voor 13 euro, Delhaize voor 45 euro. Stuk voor stuk waarden die twee jaar geleden tegen het dubbele van de huidige koers noteerden.

Als particuliere belegger stel je vast dat een aantal grote kapitalisaties er nu voordeliger uitzien, maar dat de constant dalende koersen nog steeds niet tot een koopjesjacht leiden. Hier en daar hoor je wel spreken over paniekverkopen. Deze extreme reacties kunnen tot opluchting leiden. Maar je moet op jezelf blijven vertrouwen. Een van de basisadviezen aan beleggers is overigens een portefeuille overwegend te baseren op small caps en midcaps met bewezen opbrengsten, vanwege hun superieure potentieel vergeleken met de grote titels.

Maar titels met kleine beurskapitalisatie kunnen ook problemen met zich brengen. Het mooie van de kleine kapitalisaties voor de particuliere belegger is dat de grotere beleggers er zich zelden of nooit aan wagen. De geringe belangstelling van de grote spelers leidt er dan weer toe dat er veel minder degelijke informatie bestaat. De bedrijven zijn zo klein dat ze weinig aan systematische informatieverschaffing doen. Analisten zijn er voor de grote spelers, wat dacht u dan. Verklaarde een van Belgiës meest integere analisten onlangs niet dat er geen regelmatige studies over small caps verschijnen omdat er geen geld in zit? In de toekomst kunnen deze bedrijven wellicht alleen via betaling een degelijk analistenrapport verwachten. Deze praktijk wordt al toegepast door de Britse zakenbank HSBC, die 10.000 euro per rapport vraagt aan Nederlandse small caps. Mogelijk zal dit gebruik ook in België ingang vinden. Twee van de vijftien kleine bedrijven bleken al een dergelijk voorstel te hebben ontvangen. Of de objectieve voorlichting met betalende rapporten gediend wordt, is dan nog een andere vraag.

Klein en micro. Maar wat is een small cap? Volgens de Weekberichten van KBC vragen de meeste institutionele beleggers per aandeel een minimaal verhandelbaar volume ( free float) van 200 miljoen euro. Dat lijkt een pak geld, tot je wat begint na te denken. Met een omloopsnelheid van eenmaal per jaar en met eenheidspakketten van 1 miljoen euro per transactie, is dat goed voor zowat één transactie per beursdag per jaar, of 200 aandeelhouders. Maar een professioneel die bijvoorbeeld vijftig aandelen van 1 miljoen euro aanhoudt, beheert een portefeuille van 50 miljoen euro. Niet echt het beleggingsfonds waarvan u verwacht dat u er professioneel en tegen een lage eenheidskost bediend zult worden. Titels moeten dus veel meer liquide zijn om grote institutionele partijen aan te trekken, of zij kunnen er maar heel kleine pakketjes van aanhouden.

Microcaps zijn small caps met een vrij verhandelbaar volume van zowat 20 miljoen euro, zoals Option International, Keyware, IPTE, Miko, Remi Claeys, Concentra, Duvel, Artwork, Dolmen, SAIT, Icos enzovoort. Als we aannemen dat privé-beleggers gemiddeld pakketjes van 5000 euro aanhouden, is er plaats voor 4000 beleggers. Maar particuliere beleggers verhandelen minder vaak dan professionelen. Men praat alras over één transactie om de drie jaar. Het aantal orders van een small cap of microcap dat dagelijks van eigenaar verwisselt, zal hooguit enkele tientallen bedragen, afkomstig van een beperkt aantal aanbieders en vragers. Daardoor worden adviezen in beleggingsblaadjes voor kleine aandelen makkelijk een self-fulfilling prophecy. In alle geval is verhandelen met limieten steeds sterk aan te bevelen. Als u aan het beleggen bent in microcaps en small caps, moet u beseffen dat uw medebeleggers enkele honderden in aantal zijn, dat ze allemaal over hetzelfde nieuws beschikken en dezelfde beleggingsblaadjes lezen. De koers wordt bepaald door enkele transacties. Het is altijd noodzakelijk met limietorders te kopen en verkopen. De nieuwe ordertypen must be filled en market to limit zouden hier de particuliere belegger bijzonder van pas kunnen komen. Maar meestal worden die uiteraard voorbehouden voor de institutionelen. Alleen bij VMS-Keytrade kunt u een GTC order ( good till cancelled) plaatsen, waardoor u vermijdt dat u meerdere malen vaste kosten moet betalen omdat uw order in verschillende keren moet worden uitgevoerd. Je kunt je afvragen of een veralgemening om dergelijke orders te aanvaarden niet positief zou zijn voor de particuliere beleggers, voor de stabiliteit van de koers en voor de betrokken onderneming.

Emiel Van Broekhoven [{ssquf}]

De auteur is hoogleraar economie aan de Universiteit Antwerpen, en voorzitter van de Vlaamse Federatie van de Beleggingsclubs en de beleggers (VFB).

Adviezen in beleggingsblaadjes voor kleine aandelen worden makkelijk een self-fulfilling prophecy.