Silicon Valley van de middeleeuwen

© IS

Bart Van Loo neemt de lezer mee naar de periode dat de Lage Landen ‘ontstonden’. Dat hebben we te danken aan de Bourgondische hertogen. Van Loo vertelt hun verhaal als waren ze zijn beste vrienden. Hij weidt uitvoerig uit over de ridders en toernooien, succulente banketten, hoofse liefdes en bastaardkinderen.

Van Loo neemt een lange aanloop voor hij uitkomt bij Filips de Stoute. De jongste zoon van de Franse koning heeft zich in een veldslag heldhaftig gedragen en krijgt een hertogdom cadeau: Bourgondië. Firicht zijn pijlen op Margaretha van Male, de enige dochter en erfgename van de graaf van Vlaanderen, een van de rijkste gewesten van Europa met florissante handelssteden als Ieper, Brugge en Gent.

Filips’ zoon Jan poogt een machtige positie te verwerven aan het hof van zijn oom, Karel VI van Frankrijk, bijgenaamd de waanzinnige. Hij laat zijn neef Lodewijk vermoorden, maar lokt daarmee een burgeroorlog uit. Uiteindelijk wordt hij vermoord. Zijn opvolger, Filips de Goede, wendt zich af van Frankrijk en zet een indrukwekkende expansie in gang. Hij verwerft de graafschappen Namen, Holland, Zeeland en Henegouwen, en de hertogdommen Brabant, Limburg en Luxemburg. Bovendien probeert hij dat lappendeken aan elkaar vast te hechten met bestuurlijke hervormingen.

Karel de Stoute zet de zwanenzang van de Bourgondiërs in gang. Hij vecht altijd wel ergens een oorlog uit. Als hij in een veldslag omkomt, laat hij geen legitieme zoon na. De Franse koning is er als de kippen bij om het hertogdom Bourgondië terug te claimen. Karels dochter Maria zoekt haar toevlucht tot de Habsburger Maximiliaan van Oostenrijk om haar Nederlandse erflanden veilig te stellen.

Van Loo schetst de complexe verwikkelingen van de Bourgondische dynastie tegen haar politieke en economische achtergrond. De tijd dat “Vlaanderen transformeerde van een moerassig achterland tot het Silicon Valley van de middeleeuwen, een regio die op industrieel, technologisch en commercieel vlak de toon aangaf”. De auteur slaagt erin de 21ste-eeuwse lezer op het puntje van zijn stoel te houden en hem soms te laten gieren van het lachen. Zijn stijl is sappig, bijwijlen overdadig. Het biedt geen grootse nieuwe historische inzichten, maar misschien is dat niet nodig voor een retourtje terug in de tijd.

Bart Van Loo, De Bourgondiërs. Aartsvaders van de Lage Landen, De Bezige Bij, 2019. 560 blz., 34,99 euro
Bart Van Loo, De Bourgondiërs. Aartsvaders van de Lage Landen, De Bezige Bij, 2019. 560 blz., 34,99 euro

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content