De voorbije week bracht de Amerikaanse vice-minister van Landbouw Richard Rominger een blitzbezoek aan Europa. Maar het ontslag van de Europese Commissie gooide roet in het eten. Rominger mocht wel binnen bij federaal minister van Landbouw Karel Pinxten (CVP), en een delegatie van de Boerenbond, maar stootte op gesloten deuren bij het directoraat-generaal van de Europese Landbouw. Het water tussen de transatlantische partners blijft dus erg diep. “Ik ben ontgoocheld over Agenda 2000. De huidige plannen zijn veel te weinig ambitieus, de Europese Unie deelt nog steeds exportsubsidies uit. Alleen de beperking van de productie duidt op een lichte verbetering van het Europese landbouwbeleid,” laat Richard Rominger verstaan.
De Amerikaanse topman op landbouw komt alvast letterlijk uit het veld. In de stek Winters in Californië leidt Richard Rominger nog steeds zijn familiale boerderij. De eeltige, knoestige en kromme vingers verraden het harde veldwerk. Bovendien heeft Rominger, sinds 1993 vice-minister van Landbouw in het kabinet van president Bill Clinton, Europese wortels. In de negentiende eeuw emigreerden zijn voorouders uit het Duitse Zwarte Woud naar God’s own country.
TRENDS. Is de relatie tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten niet definitief verzuurd? Na de bananenoorlog, ontaardt nu het conflict rond het Amerikaanse hormonenvlees in alweer geldboetes?
RICHARD ROMINGER (AMERIKAANS VICE-MINISTER VAN LANDBOUW). De Verenigde Staten willen nog steeds een akkoord met Europa. Maar het is inmiddels toch wel duidelijk dat de Europese Unie de bepalingen van de Wereldhandelsorganisatie niet wil naleven. Half mei vervalt onze deadline. Als de Europeanen volharden in hun ban van Amerikaans hormonenvlees, komen er opnieuw extra heffingen, zoals voor de bananen. We hebben al een voorlopige lijst klaar met artikelen die worden getroffen, voor een totaalbedrag van minstens 18 miljard frank.
Voor de Amerikaanse regering zijn bananen en hormonen nu eenmaal een testcase voor de effectiviteit van de Wereldhandelsorganisatie om handelsgeschillen te regelen. De WHO eist de sancties, dus is het niet meer dan normaal dat wij die heffen. Bovendien is er geen handelspolitie die wereldwijd actief is, om die overtredingen te beteugelen.
Maar volgens de Europese Unie is het wetenschappelijk nog steeds niet duidelijk of hormonenvlees al dan niet schadelijk is voor de gezondheid?
De Europese bewindslui hebben een verkeerd probleem. Blijkbaar zijn politieke beslissingen belangrijker dan wetenschappelijke vaststellingen. Die politieke beslissingen worden getroffen op basis van een bepaalde stemming in een Europese lidstaat. Maar er is al meermaals bewezen dat Amerikaans hormonenvlees helemaal niet schadelijk is voor de gezondheid.
We aanvaarden natuurlijk dat de consument wantrouwig kan zijn tegenover het vlees. Vandaar dat we het vlees ook willen etiketteren met het label made in USA. Maar de Amerikaanse regering is ontgoocheld over de manier waarop de Europese Commissie haar consumenten voorlicht. Kijk ook maar naar de informatie naar aanleiding van de gekkekoeienziekte. Die was zo gebrekkig, dat ook vandaag het wantrouwen ten aanzien van rundvlees nog niet is verdwenen.
Met bananen en hormonen houdt het lijstje conflicten niet op. Ook het genetisch gemanipuleerd voedsel wordt een splijtzwam?
Amerikaanse graanboeren verloren alleen al in 1998 acht miljard frank aan inkomsten, omdat hun genetisch gemanipuleerd graan niet op de Europese markt mag. In 1999 zal dat bedrag nog hoger oplopen. Genetisch gemanipuleerd voedsel, en ook andere biotechnologische producten, moeten dus zeker op de Millenniumronde ( nvdr – de nieuwe onderhandelingen binnen de WHO, die vanaf november plaatsvinden) op tafel komen.
Want ook hier weer verdringen politieke beslissingen de wetenschappelijke argumenten. Ik ben speciaal naar Oostenrijk gevlogen om daar met een parlementaire delegatie te praten ( nvdr – Oostenrijk negeert, samen met Luxemburg, de Europese richtlijnen over transgene planten en producten). Eén van mijn medewerkers drukte de Oostenrijkers op het hart dat hun argumenten maar mager uitvallen. Of blaakt Arnold Schwarzenegger misschien niet van gezondheid?
Maar in dit debat wordt eens te meer duidelijk dat de Europese besluitvorming veel te ondoorzichtig is. In de Verenigde Staten duurt de wettelijke termijn voor het goedkeuren van een biotechnologisch product hooguit negen maanden. In Europa moet je achttien maanden tot twee jaar wachten. Vooral voor de Belgische biotechnologie is dat een nefast gegeven. Met vijftig bedrijven en 8,5 miljard frank investeringen per jaar speelt België immers een leidersrol wereldwijd.
Misschien is het net via de bedrijfswereld dat Europa en Amerika uit de impasse geraken? U verwacht toch beterschap via het Transatlantisch Economisch Partnership?
Het blijft inderdaad aanmodderen met de ontslag nemende Commissie. Bovendien zal er tot na de verkiezingen voor het Europese parlement in juni nauwelijks iets veranderen. Misschien moeten we inderdaad via een alternatieve route naar oplossingen zoeken. De bedrijfsleiders binnen het Transatlantisch Economisch Partnership zijn één piste. Bovendien willen we de individuele parlementsleden wat beter bewerken. Want de Europese Commissie neemt nog te vaak eenzijdige beslissingen, zonder de parlementsleden daarbij te betrekken.
Wereldwijd beleefde de landbouw in 1998 het slechtste jaar sinds de Tweede Wereldoorlog. Ziet u al tekenen van beterschap?
Voorlopig komen er weinig veranderingen in de landbouwprijzen. Die zullen nog een tijdje laag blijven. Vooral de crisis in Rusland blijft maar aanslepen. We zijn vorige week gestart met onderhandelingen over de levering van voedselhulp. Het probleem is dat we niet weten hoe die producten bij de juiste mensen terechtkomen. Maar er zijn ook positieve signalen. In Zuidoost-Azië lijkt het dieptepunt voorbij. En ook de prijzen van varkens- en kippenvlees gaan er langzaam op vooruit.
WOLFGANG RIEPL
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier