Knarsetandend vernam het Belgisch establishment rond de Generale Maatschappij en Tractebel de aanstelling van Eric De Keuleneer tot voorzitter van de commissie ter voorbereiding van de liberalisering van de energiemarkt. Met deze topadviseur van het paars-groene kabinet ligt het belangrijkste actief van Tractebel – het energiemonopolie van Electrabel – fundamenteel ter discussie. De Keuleneer, topman van het Centraal Bureau voor Hypothecair Krediet, is immers niet bepaald vriendelijk voor Tractebel, klinkt het in de salons.
Hijzelf ontkent: “Het is niet omdat de top van Tractebel en ik wel eens tegenstrijdige standpunten hebben ingenomen dat ik antipathieën tegen de groep of haar directie heb. Maar toegegegeven, België zat vóór het aantreden van deze paars-groene regering zo in elkaar dat vroeger eerder een vriend van het Generale-huis aan het hoofd van zo’n regeringscommissie zou hebben gestaan. Tijden veranderen.”
De CBHK-topman werd benoemd door staatssecretaris voor Energie Olivier Deleuze (Ecolo). De Keuleneer militeert al tien jaar in de groene beweging, waar hij streeft naar het “bijeenbrengen van economisch gezonde denkbeelden en de radicale ecologische principes”. Hij beperkt zijn politieke ambities vooral tot Brussel, waar hij de voorbije verkiezingen naar een gemeenteraadszitje dong.
De Keuleneer (°1952) is een echt Ketje, opgegroeid uit twee van oorsprong Nederlandstalige families. Na zijn collegejaren aan katholieke scholen sprong hij “deels uit rebelsheid” over naar de vrijzinnige Solvay (ULB). Daarna werkte hij met een beurs voor de Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel in Spanje, haalde hij een masters of business administration in Philadalphia (Wharton), om in 1977 te starten bij KB Luxemburg. Samen met André Coussement, Damien Wigny, André Swings en Fernand Collin stond De Keuleneer mee aan de wieg van de euro-obligaties in ecu. De bank werd op dit terrein de absolute wereldleider.
De Keuleneer startte in 1983 een carrière bij de Generale Bank, waar hij uiteindelijk aan het hoofd kwam van Corporate & Investment Banking. Hij sleutelde er onder meer aan de overname van Avis door D’Ieteren en de beursgang van Barco en Glaverbel. Eén van zijn belangrijkste ervaringen was echter zijn bijdrage aan het verweer tegen de raid van Carlo De Benedetti op de Generale Maatschappij, waarbij het Franse Suez in 1988-1989 de rol van “witte ridder” speelde.
“Ik stond voor een andere strategie,” spreekt hij nu vrijuit. “De raider streefde immers slechts een controleparticipatie van de Generale na. Via een openbaar overnamebod hadden we hem moeten dwingen om 100% van de holding over te nemen. Zoveel middelen had de Italiaan nooit kunnen inzetten. Maar in die periode leefde financiëel België nog met de idee dat de controle over een bedrijf enkel via referentie-aandeelhouders kon worden gevoerd.”
In 1995 stapte De Keuleneer over naar CBHK, de openbare kredietinstelling die toen naar verwachting in maximaal drie jaar geprivatiseerd zou worden. “Dat is voorlopig onmogelijk,” aldus de topman van de hypotheekbank. “Een vierde van onze portefeuille (150 miljard) is het voorbije jaar aangepast aan de dalende rente. Een vijfde van de kredieten werd om die reden vervroegd afbetaald. Aan de passivazijde van onze balans hebben we zelf nogal wat kredieten uitstaan tegen een hoge vaste rente. Dit jaar zullen we break-even draaien. Die vernieuwde hypotheekkredieten zullen ook in de toekomst blijven doorwegen op de balans. Dit financieel risico vermindert de aantrekkingskracht voor investeerders, die wél oog hebben voor onze commerciële waarde, de rendabiliteit van nieuwe producten en efficiëntie.”
De Keuleneer schreef verleden jaar het boek “Het land der filialen,” over de corporate governance of het deugdelijk bestuur binnen een onderneming. De bankier gaat ervan uit dat de wetgever beursregels moet scheppen, waardoor álle aandeelhouders op gelijke voet worden behandeld. Holdings, referentie-aandeelhouders bij uitstek, zouden zo onmogelijk disproportioneel voordeel kunnen halen door hun “controle”. Een moderne overnamewetgeving, streng beurstoezicht en de opname van onafhankelijke bestuurders zouden zo’n systeem mogelijk maken. Zo’n autonome bestuurders zijn de beste garantie voor een verankering, omdat ze niet meer de speelbal zijn van andere (meestal buitenlandse) concerns met belangenconflicten.
De Keuleneer was met deze stellingen lang een eenzame roeper in de Brusselse woestijn (woestijnwandelingen zijn overigens zijn ietwat vreemde hobby – “Ik vind mezelf terug in de eenzaamheid”). Het “democratisch kapitalisme” dat hij nastreeft, zou de haute finance op zijn kop zetten, maar een financieringsmogelijkheid geven aan échte ondernemingen en bedrijfsleiders. De stellingen van De Keuleneer werden stilaan gemeengoed in ondernemerskringen.
De Keuleneer volgt het Vlaamse bedrijfsleven actief. Net als zijn goede vriend Louis Verbeke ( Loeff Claeys Verbeke) zetelt de CBHK-topman in Mercator & Noordstar, maar ook in I Fiamminghi. The Latem Connection, noemt men deze Vlaamse vriendenkring, waartoe ook bijvoorbeeld Ronald Everaert (Mercator Noordstar) en een Johan Mussche(Spector) behoren. “Ik ben geen man van netwerken,” ontkent de bankier echter.
De Keuleneer is tevens voorzitter van La Fondation des Administrateurs. “Tussen ondernemers in noord en zuid is er amper een verschil, enkel het ondernemingsklimaat is compleet anders,” getuigt De Keuleneer, die zich een “Franstalige Vlaming in Brussel” noemt. “Wallonië – bevolking én regering – staat iets afkeriger tegenover les patrons. Wél is er een levensgroot verschil tussen de manier waarop deze twee groepen ondernemers bezig zijn, als je dit vergelijkt met sommige toplui van de haute finance belge. De eerste groep zijn entrepreneurs met gevoel voor risico. Nogal wat Belgisch-Brusselse managers denken eerder in termen van macht, prestige en het behoud van verworven posities.”
Dat deze laatsten een uitstervend ras zijn, gelooft De Keuleneer rotsvast. “De nieuwe politiek-maatschappelijke wind zal zich laten voelen in álle geledingen,” voorspelt hij. “De as tussen de haute finance en het Vlaamse en Waalse politieke machtsapparaat is verbroken. Elkaar indekken wordt moeilijker in het nieuwe klimaat. Het afsterven van het oude België is noodzakelijk voor het behoud van dit land. Zo kunnen beide partijen in vrijheid beslissen met elkaar voort te leven.”
HANS BROCKMANS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier