Amplexor, wereldwijd het negende grootste vertaalbedrijf, wordt al zeventien jaar geleid door een Vlaming. Mark Evenepoel is aan zijn tiende overname bezig.
Mark Evenepoel (54) had er in 2000 geen idee van dat hij vandaag CEO zou zijn van een taaldienstenbedrijf met 1850 werknemers en ruim 170 miljoen euro omzet. De integrator Capgemini had in België net de IT-adviestak van Ernst & Young overgenomen en Evenepoel, die bij Capgemini werkte, kreeg het aanbod baas te worden van het onbekende Luxemburgse vertaalbedrijf Euroscript. Taalbedrijven waren hip in die tijd. Lernout & Hauspie Speech Products zou pas een paar maanden later uiteenspatten. “Voor mij was het een echt avontuur”, zegt Evenepoel. “Ik begon eraan zonder precies te weten wat de uitdaging was. Euroscript produceerde cd’s en stuurde elke dag tientallen vrachtwagens drukwerk uit voor rekening van de Europese instellingen. Die vormden 90 procent van hun omzet en de Duitsers zagen hoe Europa websites begon te gebruiken. Ze wisten niet goed hoe daarmee om te gaan. Zo zochten ze buiten hun industrie naar een CEO en kwamen ze bij mij terecht.”
Evenepoel, een master in accountancy van de Erasmushogeschool, is nu bezig met zijn tiende acquisitie. Amplexor, sinds 2015 de nieuwe naam van Euroscript (zie kader), betaalt 28,5 miljoen dollar voor het stagnerende beursgenoteerde Sajan, een van de grootste tien vertaalbedrijven in de Verenigde Staten. Het is de tweede overname in de VS in twee jaar. Evenepoel had het eerste gesprek met Sajan bijna 2,5 jaar geleden. Op een bepaald moment tekenden 31 partijen geheimhoudingsovereenkomsten om te kunnen meedingen in de verkoop, blijkt uit documenten bij de Amerikaanse beursautoriteit. De ondernemingswaarde van Sajan (beurswaarde plus schulden minus cash) is volgens Bloomberg 96 keer de courante bedrijfskasstroom (ebitda) van de jongste twaalf maanden.
Dure overnames
Taalbedrijven zijn hot. De investeringsmaatschappij Bencis kocht vorig jaar de Nederlandse marktleider Concorde. Een private-equityspeler kocht begin dit jaar het nummer één van de wereld, Lionbridge, voor een ondernemingswaarde van 10,4 keer de ebitda over de jongste twaalf maanden. Het Franse Teleperformance betaalde dezelfde multiple voor het nummer vier, het lucratieve Language Line (1,5 miljard dollar). SDL en RWS, de nummers vijf en zes noteren tegen een multiple van 25, leert Bloomberg.
“Private equity heeft zoveel interesse omdat de sector nog heel gefragmenteerd is”, meent Steven Van Lint, de CEO van het Leuvense vertaalbedrijf Xplanation. De marktonderzoeker Common Sense Advisory (CSA) schatte de wereldmarkt vorig jaar op ruim 40 miljard dollar (35 miljard euro), verdeeld over 18.500 leveranciers. 60 procent van de bedrijven heeft twee tot vijf werknemers. CSA voorspelde dat de markt in de komende vier jaar met gemiddeld 2,8 procent per jaar groeit.
Eindelijk rendabel
Er is een tweede reden voor de belangstelling van financiers. Nieuwe technologie kan de vertaalactiviteiten aanzienlijk rendabeler maken. “Na Lernout & Hauspie (dat in 1996 Mendez Translations overnam) is er lang niets speciaals gebeurd. Er waren vertaalgeheugens en wat desktoptools. Nu is er wel veel aan de gang. Zodra je een technologieplatform hebt, kan je heel goed groeien. Er is een groot hefboomeffect”, zegt Evenepoel.
Google Translate, gestart in 2006, heeft zijn statistische technieken vorig jaar grotendeels ingeruild voor neurale machinevertaling, die leert van voorbeelden. “Wij spreken over technologie die de inhoud begrijpt. Ze is nog niet helemaal matuur, maar ze verbetert. Ik verwacht daar een productiviteitsstijging van 20 procent”, vertelt Evenepoel.
Arle Lommel, senior analyst van CSA Research, vindt dat een onderschatting. “Er is veel meer mogelijk”, meent hij. Hij verwacht een overgang naar ‘verrijkte vertaling’ (augmented translation), naar analogie met augmented reality (die extra informatie toevoegt aan beelden). De eerste bouwstenen zijn volgens Lommel al gelegd met adaptieve vertalingssoftware bij het Californische Lilt, het Britse SDL of het Singaporese Precision Translation Tools. Zulke software ‘leert’ terminologie en stijl en doet vertalingssuggesties die continu verbeteren. “Early adopters rapporteren grote productiviteitswinsten”, stelt Lommel.
Efficiëntere organisatie
Even belangrijk is de automatisering van de werkstroom. Bedrijven als Amplexor integreren hun vertaalomgevingen met de contentmanagementsystemen van hun klanten, zodat vertalingen met een druk op de knop worden doorgestuurd en geïntegreerd. Sajan gebruikt software die websites automatisch opvolgt en wijzigingen in de ene taal onmiddellijk aanpast in de andere. De productiviteitswinst door meer voor dezelfde klant te werken, geeft Sajan voor een deel aan de klant terug onder de vorm van lagere prijzen.
De prijsdruk blijft enorm. Evenepoel verhuisde twee jaar geleden zijn Luxemburgse hoofdkwartier naar het goedkopere en beter bereikbare Portugal. Tegelijk werden veel activiteiten naar Oost-Europa verschoven. “We zoeken altijd een combinatie van toegang tot talent en een redelijke kostprijs”, zegt hij.
Evenepoel, die lang in Kampenhout woonde, woont nu in Lissabon. “Mijn kinderen, een tweeling, zijn pas vijf. Dat vergemakkelijkte de overstap”, lacht hij. De verhuizing beperkte ook de tijd die hij van huis is. “Vroeger negen van de tien dagen, nu veeleer zes.” Lissabon bundelt de marketing, de boekhouding, het kwaliteitsmanagement en de informatica. De productie gebeurt in Polen, Roemenië of India. De verkoop is evenwichtig gespreid over clusters voor de Benelux (de EU-instellingen leveren nog 10 procent van de groepsomzet), de Duitstalige landen, Frankrijk en het zuiden, Midden-Europa en Noord-Amerika – 24 landen in totaal. Met de Sajan-overname wordt Amerika de grootste brok. Azië is piepklein. Evenepoel: “We zijn ermee bezig. Het meeste momentum hebben we nu in Singapore, waar multinationals hun Aziatische hoofdkantoren hebben. Vandaar bekijken we China, India en Japan.”
Opschuiven naar e-commerce
Vertaalbedrijven waaieren uit naar aangrenzende industrieën. Amplexor haalt nog maar de helft van zijn omzet uit vertaaldiensten. Een kwart komt uit contentmanagement en nog eens een kwart uit software en consulting. Evenepoel: “Het meest winstgevend zijn onze professionele diensten en onze software, die nu bijna uitsluitend als een onlinedienst wordt geleverd. Vertaal- of localisatiediensten komen op de tweede plaats. De outsourcing van contentmanagement is het minst rendabel. Daarin zitten taken als redactie en publicatie, met duidelijk lagere marges.”
In België is Amplexor vooral een consultant in contentmanagement en een websitebouwer, met bijna 80 werknemers. Onder zijn klanten telt het ook KBC, de Nationale Loterij, Daikin, Euroclear, VRT, Rabobank en Belfius.
Evenepoel: “Meer en meer ondersteunen wij marketing. We beginnen de eerste voorbeelden te hebben van meertalige optimalisering voor zoekmachines, maar ook van marketing asset management (beheer van reclamemateriaal, brochures, logo’s, enzovoort, nvdr). Je komt heel dicht bij e-commerce. Contentmarketing en e-commerce zullen duidelijk versmelten. Daar zullen we dus ingetrokken worden. Dat is onvermijdelijk.”
Rheinische Post Mediengruppe, sinds 2012 eigenaar van Amplexor, wil blijven investeren in overnames door zijn taaldienstenfiliaal. “Rheinische is in handen van Duitse family-offices. Ze herkennen zich in ons. Zij kunnen ook de investeringen aan”, zegt Evenepoel.
Bruno Leijnse, fotografie Kris Van Exel
“Ik verwacht een productiviteitsstijging van 20 procent” Mark Evenepoel
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier