PIOTTEN EN BARBAREN NA 9/11

Wordt Barco rijker door het nieuwe elektronische tuig dat de veranderende oorlogen na 9/11 vragen? Bevalt het guerillaschiettuig van FN de nieuwe terroristen? Eén ding is zeker: de moslimkrijgers voeren een barbaarsere oorlog dan het Westen aankan.

Vierhonderd Belgen ruimen mijnen in Zuid-Libanon. De 400 zijn piotten van een oorlog die niet meer gevoerd wordt. De guerrillero met het stadspak, de kamper uit de stegen van Kandahar, de kemphaan van Somaliland, de Soedanese verkrachter in Darfoer zijn de nieuwe krijgslieden. De miljardencontracten voor de westerse fabrikanten van bigticket-legergerief zijn voorbij. De nieuwe oorlog vraagt geweren van FN, kalasjnikovs, buskruit uit de doe-het-zelf, hakbijlen en internet.

Een Egyptenaar uit Hamburg was het boegbeeld van de lijnvliegtuigen die de wanden van de WTC-torens braken. Wat had hij nodig? Hersenen om een cursus voor jetpiloot te volgen. Pakistanen uit Londen ontdekten dat je deze barbarij overtreft door alchemie met huidcrème, scheerzeep en babyvoeding op passagiersvluchten. De nieuwe krijgskunde is wreedaardig, tribaal, wetteloos, religieus, doordrenkt van haat. De legers uit de Pruisische traditie – onder meer onze soldaten, de overige NAVO-troepen, het Russische leger, de militairen van Latijns-Amerika – kunnen hun boeken verbranden: zij bevechten krijgslieden die anders strijden dan wat de westerlingen gewend werden tijdens de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, de oorlog in Korea, de eerste Golfoorlog, de eerste weken van de oorlog in Irak. Het Westen investeerde miljarden dollars, ponden, marken, kronen, yen tijdens de Koude Oorlog om de vijand van het lijf te houden met F-16’s, Lockheeds, raketten van Raytheon, radars van Marconi, snufjes uit Star Wars.

De wapens voor reguliere legers missen vandaag hun doel. De oorlogen van de eenentwintigste eeuw worden gevoerd met beginselen uit een ruwere tijd, uit een periode waarin tribale oversten zich niet geremd weten door het Rode Kruis, de beginselen van Karl von Clausewitz in VomKriege (1833) en de rechtsfilosofie van de Nederlandse jurist Hugo Grotius in OverOorlogs– enZeerecht (1625), ontwikkeld om de weeën van de Dertigjarige oorlog te verzachten. Internationale betrekkingen dienden voor Grotius doordrenkt te zijn van recht en wetten: wanneer was een oorlog rechtvaardig, wat waren de privileges en plichten van de overwinnaars en de verliezers, hoe dienden de gevangenen en de burgers behandeld te worden, welke vormelijkheden golden voor het beginnen en beëindigen van de krijgshandelingen?

De Arabische historicus, schrijver en antropoloog Ibn Khaldoen uit de veertiende eeuw bestudeerde als allereerste de stammen en hun verhouding tot gecentraliseerde dynastieke machten. Zijn kernbegrip is asabiya: identiteit en groepsgedrag. Islam, aldus Khaldoen, was een hefboom om de stammen- asabiya uit te breiden tot een saamhorigheid tussen plattelands- en stadsstammen om duurzamere politieke constructies te stutten. De vechtersbazen van de moslim- asabiya verwerpen vier eeuwen rechtstraditie en voeren oorlogen van voor 1625. Chefs in Somalië, Tsjetsjenië, Afghanistan, Irak, Congo, Pakistan strijden niet met de neus in VomKriege. Oorlog is een kernelement van hun zijn, zij kampen zonder de mechanische, berekende, koudbloedige loodlijnen van Pruisische officieren. De stammensoldaten vechten voor een wirwar van sociaal-psychologische lusten die verovering, seks, prestige, egoversterking, eer, glorie, wraak en vendetta omvatten.

Dat soort oorlog win je niet met de C-17 van Boeing, een concurrent van het militaire vrachtvliegtuig A4000M van Airbus. De Amerikaanse wapenproducent heeft dus halverwege augustus aangekondigd met de productie te zullen stoppen. Het Amerikaanse ministerie van Defensie herbekijkt zijn aankoopbeleid en ontdekt dat in asymmetrische oorlogen de peperdure hardware verliest bij materiaal voor commando’s in de achterbuurten van Falusha. Het begrotingscomité van het Amerikaanse Congres heeft eveneens vraagtekens geplaatst bij het Future Combat Systems-project, begroot op 165 miljard dollar. Future Combat wil legervoertuigen en communicatiemiddelen opwaarderen om de grondtroepen per satelliet heet-van-de-naald-informatie te bezorgen. U kent Sun Tzu uit uw managementboeken. De Chinese wijze uit de vierde eeuw voor Christus schreef kenuwvijand in De kunst van de oorlogsvoering. De vijand vliegt vandaag niet met een Mig, hij prakt semtex in Molenbeek.

De auteur is directeur van Trends.

Reacties: frans.crols@trends.be

Frans Crols