Picasso gaat Afrikaans

© pn

Pablo Picasso en de Afrikaanse kunst is een lange liefdeshistorie. Het Musée du Quai Branly in Parijs onderzoekt hun band op een belangrijke expo.

Over art nègre wist de Spaanse kunstenaar Pablo Picasso niets, beweerde hij. Dat bedoelde hij ironisch, want wie goed naar de foto’s van zijn ateliers kijkt, ziet daar Afrikaanse sculpturen hangen, naast kunstobjecten uit Oceanië en Amerika. In zijn werk is ook de invloed ervan te zien. Een expo in het Musée du Quai Branly gaat na hoe de fascinatie van Picasso voor primitieve kunst ontstond. Collega-kunstenaars zoals Henri Matisse, André Derain en Maurice de Vlaeminck waren verwoede verzamelaars van Afrikaanse kunst. De jonge Picasso ontdekte die sculpturen in hun ateliers in Parijs.

Maar een bezoek aan het Musée d’Ethnographie du Trocadéro in 1907 maakte het meeste indruk op hem. Er waren niet alleen exotische objecten te zien, leden van exotische stammen leefden er zelfs in nagebouwde dorpen. De kunst uit Afrika en Oceanië maakte via die weg haar intrede bij verzamelaars. Picasso’s bezoek aan het Trocadéro kwam op een cruciaal moment: hij was bezig aan zijn meesterwerk Les Demoiselles d’Avignon. De bordeelscène op het schilderij is duidelijk beïnvloed door de esthetiek van de Afrikaanse beelden. Maar ook door hun spirituele kracht: ergens tussen mens en dier, en tussen abstract en figuratief.

De geometrische opbouw van die maskers en rituele objecten leidde Picasso’s kubistische fase in. Van het werk uit zijn Zwarte periode ging een zekere oerkracht uit: het was een primitieve manier van tekenen of schilderen. De primitieve beelden lieten ook zien hoe alledaagse materialen onderdeel van een geladen sculptuur konden worden.

De tentoonstelling in Parijs onderzoekt welke tribale objecten de kunstenaar hebben beïnvloed. Daarnaast brengt ze Picasso’s verzameling in kaart. Maar de expo toont vooral hoe primitieve vormen niet onderontwikkeld of minderwaardig zijn: het zijn pogingen om de essentie van de mens te vatten.

Picasso primitif, tot 23 juli in Musée du Quai Branly in Parijs

Thijs Demeulemeester

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content