Outsourcing in India kritisch doorgelicht

Over outsourcing van bedrijfsactiviteiten zijn al boekenkasten vol geschreven. Tot vandaag was er geen studie over de invloed van outsourcing op de ‘winnende’ of ‘uitvoerende’ landen zoals India. De meeste boeken vertrekken vanuit het standpunt van het in de ogen van veel mensen ‘verliezende’ land, meestal de Verenigde Staten. Dead Ringers van onderzoeker Shehzad Nadeem vult die lacune op. De ondertitel How outsourcing is changing the way Indians understand themselves verklaart het opzet van zijn boek.

De centrale stelling van Nadeem is dat werknemers uit het ‘winnende’ land dead ringers zijn of een exacte kopie van het origineel, in dit geval van de werknemer uit de VS. De auteur toont aan dat dit kopieergedrag bijzonder ver gaat. Indiase werknemers van callcenters moeten een westerse naam aannemen, een Amerikaans accent nabootsen en mogen aan de beller nooit prijsgeven dat ze zich in India bevinden. “Als een klant hierover doorvraagt, mogen ze nooit vertellen dat ze in India zitten”, schrijft Nadeem. “Dit is de eerste regel. Als ze dat wel doen, worden ze ontslagen.”

De officiële reden is de westerse klant een betere service te geven. De klant moet zich goed voelen bij de persoon die hij aan de lijn heeft. De auteur vindt dit onzin. De echte reden voor dit bedrog is westerse klanten geen aanleiding te geven om na te denken over de moraliteit van outsourcing. Als hij niet weet dat zijn vragen over bankzaken of zijn bestelling voor een hamburger door een Indiër worden beantwoord, stelt de Amerikaan er zich geen vragen over.

Over outscourcing bestaan twee visies, een positieve en een negatieve. Nadeem gebruikt in zijn boek twee jonge werknemers van de Indiase onderneming Dynovate om deze visies te personifiëren. Anil vindt dat de westerse klanten te veeleisend zijn en zou liever een andere job doen. Zijn collega Prashant ziet de vele voordelen van de job. Het loon van een werknemer in een callcenter ligt vele malen hoger dan wat een werknemer elders in het land kan verdienen. Anil werkt ondertussen niet meer in het callcenter van Dynovate. Prashant wel.

Outsourcing leverde twee miljoen jobs op in India. De omvang van de sector bedraagt 71 miljard dollar per jaar. Het is ongetwijfeld correct dat het geen droomjobs zijn, stelt Nadeem, maar zoals Paul Krugman het ooit uitdrukte is een slechte job beter dan geen job.

Dead Ringers is een kritisch boek over outsourcing. Maar de kritiek is erg evenwichtig en goed gefundeerd. Nadeem vindt dat “de voorspelling van een sterke ontwikkeling (van India) gebaseerd op outsourcing overdreven was, maar dat het wel een wezenlijke bijdrage heeft geleverd tot de Chinese economie”. Wat de onderzoeker het meeste stoort, is dat Indiase werknemers moeten liegen bij het uitoefenen van hun job. “Het resultaat is een vals accent, een schuilnaam en een gelogen locatie.” Werkgevers zien dit als white lies, leugentjes om bestwil. Nadeem beschouwt het als bedrog, die de waardigheid van de werknemer aantast. De vraag is of we hier zo zwaar aan moeten tillen. Ook in westerse callcenters werken mensen met schuilnamen.

Shehzad Nadeem, Dead Ringers. How outsourcing is changing the way Indians understand themselves, Princeton University Press, 2011, 288 blz, 30 euro

THIERRY DEBELS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content