Ook fiches voor buitenlands belaste inkomsten

Ondanks de rechtspraak van het Hof van Cassatie moeten erelonen en dergelijke die in het buitenland belastbaar zijn, toch op individuele fiches worden gerapporteerd.

Een efficiënt fiscaal stelsel staat of valt met de controlemogelijkheden waarover de fiscus beschikt. Vandaar dat de wetgever in verschillende informatieverplichtingen heeft voorzien. Een van de belangrijkste betreft de verplichting om bezoldigingen en andere beroepsmatige vergoedingen te rapporteren op individuele fiches en samenvattende opgaven. Voor de bezoldigingen zijn dat de bekende loonfiches 281.10 en de samenvattende opgaven 325.10. Voor de erelonen, commissielonen en dergelijke die aan zelfstandigen worden betaald, zijn dat de fiches 281.50 en de samenvattende opgaven 325.50.

Dankzij die fiches is de fiscus perfect op de hoogte van de bezoldigingen en dergelijke die uitbetaald zijn. Ze kan de informatie op die fiches vergelijken met hetgeen de genieter op zijn aangifteformulier heeft vermeld. Als er inkomsten op fiches gerapporteerd zijn die de genieter niet op zijn aangifteformulier heeft vermeld, kan dit voor de administratie het signaal zijn om een bijkomend onderzoek te starten en zo nodig aanvullende aanslagen te vestigen.

Stok. Dat het systeem van de rapportering op individuele fiches in de praktijk goed werkt, heeft in belangrijke mate te maken met de stok die de administratie achter de deur heeft. Die verschilt naargelang van de uitbetaler van de bezoldigingen en dergelijke aan de personenbelasting onderworpen is, dan wel aan de vennootschapsbelasting of aan de rechtspersonenbelasting. In het eerste geval situeert de sanctie zich op het niveau van de aftrek van de uitbetaalde sommen. Ze komen slechts voor aftrek als bedrijfsuitgaven in aanmerking als de schuldenaar ze op de voorgeschreven wijze gerapporteerd heeft op individuele fiches en samenvattende opgaven.

In het kader van de vennootschapsbelasting is de sanctie nog veel strenger. Een gebrek aan rapportering heeft hier niet tot gevolg dat de uitbetaalde sommen niet aftrekbaar zijn. In plaats daarvan worden de sommen die niet op de voorgeschreven wijze gerapporteerd zijn, onderworpen aan de extreem zware bijzondere geheimecommissielonenaanslag. Die bedraagt op dit ogenblik 309 %. In de rechtspersonenbelasting geldt dezelfde loodzware sanctie. Vandaar dat men er alle belang bij heeft de rapporteringsverplichting nauwgezet na te leven.

In de praktijk is in dit verband de vraag gerezen of ook fiches moeten worden opgemaakt, wanneer bezoldigingen, commissies en dergelijke uitbetaald worden aan personen die niet in België belastbaar zijn. Het antwoord van de administratie is volmondig ‘ja’. Zij gebruikt de aldus verkregen informatie onder meer om in een aantal gevallen inlichtingen uit te wisselen met de landen waar de betrokkenen wel aan belasting onderworpen zijn.

Cassatie. Maar het Hof van Cassatie strooide een tijdje geleden roet in het eten. Het geval betrof een vennootschap die commissielonen uitbetaald had aan een buitenlander die niet in België belastbaar was. De vennootschap had de uitbetaalde sommen niet op een fiche vermeld. De fiscus legde daarom de geheimecommissielonenaanslag op. De vennootschap betwistte dat. En met succes. Het Hof van Cassatie oordeelde dat de rapporteringsverplichting voor betalingen aan zelfstandigen enkel geldt voor zover de genieter onderworpen is aan de Belgische belasting. En dus niet wanneer de genieter niet in België belastbaar is.

Maar dit behoort weldra tot het verleden. In het ontwerp van wet houdende diverse bepalingen dat op dit ogenblik in de Kamer besproken wordt, komt een bepaling voor die de rapporteringsverplichting oplegt in alle gevallen waarin commissielonen, erelonen en andere beroepsmatige vergoedingen aan zelfstandigen worden uitbetaald. Ongeacht of die vergoedingen in België, dan wel in het buitenland belastbaar zijn. De nieuwe regeling zal gelden voor de vergoedingen die vanaf begin 2006 zijn toegekend.

Gelijkheidsteken. De wetswijziging illustreert ten overvloede dat er geen gelijkheidsteken geplaatst mag worden tussen ‘gerapporteerde’ en ‘belastbare’ inkomsten. Het is niet omdat bepaalde inkomsten op fiches vermeld worden, dat ze ook (in België) belastbaar zijn.

In de praktijk gaan sommige belastingcontroleurs er dan ook ten onrechte vanuit dat een vermelding op fiches het vermoeden inhoudt dat de gerapporteerde vergoedingen (in België) belastbaar zijn. Uit de wetswijziging blijkt dat dit niet noodzakelijk het geval is.

Het kan immers zijn dat de gerapporteerde sommen slechts in het buitenland belastbaar zijn. Het is ook niet uitgesloten dat de vermelde vergoedingen helemaal niet of niet als beroepsinkomsten belastbaar zijn. Weliswaar bestaat de rapporteringsverplichting in principe enkel voor vergoedingen die in hoofde van de genieter een ‘beroepsmatig’ karakter hebben. Maar de schuldenaar weet niet altijd of dit wel het geval is. Bijgevolg is het niet uitgesloten dat hij vergoedingen rapporteert, die in hoofde van de genieter vrijgesteld zijn, of slechts als een ‘divers’ inkomen (in plaats van een beroepsinkomen) belastbaar zijn.

De auteur is advocaat en hoofdredacteur van Fiscoloog.

Jan Van Dyck