‘Nieuwe overnames volgen als de prijzen dalen’

Paul Danaux, CEO van Eiffage Benelux, licht voor het eerst zijn opdracht toe. Hij wil meer synergie tussen de 28 Belgische dochters van het Franse aannemingsbedrijf. De bouwpoot moet zich in Vlaanderen dynamischer positioneren. En à propos: hij wil de tunnel onder de Schelde bouwen.

Eiffage Benelux behoort met 760 miljoen omzet (prognose voor 2010) bij de grootste bouwbedrijven in dit land. De 3300 medewerkers opereren onder liefst 28 merken. Dat zijn er meer dan de Franse moeder Eiffage zelf heeft (zie kader Constructeur van de Eiffeltoren). “Die diversiteit is atypisch voor een Frans bedrijf, dat de zaken toch eerder centraal aanpakt”, erkent CEO Paul Danaux, die voor het eerst sinds zijn benoeming in april in zijn kaarten laat kijken. “Toch heeft Parijs geen plannen om alle Belgische dochters te herdopen in Eiffage. Onze merken staan sterk in de markt. Verleden maand gaf ik een presentatie over onze activiteiten op de jaarlijkse groepsconferentie in Marseille. Veel Franse collega’s keken verbaasd naar onze gediversifieerde structuur. Het zou echter commercieel niet verstandig zijn als we ons plots als een Frans bedrijf zouden presenteren.”

Danaux is nog altijd verantwoordelijk voor de tak van Eiffage in Centraal-Europa. Zo neemt hij alle buitenlandse bouwbedrijven van Eiffage – goed voor 2 miljard euro – voor zijn rekening. “We deden in Tsjechië een overname in juli 2007”, zegt hij. “Een slecht moment, want later barstte de crisis los. De financiële problemen zijn nu opgelost. Ik moest ook het zwakke management weer op het ethisch juiste spoor zetten. Tsjechië kent nefaste praktijken bij publieke werken. Ik hoop dat ze na de verkiezingen, zoals in Polen, worden bijgestuurd.”

Meer synergie gewenst

Danaux moet op vraag van de Franse moeder meer synergie brengen tussen de bedrijven van Eiffage Benelux, ondanks de naam toch in hoofdzaak een bedrijf dat vanuit België opereert. Danaux: “Het is de bedoeling dat de kleinere dochters meer dan vroeger steunen op hun grote broers, bijvoorbeeld op hun informatica. Ook de grote ondernemingen kunnen perfect meer van elkaar leren over kostencalculatie en vastgoedontwikkeling. Voor echt grote projecten in de publiek-private samenwerking, bijvoorbeeld, kunnen we dan weer steunen op Parijs. Eiffage Travaux Publics heeft daarin een ijzersterke kennis van zaken.”

Het gros van de omzet (45 procent) bij Eiffage Benelux zijn algemene aannemingswerken. De groep overkoepelt onder meer Antwerpse Bouwwerken, dat met Maurice Delens (sinds 2006 met Van Rymenant gefuseerd tot Valens) het luchthavengebouw in Zaventem heeft neergezet. Antwerpse Bouwwerken profileert zich ook sterk in renovatie, zoals het Centraal Station in de Scheldestad. De Waalse zuster Duchêne nam overigens mee het station van Luik Guillemins voor haar rekening. Het Brusselse Valens bouwde mee aan de zetel van GlaxoSmithKline in Waver en aan het Lex2000-gebouw, waarin de Europese Raad gevestigd is.

In de burgerlijke bouw (14 procent van de omzet) realiseerde Antwerpse Bouwwerken de premetrowerken en werkte het mee aan de metrotunnel onder de Schelde. Zusterbedrijf Reynders B & I bouwde het Gallo-Romeins museum in Tongeren. Danaux: “Een typisch Limburgse opdracht door een typisch Limburgs bedrijf. Een bewijs dat de lokale verankering echt wel een rol speelt.”

De vastgoedtak Soficom Development opereert vooral in de hoofdstad. Het ontwikkelde onder meer een Sofitel, dat na de zomer waarschijnlijk wordt verkocht. De gebudgetteerde omzetstijging van meer dan 100 miljoen euro in 2010 is voor 60 procent te danken aan het heropstarten van de vastgoedverkopen. Danaux: “Na de crisis waren die tot nul herleid. Een van mijn opdrachten is het vastgoed weer op de rails te zetten. Niet eenvoudig, gezien de crisis. Ik verwacht geen snelle beterschap in het Belgische vastgoed. Eventueel trekken de residentiële projecten wat aan, maar de kantorenmarkt blijft negatief. Dat Soficom vooral actief is in Brussel, is trouwens normaal omdat de hoofdstad nu eenmaal de grootste vastgoedprojecten telt.”

Eiffage Benelux is ook actief als onderaannemer met een sterke poot elektriciteit (Yvan Paque, VSE, Collignon), goed voor 17 procent van de omzet. Het aandeel van de temperatuurregeling (Limpens), schrijnwerkerij, loodgieterij en de onderhoudssector is veel kleiner. Danaux: “Het orderboekje in het segment onderaanneming loopt over een erg korte periode, zodat deze sector als eerste klappen krijgt. Omdat Eiffage het volgende jaar nog 640 miljoen werken plant, kan deze niche mee profiteren van onze activiteiten als algemene aannemer.”

Binnen Eiffage is Herbosch-Kiere (omzet: 136 miljoen euro) een buitenbeentje. Deze Wase waterbouwkundige aannemer opereert ook in Frankrijk, waar de grootmoederholding zelf geen eigen maritieme poot heeft. Herbosch-Kiere heeft ook een Britse en een Nederlandse dochter (Kraaijeveld). Naast de klassieke bouw van havenkaaien bergt het ook zeeschepen, waarvan de Herald of the Free Enterprise het meest sprekende voorbeeld was. Het werkte ook aan de Vasco da Gama-brug in Lissabon. Herbosch-Kiere heeft ook een aantal beperkte activiteiten in de milieusector (zoals de bedrijfsafvalverwerker Oostvlaams Milieubeheer).

Samen met Deme en Jan De Nul participeert Herbosch-Kiere in Scaldis, dat met zijn schip Rambiz spectaculaire zware projecten opheft. “We overwegen een nieuw schip te kopen”, kondigt Danaux aan. “Dat kost toch al snel 70 miljoen euro. Toch een bewijs van de uitstekende samenwerking tussen die baggermaatschappijen.”

De Eiffage-bouwpoot in het gewest Vlaanderen haalt 150 miljoen euro. De Brusselse (110 miljoen) en de Waalse tak (150 miljoen) boeken samen meer omzet, wat het imago van Eiffage als een Frans-Franstalige onderneming lijkt te bevestigen. “Er is een evenwicht als we ook de waterbouw erbij rekenen”, pareert Danaux. “Bovendien werkt Valens ook in Vlaanderen. Het is de bedoeling de omzet gelijkmatig over de landsdelen te spreiden. Antwerpse Bouwwerken zal een meer stuwende rol spelen. De hoofdzetel in Borgerhout wordt vernieuwd, wat zijn imago zal versterken. Ook is het de bedoeling dat het netwerk van onze Antwerpse poot wordt ingeschakeld voor de ontwikkelingsopdrachten. Dat netwerk wordt dan ondersteund met de kennis van Soficom Development, dat het ontwikkelingsrisico draagt. Ook dat is een belangrijk aspect van mijn taak als CEO.”

Liever winst dan omzet

Onlangs haalde de Koninklijke BAM Groep (dat onder meer Interbuild overkoepelt) de bouw van het hoofdkwartier van de NAVO binnen voor 450 miljoen. Dat was 7 procent lager dan het bod van Joint Venture EvereHQ, het samenwerkingsverband van Antwerpse Bouwwerken, Besix en CFE (Vinci). Danaux: “Ik geloof niet dat BAM winst zal maken op het NAVO-hoofdkwartier. Ik heb mijn goede vriend Georges Loix van BAM Wallonie dan ook gezegd dat hij best stopt met gekke prijzen te geven als hij ooit voldoende winst wil maken.”

Eiffage Benelux zal en mag geen omzet kopen door toe te geven op de marges. De Franse moeder verplichtte het in 2007 en 2008 zelfs de marges per project op te trekken van 3 naar 5 procent. Danaux: “Parijs liet 4 procent toe in deze crisis. Maar dat is de limiet.”

Danaux erkent ook dat de Koninklijke BAM Groep met Georges Loix en gewezen Interbuild-topman Eric Verbeeck over een stevig netwerk beschikken, waartegen dat van hem niet echt opweegt. Dat helpt natuurlijk in het complexe spel van aanbestedingen. Echter: “Als ik me niet vergis, gaan beide heren volgend jaar definitief met pensioen. Ik ben 54 en heb nog een lange weg te gaan.”

Eiffage was ook kandidaat voor de bouw van de vier nieuwe gevangenissen, maar werd enkel geselecteerd bij de laatste kandidaten die de twee gebouwen in Wallonië mochten neerzetten. Besix en BAM kwamen wel op de shortlist voor alle gevangenissen in heel het land, die de Regie der Gebouwen en Justitie selecteerden.

Danaux: “We waren inderdaad verbaasd dat we enkel werden geselecteerd voor het zuiden van het land. We zullen een realistische prijs maken. Hopelijk doen onze concurrenten dat ook. Een design, build, finance, maintain-formule loopt over 25 jaar. Een verkeerde calculatie over zo’n lange termijn kan tot een faillissement leiden. We denken dat we een reële kans maken voor deze opdracht, omdat ons moederbedrijf in de niche al heel wat ervaring opdeed. Dat is toch een referentie.”

Voorlopig geen overnames

Besix nam vorige maand nog Parkeerbeheer over. Ook Eiffage Benelux heeft een lange traditie van overnames, maar de meest recente dateert van oktober 2007 (het renovatiebedrijf PIT Antwerpen). Met een eigen vermogen van 3 miljard op een balanstotaal van 25 miljard wil de groep Eiffage eerst haar financiële positie versterken voor ze de expansie voortzet. Eiffage Benelux heeft zelf een eigen vermogen van 158 miljoen versus 329 miljoen schulden. De handelsschulden bedragen echter 205 miljoen. Daartegenover staan 300 miljoen vorderingen op een jaar. De CEO noemt de toestand van zijn balans dan ook “correct”.

“Bankiers staan niet te springen om overnamedeals te financieren”, zegt Danaux nog. “Ook refereren de potentiële verkopers naar de bedrijfskasstroom van de goede jaren in de berekening van de overnameprijs. Die is uiteraard niet meer realistisch. Ik neem bij het overwegen van overnames liever de referentiecashflow van 2010, inbegrepen de huidige bancaire toestand. De bouwsector heeft het moeilijk. Het zal er niet op verbeteren. Ik verwacht dat er nogal wat concurrenten de komende twee jaar in problemen komen omdat hun orderboekje leegloopt – zeker wat de bouw van grote kantoorgebouwen betreft. Daarom gaan we pas op het overnamepad binnen een jaar tot anderhalf jaar. We zullen in elk geval niet de problemen van andere bedrijven kopen.”

Zal de nieuwe expansie van Eiffage in België leiden tot een verdere ‘Franse kolonisatie’ van de bouwsector, zoals sommige aannemers vrezen? Danaux: “De Franse spelers staan zeer sterk in ons land. Er is nu eenmaal nood aan voldoende kapitaal voor grote werken, en Franse groepen hebben dat. Het argument dat buitenlandse spelers de Belgische bouwsector beheersen, is wat achterhaald. Hoeveel zuiver Belgische aannemers kunnen echt grote werken, zoals de Oosterweelverbinding, (zie kader Eiffage aast op ‘Oosterweeltunnel’) eigenlijk nog aan?”

Door hans brockmans, fotografie thomas de boever

“Hoeveel zuiver Belgische aannemers kunnen echt grote werken, zoals de Oosterweel-verbinding, nog aan?”