Nieuwe bloedprocessen?

De snelle vraag naar bloed verhoogt de kans op besmetting met hepatitis of HIV. Moet de Amerikaanse overheid zich klaarmaken voor dure rechtszaken?

Het Amerikaanse controleorgaan FDA heeft zijn regelgeving aangepast aan de uitzonderlijke situatie. Normaal worden bloedzakjes tot op DNA-niveau getest op mogelijke besmettingen, zoals hepatitis of HIV. Door de huidige grote vraag en het tijdsgebrek wordt het bloed nu minder verfijnd getest, enkel op de ontwikkeling van antistoffen. Dat verhoogt het risico van een besmetting door het niet naleven van de vensterperiode (de termijn tussen de besmetting en het ontwikkelen van antistoffen). De FDA vindt de voorziening van bloed momenteel belangrijker dan maximale veiligheid. Dat bloed mag overigens enkel bij hoogdringendheid worden gebruikt en is er uitsluitend voor de slachtoffers van de aanslag. Toch stelt de FDA zich hiermee juridisch bloot, denkt dokter Strengers. “Allen die het bloed toedienen _ FDA, ziekenhuizen, overheid _ maken kans om juridisch aansprakelijk te worden gesteld, indien één van de slachtoffers door besmet bloed wordt aangetast.”

Een week voor de aanslag, op donderdag 6 september, viel er nog meer nieuws te rapen op het bloedfront. Het Europees Parlement zette het licht op groen voor een richtlijn over donoren en bloed. Voortaan geldt in de hele Europese Unie het regime dat in België van kracht is: donoren geven vrijwillig bloed. Geld vragen mag niet meer. Wellicht neemt de Europese Commissie nog voor de zomer van 2002 een definitief besluit.

De maatregel is een overwinning voor instanties als het Rode Kruis, dat onder meer in België een monopolie heeft over de bloedvoorziening. Privé-bedrijven zoals Baxter, CSL of Aventis zijn minder gelukkig. “Bloed is geen grondstof waarvoor je betaalt,” beklemtoont Strengers. “Dat is een kwestie van ethische principes.” De maatregel betekent niet dat privé-bedrijven geen bloed meer kunnen verwerven. Ze mogen dat voortaan zelfs gratis hebben. Of dat lukt, is een andere vraag. Uit de Voerense lokale krantjes zullen alvast de wervende advertenties van de Akense bloedbank verdwijnen. Die ronselde klanten over de grens met een beloning van 1000 frank per bloedafname.

W.R.

FOTO