MINDER GEZWAM

Drie decennia lang leverde Roeselare het grootste deel van de champignonteelt in eigen land. Maar Hollanders in Limburg maken vandaag het verschil.

Net boven, of net onder de 16 miljoen kilo. Daar ligt het verschil. Drie decennia was West-Vlaanderen, en hoofdzakelijk Roeselare en omstreken, de grootste producent van champignons in het land. Maar sinds 1994 steken de Limburgers de West-Vlamingen naar de kroon. In 1994 produceerden de 136 kwekers in het land 41,5 miljoen kilo champignons, waarvan 38,4 % in West-Vlaanderen, 39,6 % in Limburg.

“De voorbije jaren hebben zich enkele grote, Nederlandse, champignonkwekers in Limburg gevestigd,” verklaart Bernard Desrumaux, verantwoordelijke voor champignons bij het Provinciaal Onderzoek- en Voorlichtingcentrum voor Land- en Tuinbouw ( POVLT) in Roeselare, nog steeds het enige onderzoekcentrum in België voor de champignonteelt. Eind jaren zestig stimuleerde het de lokale boeren, geplaagd door de aftakeling van de vlasteelt, tot diversificatie. Die werd gevonden in het telen van champignons in geklimatiseerde gebouwen. Roeselare en omstreken telt vandaag 65 telers, hoofdzakelijk familiale bedrijfjes, met een gemiddelde productie van 230 ton. “Die bedrijfjes richten zich uitsluitend op de champignonkweek. Het is een zeer precieze teelt, de pluk is arbeidsintensief. De investering, zo’n 25 miljoen frank, is zwaar voor een familiebedrijf.”

De vroege omschakelaars zitten er vandaag goed bij : ze hebben geen hoge afschrijvingskosten meer. Want de sector heeft zijn limiet bereikt : in 1995 klom de productie slechts met anderhalf miljoen kilo naar 43 miljoen kilo. Niet alleen in België, maar in heel Europa staan de prijzen sinds begin jaren negentig onder druk. “De investeringen zijn zeer sterk gedaald. Alleen in computergestuurde klimatisatie wordt nog geïnvesteerd, maar uitbreidingen zijn er niet meer.” Het kloksysteem, waarlangs een belangrijk deel van de West-Vlaamse champignons passeert, leidt bovendien tot erg wisselvallige prijzen. Om te grote schommelingen te vermijden, wordt sinds kort met contracten gewerkt. De teler verkoopt een bepaald volume champignons tegen een vaste prijs, weliswaar voor een korte termijn.

Maar Bernard Desrumaux ziet ook lichtpunten. De kwaliteit van de Belgische champignons is goed, de teeltinstallaties zijn modern. Het overgrote deel is bestemd voor de versmarkt. In tegenstelling tot grote broer Nederland (met een jaarproductie van 225 miljoen kilo hét champignonland), waar het merendeel van de teelt wordt ingeblikt.

CHAMPIGNONS Limburgers steken de West-Vlamingen naar de kroon inzake productie.