Minder Europese CO2 uitstoot? Duitsland bouwt 9 steenkoolcentrales om kernuitstap en variabiliteit aanbod groene energie op te vangen? :-)

De resultaten van de Europese klimaattop maken niet veel indruk op Geert Janssens, de hoofdeconoom van de VKW-denktank Metena. “Er worden scherpere doelstellingen afgesproken om de emissies te doen dalen, maar intussen bouwt Duitsland nieuwe steenkoolcentrales.”

Dat komt omdat gascentrales onrendabel zijn geworden, deels door het onvoorspelbare aanbod van zon- en windenergie. “Bovendien is steenkool extra goedkoop doordat de Amerikanen massaal schaliegas en -olie oppompen, waardoor ze hun overschot aan steenkool op de wereldmarkt verkopen.”

De energie-intensieve industrie, die zowel in Duitsland als bij ons behoefte heeft aan betrouwbare energiebevoorrading, kan niet draaien op de groene-energiebronnen die niet constant kunnen produceren. “Steenkool is de meest rendabele en betrouwbare fossiele brandstof geworden. Die moet in Duitsland ook nog eens de gevolgen van de kernuitstap opvangen. Het gevolg is dat het effect van de vergroening van de elektriciteitsproductie op de CO2-uitstoot, wordt tenietgedaan door klassieke kolencentrales.”

Toch is Janssens geen tegenstander van hernieuwbare energie. “Zonnepanelen worden stilaan betaalbaar zonder subsidies. Achteraf bekeken, hebben we de aanschaf daarvan gestimuleerd op een verkeerd moment, en werd er geïnvesteerd in consumptie, en niet in onderzoek en ontwikkeling.”

“Meer en meer gaan we energie produceren waar ze ook wordt verbruikt, iets wat bijvoorbeeld met offshore windmolens niet het geval is. Een slim net en opslag in batterijen gaan daartoe ook bijdragen. Een derde factor is het verbeteren van de isolatie van onze gebouwen, maar het probleem daar is nu de prefinanciering. Niet rechtstreekse subsidiëring, maar groene leningen of fiscale stimuli kunnen daarbij helpen, als ze omzichtig en efficiënt worden gebruikt.”

De Europese beslissingen vindt Janssens dan ook voortvarend. “Het is gemakkelijk om normen op te leggen, maar de industrie heeft tijd nodig om zich aan te passen. Europa lanceerde het mooie idee van de emissierechten, maar ze hielp het zelf om zeep door te veel gratis rechten toe te kennen. Dan rijst de vraag hoe duurzaam het beleid zelf is.”

Dat de milieubewegingen het akkoord te weinig ambitieus vinden, begrijpt Janssens, maar “zij hebben nog nooit een model voorgelegd voor een vergroening zonder economische schade. Schieten op dit akkoord is makkelijk, maar tegenover de ambitie van Europa staat China, waar nog elke week een kolencentrale wordt geopend. We zijn hier bezig om ons te bewijzen tegenover de rest van de wereld, maar de grootste vervuiling gebeurt elders. En als we niet oppassen, wordt dat de groene paradox: terwijl wij overal het vingertje opsteken, riskeert de Europese CO2-uitstoot opnieuw te stijgen door ons eigen wanbeleid. Als we die bal ooit krijgen teruggekaatst, zal het pijn doen.”

@LUCHUYSMANS