McCARTHY STAAT OP

Voor wanneer een House Committee on Un-Belgian Activities? De graad van hysterie in de Wetstraat en in de visie van veel Franstaligen op de Vlamingen groeit. De ondernemers van Vlaanderen mogen de ogen niet sluiten voor de valse beschuldigingen tegen hen en hun Vlaamse landgenoten, voor het opduiken van comités die onder het banier van de strijd tegen extreem-rechts het “politiek correcte denken” tot het enig zalige en officiële credo uitroepen, voor een afglijding van de politieke praktijk naar ondemocratische middelen. De Brusselse SP-minister Rufin Grijp zei luidkeels op de radio dat alle middelen, ook ondemocratische middelen, mogen tegen het Vlaams Blok. Men moet geen profeet zijn om te weten dat hij in woord en daad navolgers zal hebben. Men moet geen ziener zijn om te beseffen dat le Blok in de ogen van veel half- of niet-geïnformeerde, en verontruste, Franstaligen en progressieve Vlamingen synoniem is van alle Vlaamse politiek-economische wensen.

België is de trieste eer aan het verwerven om een onsmakelijke episode uit de Amerikaanse naoorlogse geschiedenis na te spelen. De Koude Oorlog kraakte het zelfvertrouwen van de VS. Het House Committee on Un-American Activities ( HUAC), geen formele rechtbank met doorzichtige regels van beschuldiging en verdediging, maar een comité van het Amerikaanse parlement, met weinig mogelijkheden voor de beschuldigden om zich te verdedigen, onderzocht jarenlang van communisme verdachte ambtenaren, kunstenaars en intellectuelen. De red scare verpestte een generatie. De beschuldigingen waren vaak overtrokken en fout. HUAC had er het handje van weg om de antwoorden al te kennen op de vragen die het stelde aan de beschuldigden. HUAC sprak geen recht, maar vuurde de inquisitie aan tegen het rode gevaar in Washington, Hollywood en de universiteiten. De klikspanen hadden een zalige tijd, onder elk bed zat Moskou. Senator Joe McCarthy leidde vanaf 1950 de heksenjacht op de commies (communisten). Het McCarthyism had vier kenmerken: roekeloze beschuldigingen, verzonnen feiten, schampere toespelingen, gooien met modder. Tienduizenden Amerikanen werden geraakt in hun carrière en familie.

Het zelfvertrouwen van de Belgische elite kraakt. Dat establishment lijdt aan een brown scare en reageert daarop paranoïde. De bovenlaag krijgt hand- en spandiensten van modieuze intellectuelen en groupuscules en van het bange, Franstalige België. Tweehonderd Nederlandstalige, Franstalige en allochtone verenigingen in Brussel openen een campagne tegen extreem-rechts, want extreem-rechts is meer dan racisme, aldus de woordvoerders. Extreem-rechts verspreidt een negatief beeld over de rol van de vrouw, is tegen de vakbonden, verzet zich tegen elke niet-nationalistische cultuur, haat homo’s. Klachten zullen ingediend worden bij het gerecht. Het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding van oud-pater Leman helpt de campagne.

Extreem-rechts klinkt hier als een gelijkstelling met alles wat niet links, progressief, anti-Vlaams of postmodernistisch bekt. Wat centrum en centrum-rechts ligt, is eveneens verdacht. Is dus het nieuwste banenplan van Guy Verhofstadt extreem-rechts? Is het bestrijden van de overdadige invloed van de vakbonden bij de NMBS extreem-rechts? Is verontwaardiging over de wandaden van Roberto d’Orazio extreem-rechts? Is de mening van SP-minister Luc Van den Bossche over de economische vluchtelingen extreem-rechts? Is sympathie voor de confederale staatshervorming die minister-president Luc Van den Brande (CVP) wil extreem-rechts? Is het toejuichen van Matthias Storme op meetings van het Overlegcomité van Vlaamse Verenigingen extreem-rechts? Is het opstappen bij een wansmakelijke scène in het Antwerpse Toneelhuis extreem-rechts? Is het bekritiseren van de apathie van de Antwerpse burgemeester Leona Detiège (SP) extreem-rechts? Is het verwerpen van de eis van de Duitse minister van Financiën Oskar Lafontaine om de Europese Centrale Bank politiek te knevelen extreem-rechts? Is de nieuwste discussie over homoseksualiteit, geaardheid of gerichtheid, extreem-rechts? De afstand tussen redelijkheid en waandenkbeelden wordt korter in België. Joe McCarthy dreigt hier volgelingen te krijgen. Een House Committee on Un-Belgian Activities is de hoop van dergelijke lui.

Het Vlaams Blok – gemakshalve identificeren vele Franstaligen het Vlaams Blok met Vlaanderen, zoals ze de meerderheid van de Vlamingen na 1914-1918 en 1940-1945 kwalificeerden als les flamins boches, collaborateurs en landverraders – heeft oerdomme dingen staan in zijn vreemdelingenprogramma. Waar het establishment evenwel zwaarder aan tilt, is de radicale, revolutionaire anti-Belgische politiek van die partij en de vaststelling dat de klassieke partijen in groeiende mate aan elkaar klitten, op elkaar gelijken en één cluster vormen. Het enige afgescheiden en zichtbare alternatief, de magneet van alle onbehagen, wordt daardoor het Vlaams Blok. België verglijdt door de veralgemeningen over “extreem-rechts” naar een tweepartijenstaat, met aan de ene zijde het Vlaams Blok, en aan de andere zijde, de verklontering van rooms-rood-blauw en groen.

FRANS CROLS